احیای صنعت در کهگیلویه و بویراحمد؛ از ظرفیت‌های خالی تا جهش تولید

باشگاه خبرنگاران جوان؛ زینب خوش اندیش_  استان کهگیلویه و بویراحمد، با داشتن ۱۳ شهرک و ناحیه صنعتی فعال، ۳۶۵ واحد دارای پروانه بهره‌برداری و ظرفیت خالی بیش از هشتاد درصد در برخی از این مناطق، طی ماه‌های اخیر به صحنه طرح این سؤال بدل شده که آیا ظرفیت‌های بالقوه، به‌راستی می‌توانند به بالفعل بدل شوند؟

گزارش میدانی؛ ناکارآمدی زیرساخت در دل ظرفیت

 محمد بهرامی، نماینده مردم بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی، روز گذشته در بازدید از دو شهرک صنعتی استان، تأکید کرد که «بسیاری از این شهرک‌ها با کمتر از بیست درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند»؛ رقمی که حتی با وجود آمار رسمی پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصدی طرح‌ها در تضاد است.

 او اشاره داشت که تأخیر در تأمین برق، آب و جاده دسترسی مناسب، مهم‌ترین مانع برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به شمار می‌آید.

 در این زمینه، نماینده مجلس از پیگیری‌هایش در سطوح ملی خبر داد و گفت که «هماهنگی‌هایی با مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کشور انجام شده و قول مساعد برای تکمیل زیرساخت‌ها گرفته‌ایم»، اما زمان‌بندی دقیق و میزان اعتبار تخصیصی هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

گام نخست؛ پالایش و اولویت‌بندی طرح‌های نیمه‌تمام

 بهرامی در ادامه تصریح کرد که با ۵ تا ۲۰ درصد تخصیص اعتبارات تکمیلی می‌توان بیش از دو سوم طرح‌های نیمه‌تمام را وارد مدار تولید کرد.

این پیشنهاد در حالی مطرح می‌شود که مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان، سید امیرتیمور موسویان، از هدف‌گذاری برای احیای ۲۶ واحد راکد صنعتی با سرمایه‌گذاری ۱۳۰۰ میلیارد تومانی سخن گفته است.

 او توضیح داد که «در حال حاضر حدود هشتاد واحد صنعتی با ظرفیت پایین فعالیت می‌کنند و نهضت احیا را در دستور کار قرار داده‌ایم.» موسویان افزود که این طرح‌ها در چارچوب برنامه ملی سال ۱۴۰۳ تعریف شده و امید می‌رود با مشارکت مجمع نمایندگان و همکاری دستگاه‌های اجرایی، هرچه سریع‌تر وارد فاز تولید شوند.

ابعاد اقتصادی؛ از اشتغال تا صادرات

 هرچند آمارها نشان می‌دهد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان بیش از ۶۴۰۰ نفر به‌صورت مستقیم مشغول به کار هستند، اما نرخ بیکاری منطقه همچنان بالاتر از میانگین کشوری است.

 کارشناسان بر این باورند که تمرکز بر طرح‌های اشتغال‌زا و صادرات‌محور، نظیر صنایع غذایی تبدیلی، فراوری مواد معدنی و تولید قطعات خودرو می‌تواند ضمن ایجاد ارزش‌افزوده، زمینه ورود ارز به استان را نیز فراهم آورد.

محمد بهرامی در این‌باره تأکید کرد: «در شرایط بحران آب، بهره‌برداری از سدهای تنگ‌سرخ، شاه‌قاسم و سخاوه که به‌زودی آبگیری می‌شوند، می‌تواند به یک مزیت راهبردی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های صنعتی و کشاورزی بدل شود.»

چالش‌های پیش‌روی احیا

 با وجود وعده‌ها، چند نکته کلیدی همچنان بی‌پاسخ مانده است: اول، تأمین منابع مالی پایدار برای تکمیل زیرساخت‌ها؛ دوم، تضمین عرضه پایدار برق و آب در فصول گرم سال؛ سوم، شفافیت در واگذاری اراضی و بسته‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاران؛ و چهارم، تسهیل مقررات زیست‌محیطی و هماهنگی بین دستگاه‌های استان. تجربه استان‌های پیشتاز در کشور نشان می‌دهد که بدون ایجاد پنجره واحد الکترونیک برای صدور مجوزها و تأمین مطالبات زیست‌محیطی، بسیاری از سرمایه‌گذاران عمدتاً سراغ مناطق دیگر خواهند رفت.

چشم‌انداز؛ تدوین برنامه جامع توسعه پایدار صنعتی

 در پایان باید توجه کرد که احیا و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام، اگرچه حرکتی مثبت و ضروری است، اما نقطه آغاز یک مسیر طولانی خواهد بود. تدوین یک برنامه جامع و منسجم متکی بر ظرفیت‌های بومی، متوازن‌سازی جغرافیایی توسعه صنعتی و پیوند میان دانشگاه، صنعت و نهادهای اجرایی، شرط لازم برای پایداری و تداوم رشد به شمار می‌آید. نماینده مردم بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس تأکید دارد که «با سرمایه‌گذاری‌های پیش‌بینی‌شده و حمایت همه‌جانبه دستگاه‌ها، تحول بزرگ در حوزه صنعت استان دور از دسترس نیست»، اما تحقق این وعده‌ها به اراده قوی مدیران و همراهی سرمایه‌گذاران بستگی دارد.

در روزهایی که اقتصاد ملی نیازمند طرح‌های کم‌هزینه و پرسود است، کهگیلویه و بویراحمد می‌تواند با احیای ظرفیت‌های خاموش خود، نه تنها سهم خود از تولید ناخالص داخلی را افزایش دهد، بلکه الگوی کوچکی از تحرک صنعتی در ایران معاصر ارائه دهد.

 تنها در صورتی که میان برنامه‌ریزی و اجرا، همگرایی واقعی صورت گیرد و تکلیف پروژه‌های نیمه‌تمام با قاطعیت روشن شود، می‌توان امیدوار بود که این ظرفیت‌های بلاتکلیف، به موتور محرکه‌ای برای توسعه منطقه و کشور بدل شوند.