ارزیابی نمایندگان از موقعیت قالیباف در آغاز سال دوم

اقتصاد۲۴- پربیراه نیست اگر بگوییم انتخابات هیئت رئیسه مجلس از روز بعد از اعلام نتایج انتخابات مجلس شروع شد. همان روزی که برخی از نمایندگان برای رسیدن به هیئت رئیسه و ریاست کمیسیون‌ها پروژه تخریب را کلید زدند. دور نخست دوازدهمین دور انتخابات مجلس روز ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برگزار و نتایج نهایی آن در ۱۳ اسفند در شهرستان‌ها و ١۴ اسفند در شهر تهران اعلام شد.

طبق شمارش آرا؛ سیدمحمود نبویان، امیرحسین ثابتی، حمید رسایی، محمدباقر قالیباف، رضا تقی‌پورانوری، روح‌اله ایزدخواه، مرتضی آقاطهرانی، منوچهر متکی، اسماعیل کوثری، مهدی کوچک‌زاده و ۲۰ نماینده دیگر در حوزه انتخابیه تهران انتخاب شدند تا بیش از یک‌دهم تعداد نمایندگان مجلس را به خود اختصاص دهند. اما برخی از این ۳۰ نماینده برای رسیدن جریان سیاسی خود به صندلی ریاست، بازی عجیب و البته بی‌سابقه تخریب را در پیش گرفتند.

تا حدی که رهبری تذکر دادند: «سخنان اختلاف‌برانگیز و دعوا راه‌انداختن‌ها و ستیزه‌گری‌های دشمن‌پسند شیرینی مجلس جدید را از بین می‌برد. باید خیلی مراقبت کرد. برادران و خواهرانی که در مجلس جدید (که اندکی بعد تشکیل می‌شود) باید مراقبت کنند که شیرینی مجلس جدید از بین نرود و کام‌ها تلخ نشود. اگر چنانچه این مراعات را نکنند اولین اثر آن این است که کام ملت تلخ می‌شود و فضای سیاسی کشور فضای تلخی می‌شود. درحالی‌که فضای سیاسی با انتخابات، مجلس جدید و آمدن افراد جدید فضای باطراوتی است و این از بین می‌رود. اثر بعد این است که مجلس از کارآیی می‌افتد. وقتی مجلس دچار دعوا، ستیزه، مقابله و جبهه‌بندی‌های گوناگون شود، به‌طور طبیعی از کار اصلی خود باز می‌ماند. دسته‌بندی و کشمکش‌ها مانع می‌شود که اینها به کار خودشان برسند.».

اما این توصیه هم افاقه نکرد و دست بر نداشتند از تخریب به‌ویژه از درهم کوبیدن محمدباقر قالیباف با آن عقبه و سابقه که در نظام داشت. آنها معتقد بودند که قالیباف چهارمین کرسی انتخابات را کسب کرده پس نمی‌تواند روی صندلی ریاست بنشیند.

اما تقریباً تمام تحلیل‌گران و کارشناسان حوزه سیاست متفق‌القول بودند که اگر قالیباف به صندلی ریاست نرسد عطای مجلس را به لقایش می‌بخشد و از حضور در مجلس انصراف می‌دهد. شاید به همین دلیل بود رقبایی که در انتخابات با قالیباف ائتلاف کرده بودند، پس از اعلام نتایج انتخابات مجلس مقابل او ایستادند تا هیئت رئیسه مجلس را به دست آورند و در حقیقت قالیباف را در مقام ضعف قرار دهند.

بیشتر بخوانید:آیا پایان حجاب پلیسی رقم می‌خورد؟

در این بین این دیدگاه هم وجود داشت که قالیباف با جبهه پایداری ائتلاف کرد و طی رایزنی‌های پنهان این توافقات از پیش شکل گرفته بود تا او در دوره دوازدهم هم رئیس باقی بماند. در این بین اصلاح‌طلبان هم طبیعتاً در مجلسی با این چیدمان سیاسی طرف جریان نو اصولگرا را گرفته بود؛ یک کرسی در هیئت رئیسه به دست آورد. البته غلامرضا نوری‌قزلجه، نماینده اصلاح‌طلبی که به هیئت رئیسه راه یافته بود پس از ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان، به‌عنوان وزیر جهاد کشاورزی از مجلس رای اعتماد آورد و به دولت رفت تا اصلاح‎طلبان در این میان نیرویی در هیئت رئیسه نداشته باشند.

تخریب آقای رئیس توسط تندرو‌ها

رسانه‌های اصولگرا حتی صداوسیما از ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ تا انتخابات ریاست مجلس چند تکه شده بودند و هر تکه از یک جریان در مجلس حمایت می‌کرد و هر چقدر این حمایت‌ها افزایش می‌یافت، شکاف بین اصولگرایان راه‌یافته به مجلس هم بیشتر می‌شد. انتخابات ریاست مجلس دوازدهم هم خارج از عرف و شگفت‌انگیز بود و جریانات سیاسی در سودای ریاست مجلس وعده‌ای به دیگر نمایندگان و حتی کارکنان مجلس می‌داد.

مجتبی ذوالنوری در سخنانش از تریبون مجلس اعلام کرد: «اگر رئیس مجلس شدم، از بیرون به صورت اتوبوسی و قطاری جمعیتی که هیچ آشنایی با مجلس ندارند آوردم و بر قله مسئولیت‌های مجلس مستقر کردم، کارمندی که ۲۰ یا ۳۰ سال در انتظار این است که به قله برسد و بتواند تجربه چندده‌ساله خود را در خدمتگذاری بیشتر مصروف کند باید ارزش افزوده عمر خود را در اختیار یک نیروی بیرونی که با منجنیق بر نوک قله پرتاب شده، بگذارد. آیا این کارمند انگیزه کاری و حمیّت قسمتی در تحول مجلس را دارد؟» و سعی می‌کرد این گونه در مجلس یارکشی کند.

حمید رسایی هم سعی داشت از اطلاعات کم دیگر نمایندگان (ویژه نمایندگان شهرستان‌ها) استفاده کند و در کانال شخصی‌اش در شبکه اجتماعی ایتا نوشت: «هیئت رئیسه، هر کس که باشد، موظف است امکانات ابتدایی مثل دفتر، وسیله نقلیه، عوامل دفتر، محل اسکان برای منتخبان که از شهرستان‌ها به تهران می‌آیند و... را برای ایفای وظیفه نمایندگی منتخبان فراهم کند. خصوصاً که برخی منتخبان (به ویژه کسانی که در حال حاضر نماینده نیستند) برای حفظ استقلال خود و عدم وابستگی به کانون‌های ثروت، در ایام انتخابات بخشی از سرمایه شخصی‌شان را هزینه کرده‌اند و حتماً به این امکانات نیاز دارند.»

در حالی که در تمام ادوار گذشته نمایندگان مجلس از این امکانات برخوردار بودند و نیازی به نمایش در شبکه‌های اجتماعی نبود. رسایی حتی در صداوسیما (۱۸ اسفند ۱۴۰۲) حاضر شده و به قالیباف و برخی رسانه‌ها (وابسته به سپاه) حمله کرده و گفت: «نخ بعضی از صفحات در فضای مجازی را بگیریم به بعضی آدم‌ها می‌رسد. اتفاقاً به بعضی‌ها می‌رسد که دنبال رئیس شدن هستند.

مثل روز روشن است که روزنامه جوان، خبرگزاری تسنیم انواع و اقسام فحاشی‌ها را به ما کردند. بعضی از این رسانه‌ها عضو شورای ائتلاف هستند و نظرشان آقای قالیباف است. این رسانه‌ها به بعضی از نهاد‌های انقلابی متصل هستند. البته از انصاف نگذریم که شب گذشته یکی از فرماندهان عالی این نهاد‌ها با من تماس گرفتند و گفتند که اینها حق ورود به این مسائل را به این شکل ندارند و در این مورد تذکر جدی داده‌اند و حتماً باید جبران کنند. تسنیم متعلق به آقای قالیباف نیست، اما به صورت جدی حامی او است.»

قالیبافِ پیروز

در نهایت قالیباف که در سکوی چهارم لیست نمایندگان تهران ایستاده بود، برنده کارزار انتخابات ریاست مجلس شد. او که در تمام مدت تخریب‌ها سکوت کرده بود در یکی از هتل‌های معروف و لاکچری تهران همایش «آشنایی با روند حضور در مجلس و وظایف نمایندگی» را به مدت دو روز و تقریباً یک ماه زودتر از موعد مقرر برگزار کرد؛ دقیقاً پیش از انتخابات ریاست مجلس. برخی معتقد بودند که قالیباف دو هدف را با برگزاری این همایش دنبال کرد؛ اول اینکه نمایندگان با حقوق خود آشنا شده و به وعده‌هایی که حق‌شان است (مانند دادن امکانات به نمایندگان) اعتنا نکرده و در دام تبلیغات نیفتند. دومین هدف این بود که بتواند دو روز پیش از انتخابات هیئت رئیسه، رای نمایندگان به‌ویژه نمایندگان شهرستان‌ها را از آن خود کند.

روز سخت قالیباف

سه‌شنبه ۸ خرداد ۱۴۰۳ روز سختی برای قالیباف بود. او به همراه مجتبی ذوالنوری از حوزه انتخابیه قم و منوچهر متکی از حوزه انتخابیه تهران کاندیدای ریاست مجلس و در نهایت با ۱۹۸ رای به عنوان رئیس مجلس دوازدهم انتخاب شد. رقبای قالیباف مجتبی ذوالنوری ۶۰ رأی و منوچهر متکی ۵ رأی از نمایندگان کسب کردند. در دومین جلسه رسمی صحن مجلس در دوره دوازدهم حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عبدالرضا مصری، علی نیکزاد، حمید رسایی، موسی غضنفرآبادی و حمیدرضا حاجی‌بابایی خود را کاندیدای نایب رئیس مجلس کردند و پس از رای‌گیری حمیدرضا حاجی‌بابایی (با ۱۷۵ رای) به عنوان نایب اول و علی نیکزاد (با ۱۶۹ رای) به عنوان نایب دوم رئیس مجلس انتخاب شدند.

در پایان نیز علیرضا سلیمی به عنوان سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس انتخاب شد؛ بنابراین قالیباف در سال اول مجلس دوازدهم توانست بار دیگر با کسب ریاست مجلس در سران قوا باقی بماند. یکی از کاربران عکسی از خوش و بش رسایی و قالیباف پس از انتخاب قالیباف در صفحه ایکس خود منتشر کرده و نوشت: «واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند/، چون به خلوت می‌روند آن کارِ دیگر می‌کنند» رسایی نیز در صفحه ایکس خود به او پاسخ داده و نوشت: «ظاهراً ایشان توقع داشته که من بروم انگشت کنم توی چشم آقای قالیباف! شک ندارم اگر امروز به رئیس جدید مجلس تبریک نمی‌گفتم، یکی مثل همین برادر، توئیت می‌زد که رسایی حاضر نشد برود تبریک بگوید!»

بیشتر بخوانید:عکس/ قالیباف نمایشگاه بین‌المللی کتاب را افتتاح کرد

در حالی که به نظر می‌رسید تخریب‌ها در مجلس به خط پایان رسیده، اما اینگونه نبود و امیرحسین ثابتی درباره انتخابات رئیس مجلس نوشت: «قرار بود قبل از شروع صحن علنی، جلسه‌ای با حضور تعدادی از نمایندگان برگزار شود تا درباره رای‌دهی به نامزد‌های هیئت‌رئیسه برای سال اول، بحث و مشورت شود. جمع‌بندی بسیاری از نمایندگان این بود که جریان سیاسی آقای قالیباف با ائتلاف با اصلاح‌طلبان مجلس دوازدهم، دست برتر را در رای‌گیری صحن خواهد داشت. پیش‌بینی دقیقی که چند ساعت بعد محقق شد.

معتقدم حداقل در سال اول باید بیشتر با فضای مجلس و آیین‌نامه آشنا شوم و حتماً افراد با تجربه و جوان دیگری هستند که برای حضور در هیئت رئیسه اولویت داشته باشند. صبر در سیاست ضرر ندارد.» در یک‌سال اخیر هم تندرو‌های مجلس کم نگذاشتند برای تخریب هیئت رئیسه به‌ویژه آقای رئیس. هر چقدر به انتخابات مجدد (سال دوم) هیئت‌رئیسه نزدیک‌تر می‌شویم این تخریب‌ها بیشتر می‌شود. ثابتی روز هفتم اردیبهشت جنجال انتخاب هیئت رئیسه را علنی و رسماً کلید زده و با اشاره به اینکه یک ماه دیگر باید هیئت رئیسه جدید مجلس را انتخاب کنیم، گفت: «قرار است یک ماه دیگر به مردم بگویم چه تصویب کرده‌ایم؟ ما به تبادل زندانی بین ایران و ویتنام رای داده‌ایم، رای بدهید نمی‌گویم رای ندهیم، اما آنها در جای خودش مهم است. یکی دو ماه دیگر که قرار است خدمت رهبری برسیم می‌خواهیم بگوییم چه کرده‌ایم؟ اعضای هیئت رئیسه برای سال بعد باید کسانی باشند که رای‌شان برای نمایندگان شفاف باشد.

ما نمایندگان طبق قانون رای‌مان را برای مردم شفاف اعلام می‌کنیم هیئت رئیسه هم باید اینطور باشد.» رقابت برای صندلی‌های ریاست دوباره در مجلس شروع شده است و ۲۷ اردیبهشت محمد رشیدی عضو هیئت رئیسه مجلس از برگزاری دومین انتخابات هیئت رئیسه مجلس روز سه‌شنبه ۶ خرداد خبر داد. در ماده ۱۲ آیین‌نامه داخلی مجلس تکلیف شده، اعضای هیئت رئیسه مجلس تنها برای یک سال انتخاب می‌شوند و هر ساله سر موعد مقرر باید انتخابات توسط نمایندگان صورت گیرد. انتخابات هیئت رئیسه در اولین دوره دوازدهم مجلس ۸ خرداد برگزار شده و حالا یک سال از آن تاریخ گذشته است؛ بنابراین باید برای بار دوم نمایندگان با رای خود اعضای هیئت رئیسه را انتخاب کنند. حال قالیباف و اعضای هیئت رئیسه در آستانه انتخاب‌شان روی لبه تیغ انتخابات بندبازی می‌کنند. برخی از نمایندگان از ارزیابی عملکرد هیئت رئیسه طفره رفتند و بخش دیگری از نمایندگان که تصمیم نداشتند وارد هیئت رئیسه شوند هم به قول خودشان تمایلی برای دخیل شدن در یارکشی‌های این انتخابات نداشتند و اعلام کردند که در صحن علنی رای خود را می‌دهند. اما درباره عملکرد هیئت رئیسه، انتخابات و فضای حاکم بر مجلس با اسمعیل کوثری نماینده تهران، مجید نصیرپور سردهائی نماینده سراب و احمد بخشایش اردستانی نماینده اردستان به گفت‌و‌گو پرداختیم.

اسمعیل کوثری نماینده تهران: رای ممتنع در انتخاب هیات رئیسه قابل قبول نیست

برخی از نمایندگان معتقدند که پس از انتخاب هیئت رئیسه نباید به تخریب آنها پرداخت بلکه باید در راستای قوت بخشیدن به عملکرد آنها پیش رفت.

اسمعیل کوثری نماینده تهران: رای ممتنع در انتخاب هیات رئیسه قابل قبول نیست

برخی از نمایندگان معتقدند که پس از انتخاب هیئت رئیسه نباید به تخریب آنها پرداخت بلکه باید در راستای قوت بخشیدن به عملکرد آنها پیش رفت. شاید اسمعیل کوثری، نماینده تهران در مجلس از جمله این افراد باشد. او در گفت‌و‌گو با هم‌میهن عملکرد هیئت رئیسه را ارزیابی کرد و به صراحت گفت که نباید رای ممتنع داد. این گفت‌و‌گو را در زیر می‌خوانید:

‌هیئت رئیسه مجلس عملکرد خوبی داشتند که هنوز هم رای اعتماد مجلس را داشته باشند؟

برداشت‌ها و تحلیل‌ها متفاوت است. هر کسی از ظن خودش به این موضوع نگاه می‌کند. نمایندگان به آنها (اعضای هیئت رئیسه) رای دادند. از خارج کسی انتخاب نشده است. اگر (اعضای هیئت رئیسه) عیب و اشکال یا محاسنی دارند انتخاب نمایندگان هستند. اگر آنها خوب کار کردند مجدداً نماینده‌ها به آنها رای می‌دهند و اگر هم اشکال داشتند قطعاً به آنها رای نخواهند داد.

اصل و اساس عملکرد هیئت رئیسه باید دقیقاً برپایه قانون باشد. آنها باید در چارچوب آیین‌نامه داخلی مجلس، قانون اساسی، سیاست‌های مشخص کلان نظام، برنامه ۵ ساله هفتم توسعه فعالیت کنند. اینکه هر لحظه نظری داده شده که مجلس نیست بلکه اعمال نظر افراد است، اما زمانی که به هیئت رئیسه رای دادیم باید به آنها احترام بگذاریم و اقدامات هیئت رئیسه براساس رای ما نمایندگان است. نمایندگان حق دارند که به افرادی رای بدهند یا رای ندهند، اما وقتی هیئت رئیسه رای جمعی آورد، نمایندگان باید از آنها حمایت و تقویت کنند تا بهتر کار را پیش ببرند.

‌شائبه‌هایی وجود دارد که از بیرون مجلس فشار‌هایی به نمایندگان می‌آید تا رای آنها به هیئت رئیسه را تحت تاثیر قرار دهد. آیا این فشار بر نمایندگان وجود دارد؟

به‌طور مطلق نمی‌توان گفت که این فشار وجود دارد یا وجود ندارد. بالاخره چیز‌هایی هست. من به نمایندگانی برمی‌گردم که انتخاب شده و به مجلس ورود پیدا کردند. اگر می‌خواهند تابع بیرون باشند، از خود اختیاری ندارند و او نماینده نیست. نمایندگان می‌توانند با مشاوران یا تشکیلات حزبی مشورت کنند، اما نباید طور دیگری وانمود کنند. اصل این است که نماینده در لحظه رای دادن، تشخیص بدهد که به چه کسی رای بدهد. نمایندگان امکان دارد که پیش از رای‌گیری تحلیل کنند و به نتیجه مطلوب برسند. هر نماینده‌ای باید قانون را رعایت کند. حضرت امام و مقام معظم رهبری تاکید بر قانون و قانون‌مداری دارند. نمایندگان نباید فکر کنند؛ «من نماینده شدم و بالاتر از قانون هستم.»، چون سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. اگر همه ما تابع قانون باشیم، تمام موضوعات در مجلس منظم پیش می‌رود.

بیشتر بخوانید:عکس/ استقبال عکاسان از قالیباف در یک همایش

‌پس به نظر شما فشار‌های جریان‌های سیاسی خارج از مجلس برای انتخاب هیئت رئیسه وجود دارد؟

فشار نیست، بلکه نظر است. تشکیلات یک مملکت باید جمعی و حزبی باشد. اگر در جهت منافع ملی و مردم و اهداف نظام حرکت می‌کنند و پیشنهادی می‌دهند اشکالی ندارد. نماینده با رای خودش افراد را قطعی مشخص می‌کند. این موضوع در تمام دنیا وجود دارد، اما اصل و اساس این است که وقتی با رای نمایندگان، مصوبات مجلس در شورای نگهبان تایید و نهایی شد همه باید به آن احترام بگذاریم.

‌چرا برخی در انتخابات هیئت رئیسه آرای ممتنع می‌دهند؟

به نظر من رای ممتنع قابل قبول نیست، چون انسان قابل تشخیص است. مسئله تنها رعایت قانون است نه آنکه قوانین دلخواه ما تصویب شود. اگر به نظر من عمل و قوانینی تصویب نشد، نباید بگوییم هیئت رئیسه تخلف کرده است. اگر تخلفی صورت گرفته باید در صحن مجلس و همان لحظه گوشزد و روشن شود نه آنکه به بیرون از مجلس کشیده شود. مسئله این است که برخی وقتی لایحه یا طرحی به نفع آنها نیست اعتراض می‌کنند که هیئت رئیسه اشتباه کرده است. چه کسی به هیئت رئیسه رای داده است؟

‌ارزیابی شما از نقطه قوت و ضعف یک‌سال اخیر هیئت رئیسه چیست؟

بالاخره در یک موضوعاتی عالی کار را دنبال می‌کنند و شاید جایی هم ایراداتی داشته باشند. اما در اصل و اساس نظام این نیست که هیئت رئیسه بر موضوعی ایرادی وارد می‌کند یا لایحه و طرحی را تصویب می‌کند که خلاف قانون است. اصل نمایندگان هستند و هیئت رئیسه نمی‌تواند از سوی تمام نمایندگان تصمیم بگیرد. در این یک سال قوانین بسیاری که روی زمین مانده بود را نهایی کردند و به شورای نگهبان ارسال کردند و اگر ایرادی هم گرفته شده آن را رفع کرده‌اند. من طرفداری از اعضای هیئت رئیسه نمی‌کنم.

‌به نظر شما همین شاکله در هیئت رئیسه باقی می‌ماند یا تغییر می‌کند؟

شاید تغییر کند شاید هم نه. بستگی به رای نمایندگان دارد. اما من احساس می‌کنم که تغییر زیادی نکند. طبیعی است که دو، سه نفر جابه‌جا شوند. چون بعضی کار را با قوت دنبال کردند و بعضی دیگر کم‌کاری کردند یا حضور مستمری نداشتند.

‌به نظر شما آقای قالیباف در انتخابات پیش رو رای می‌آورد؟

بستگی به نمایندگان دارد، اما سرجمع ارزیابی من از فضای مجلس این است که رای می‌آورد.

مجید نصیرپور سردهائی نماینده سراب: هیئت رئیسه از ظرفیت‏‌ها چندان استفاده نکرد

برخی از نمایندگان در ارزیابی عملکرد هیئت رئیسه به گزارش‌های کمیسیون‌ها اشاره کرده و تعداد و کیفیت آن را آنقدر پایین می‌دانند که دستور جلسه مجلس را خالی نگه داشته است.

مجید نصیرپور سردهائی نماینده سراب: هیئت رئیسه از ظرفیت‏‌ها چندان استفاده نکرد

برخی از نمایندگان در ارزیابی عملکرد هیئت رئیسه به گزارش‌های کمیسیون‌ها اشاره کرده و تعداد و کیفیت آن را آنقدر پایین می‌دانند که دستور جلسه مجلس را خالی نگه داشته است. مجید نصیرپور سردهائی، نماینده سراب یکی از این نمایندگان است که توضیحات کاملی در این‌باره به هم‌میهن داد که آن را در زیر می‌خوانید:

‌شما عملکرد هیئت رئیسه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

عملکرد هیئت رئیسه را شاید از سه جنبه کلی و کلان بتوان مورد بررسی قرار داد: قانونگذاری، نظارت و مدیریت کلان هیئت رئیسه. از جنبه قانونگذاری ما مشکل زیادی داریم؛ مجلس و هیئت رئیسه نتوانسته توانمندسازی لازم را در کمیسیون‌های تخصصی خود انجام دهد و خروجی کمیسیون‌ها به لحاظ کمی و کیفی می‌توانست بهتر باشد. به نظرم هیئت رئیسه این ظرفیت تعاملی را دارد که اگر از آنها استفاده خوبی می‌شد فعالیت کمیسیون‌ها از نظر کمی و کیفی می‌توانست بهتر باشد و خروجی مناسب‌تری داشته باشند.

در حال حاضر تعداد گزارش‌های ارجاعی از صحن علنی به کمیسیون‌ها زیاد و حاکی از آن است که هیئت رئیسه نظارت کامل را روی گزارش‌های ارسالی کمیسیون‌ها نداشته و کاری که به عهده معاونت قوانین است، به خوبی انجام نشده است. به همین دلیل گزارش‌ها با اشکالات فنی به کمیسیون‌های تخصصی برمی‌گردد. این روند هزینه زیادی برای مجلس دارد. به لحاظ کمی هم اینگونه است.

به نظرم تعداد گزارش‌های تهیه شده در کمیسیون‌ها که باید در دستور صحن قرار گیرد اینقدر کم است که مجبوریم جلسات را زودتر تمام کنیم یا به هرحال به موضوعات غیرتقنینی برسیم. از جنبه نظارت نیز عملکرد معاونت نظارت در حاشیه هیئت رئیسه نسبتاً قابل قبول است. اما معاونت نظارت نیز ظرفیت‌های زیادی داشته برای توانمندسازی نمایندگان، اعمال وظایف نظارتی نمایندگان و گرفتن خروجی از شورا‌های بالادستی که نمایندگان عضو آن هستند. هیچ گزارش قابل قبولی در این حوزه‌ها ارائه نشده و اگر گزارشی وجود داشته خیلی ناچیز است. این هم به عملکرد ضعیف هیئت رئیسه برمی‌گردد.

‌هیئت رئیسه در مدیریت صحن مجلس موفق بوده است؟

در بسیاری از موارد آیین‌نامه داخلی به نحو احسن و صحیح اجرا نمی‌شود که این به نوع عملکرد هیئت رئیسه مجلس مربوط است. از سه جنبه هیئت رئیسه جای تقویت دارد و حتماً تمام نمایندگان مجلس صرف‌نظر از گرایش‎های سیاسی، باید تلاش کنند تا مجلس کارآمدتری را در سال دوم با انتخاب افراد بهتر به نمایش بگذاریم.

‌اصلاح‌طلبان در هیئت رئیسه یک کرسی داشتند که با رفتن آقای نوری‌قزلجه به دولت این کرسی را از دست دادند. به نظر شما در انتخابات هیئت‌رئیسه در سال دوم مجلس می‌توانند کرسی را به خود اختصاص دهند؟

به نظرم با شرایط کنونی مجلس و تکثر کاندیداها، کار سختی است. اما اگر اصلاح‌طلبان بتوانند با سایر جریانات داخلی مجلس بیشتر به تعامل بپردازند و برنامه‌ای داشتند و لیست محدودتری به وجود آید، به نظرم در این صورت و با تعامل مثبت برای همه جریانات سهمی در مجلس قائل باشیم. البته بستگی به کیفیت و هماهنگی تشکل‌ها دارد.

‌پیش‌بینی شما این است که در دومین سال انتخاب هیئت رئیسه مجلس، نمایندگان با تکثر کاندیدا‌ها روبه‌رو هستند؟

افراد زیادی برای کاندیدا شدن آماده شده‌اند. اما این اقدام شکستن آرا را به دنبال دارد و نتیجه این انتخابات قابل پیش‌بینی نیست.

‌چه کسانی برای ریاست مجلس وارد کارزار انتخابات می‌شوند؟

فضای ریاست مجلس هنوز روشن نیست. اما به نظرم از ابتدای هفته به سمت شفاف شدن نام کاندیدا‌ها برویم.

‌به نظر شما آقای قالیباف رئیس مجلس باقی می‌ماند؟

بله. ایشان حتماً جدی‌ترین گزینه انتخابات ریاست است. طبیعتاً گزینه‌های دیگر هم مطرح می‌شوند، اما کسی که در مقابل آقای قالیباف کاندیدا می‌شود باید تلاش زیادی بکند تا رای قابل قبولی به دست بیاورد.

‌با توجه به اینکه برخی از نمایندگان معتقدند که فشار‌هایی خارج از مجلس وجود دارد، جریانات سیاسی خارج از مجلس چقدر در انتخابات هیئت رئیسه تاثیرگذارند؟

من قائل به فشار جریانات بیرون نیستم. به هر حال نمایندگان مجلس به لحاظ سیاسی به یکی از جریانات کشور تمایل، گرایش و وابستگی دارند. طبیعی است افرادی که به عنوان کنشگران سیاسی فعالیت می‌کنند، حتماً با دوستان خود مذاکره می‌کنند. اسم این موضوع را فشار نمی‌گذارم، به هر حال افراد با عقبه کارشناسی خود در تعامل هستند. به نظر می‌رسد تعداد کاندیدا‌های ریاست مجلس زیاد باشد. به نظر من ضرورت دارد، اما این تغییر باید به نحوی پیش برود که بر کیفیت کار مجلس اثر مثبت داشته باشد.

‌به نظر شما اگر مخالفان آقای قالیباف به هیئت رئیسه راه پیدا کنند، می‌توانند در ریاست مجلس خللی ایجاد کنند؟

نه. مجلس تابع آیین‌نامه داخلی است. ریاست مجلس نیز مطابق قانون اختیارات مشخصی دارد. ضمن آنکه نگاه‌های سیاسی اگر دنبال چالش در ترکیب هیئت‌رئیسه باشند، موفق نمی‌شوند. چون باید پاسخگویی روشنی داشته باشند. این بخش قابل مدیریت است و خیلی نگران‌کننده نیست. کما اینکه در حال حاضر هم تعداد قابل توجهی از اعضای هیئت رئیسه به لحاظ سیاسی خیلی هم همسوی آقای قالیباف نیستند.

احمد بخشایش‌‏اردستانی نماینده اردستان: رئیس مجلس نباید رای بالایی داشته باشد

برخی از نمایندگان معتقدند که رئیس مجلس نباید رای بالایی بیاورد چراکه ثبات او به دهن‌کجی به نمایندگان منجر می‌شود.

احمد بخشایش‌‏اردستانی نماینده اردستان: رئیس مجلس نباید رای بالایی داشته باشد

برخی از نمایندگان معتقدند که رئیس مجلس نباید رای بالایی بیاورد چراکه ثبات او به دهن‌کجی به نمایندگان منجر می‌شود. یکی از این نمایندگان احمد بخشایش‌اردستانی، نماینده اردستان است. او در مورد هیئت‌رئیسه با هم‌میهن گفت‌و‌گو کرد که در زیر آمده است:

‌ارزیابی شما از عملکرد یک‌ساله هیئت‌رئیسه چیست؟

بالاخره زحمت خود را کشیدند. البته طبیعی است که یک عده در یک سال انتخاب شوند و بعد عده دیگری جای آنها را بگیرند. روی هم رفته عملکرد آنها را خوب ارزیابی می‌کنم.

بیشتر بخوانید:رفیلم/ قالیباف: وزارت راه و شهرسازی در اجرای قانون مشکل دارد

‌به نظر شما هیئت رئیسه در سال دوم تغییر می‌کند یا همین افراد باقی می‌مانند؟

احتمال یکی، دو تعویض در نایب‌رئیس، دبیر و کارپرداز وجود دارد. اما به نظرم اکثر آنها باقی می‌مانند. عده‌ای می‌آیند و عده‌ای از هیئت‌رئیسه می‌روند، اما این تغییرات محسوس نخواهد بود. تغییرات در این حد طبیعی است.

‌به اعتقاد شما نقاط قوت و ضعف هیئت رئیسه در یک‌سال اخیر چه بود؟

آقای قالیباف تعهد دادند که من برای انتخابات ریاست‌جمهوری کاندیدا نمی‌شوم. اما مجلس سه، چهار ماهی معطل او شد. این نقطه ضعف بود. اما از آن به بعد توانست به مجلس سر و سامان دهد تا طرح و لوایح خوبی به تصویب رسید. برخی از نمایندگان دلخوری‌هایی دارند. متاسفانه هیئت رئیسه نمایندگان را پله می‌کنند تا دسترسی بیشتری به وزرا داشته باشند و مشکلات حوزه انتخابیه خود را راحت‌تر رفع کنند. این بد است و رئیس‌جمهور هم باید به وزرا تذکر دهد که با همه نمایندگان به صورت متعادل برخورد کنند نه به دلیل اینکه یک نماینده نایب‌رئیس است یا دبیر وزرا و صاحب‌منصبان به او بهای بیشتری بدهند. این عیب است.

‌آقای قالیباف رئیس مجلس باقی می‌ماند؟

او رئیس باقی می‌ماند، اما هر کسی رقیب او باشد ۷۰-۸۰ رای می‌آورد. چون عده‌ای آقای قالیباف را دوست ندارند و به رقیب او هر کسی هم که باشد رای می‌دهند. حتی اگر رقیبی هم نداشته باشد آنها رای سفید می‌دهند. البته این روند هم در مجلس طبیعی است.

‌چرا آقای قالیباف را دوست ندارند؟ به دلیل دیدگاه‌های سیاسی متفاوت است؟

به دلایل فکری، دلخوری و گاهی برخورد نیز می‌تواند باعث این موضوع شود. معمولاً به دلیل حاکمیت دموکراسی بهتر است رئیس مجلس رای بسیار بالایی نیاورد که بعداً فکر نکند اگر به نمایندگان دهن‌کجی کند هم ثبات دارد. به همین دلیل اگر رئیس با ۱۵۰-۱۶۰ رای بیاورد توجهش به نمایندگان بیشتر خواهد بود.

منبع: هم میهن