اکونومیست: چین به سرعت در حال کنار گذاشتن دلار است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - رهبران چین یک فرصت تاریخی را حس می‌کنند. سیاست تجاری غیرقابل پیش‌بینی ترامپ، کسری بودجه عظیم و تهدید‌های علیه استقلال فدرال رزرو آمریکا، خطر آسیب جدی به دلار را ایجاد کرده است. ارزش دلار از ژانویه بر مبنای وزن تجاری ۷درصد کاهش یافته و بدترین شروع سال را از ۱۹۷۳ تجربه کرده است. در مقابل، یوان به بالاترین سطح از زمان انتخاب مجدد ترامپ رسیده است. سرمایه‌گذاران خارجی به سرعت در حال ورود به بازار یوان هستند و دولت‌های زیادی نیز به دنبال جایگزین‌هایی برای دلار می‌گردند.

اما حتی پس از آنکه آمریکا به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل شد، دهه‌ها طول کشید تا دلار به سلطه دست یابد. با این مقیاس زمانی، چین به طور شگفت‌آوری در حال پیشرفت سریع است. سهم متوسط آن در پرداخت‌های بین‌المللی از سال ۲۰۲۲ دو برابر شده است. این امر عمدتاً به دلیل تغییرات داخلی است. افزایش سهم یوان در تجارت داخلی چین یک گام مهم بود. هم اکنون بیش از ۳۰درصد از تجارت کالا و خدمات چین با ارز خودش انجام می‌شود (در مقایسه با ۱۴درصد در سال ۲۰۱۹). همچنین بیش از ۵۰درصد از کل دریافتی‌های مرزی خود (شامل جریان‌های مالی) را با یوان تسویه می‌کند که نسبت به کمتر از ۱درصد در سال ۲۰۱۰ افزایش چشمگیری داشته است.

آنچه سیاستگذاران در نهایت می‌خواهند، ایجاد یک چرخه پایدار از ورود و خروج یوان به کشور است. این امر باید استفاده از یوان خارج از مرز را افزایش داده و دسترسی خارجی‌ها به این ارز را تسهیل کند. در ماه مه، مقامات نظارتی به بانک‌های بزرگ اعلام کردند که حداقل ۴۰درصد از تسهیلات تجاری باید با یوان انجام شود. برای افزایش چرخش، مقامات می‌خواهند شرکای تجاری را به پذیرش ارز چین به عنوان روش پرداخت تشویق کنند. یک طعمه اصلی، پیشنهاد بدهی‌های یوانی به آنهاست. یک مطالعه منتشر شده در ماه مه نشان داد که پس از اعمال تحریم‌ها علیه روسیه در سال ۲۰۲۲، بانک‌های چینی تقریباً تمام وام‌های جدید خارجی خود را از دلار به یوان تغییر دادند (پیش از این تنها ۱۵درصد وام‌ها به یوان بود)، و به این ترتیب موجودی بدهی‌های یوانی سه برابر شد.

دولت چین با ترازنامه خود نیز همان استراتژی را دنبال می‌کند. از زمانی که چین تلاش بین‌المللی خود را آغاز کرده، ۴.۵ تریلیون یوان (۶۳۰ میلیارد دلار) خطوط مبادله (سوآپ) به ۳۲ بانک مرکزی اعطا کرده که یک شبکه امنیت مالی جهانی رقیب در مقیاس صندوق بین‌المللی پول ایجاد کرده است. تنها بخش کوچکی از این خطوط در واقع مورد استفاده قرار گرفته‌اند. ایده اصلی ضمانت دسترسی کشور‌ها به یوان در اوقات بحران است تا به آنها اعتماد به نفس لازم برای قرض گرفتن و خرید با این ارز را بدهد.

چین همچنین زیرساخت‌های مالی داخلی خود را ساماندهی کرده است. اکنون می‌تواند از طریق روش‌های مختلف بدون دست زدن به سیستم دلاری با دیگران تعامل کند و تراکنش مالی داشته باشد. این روش‌ها شامل یوان دیجیتال و پرداخت‌های دیجیتال غیربانکی (اپلیکیشن‌های کیوآر کد) و CIPS (که شباهت‌هایی با سوئیفت دارد) می‌شود.

بیش از ۱۷۰۰ بانک از سراسر جهان به CIPS پیوسته‌اند که نسبت به قبل از جنگ اوکراین یک سوم افزایش یافته است. حجم) تراکنش‌ها در سال ۲۰۲۴ سریع‌تر از همیشه افزایش یافت و ۴۳درصد رشد کرده به ۱۷۵ تریلیون یوان (۲۴ تریلیون دلار) رسید.

سال گذشته گفته شد چندین میلیارد دلار از طریق شبکه ارز دیجیتال به نام mBridge که توسط چین با همکاری سایر بانک‌های مرکزی ساخته شده، تراکنش انجام شده است. یک مقام آمریکایی در ژانویه گفت که اگرچه چنین پرداخت‌هایی از نظر اقتصادی هنوز ناچیز هستند، اما از "آستانه اهمیت ژئوپلیتیکی" فراتر رفته‌اند.

ماه‌های آینده می‌تواند حساس باشد. کاهش اعتماد به دلار و یک محیط کلان اقتصادی حمایتی باید تلاش‌های چین را تقویت کند. رشد بازار سهام به خارجی‌ها انگیزه مالی برای نگهداری دارایی‌های یوانی داده است. کاهش نرخ بهره و تورم منفی، هزینه استقراض در بازار خارج از مرز را به زیر ۲درصد رسانده که کمترین سطح از سال ۲۰۱۳ است. شرکت‌ها از جمله شرکت‌های خارجی، در مسیر انتشار یک رکورد مقدار از اوراق قرضه یوانی در سال جاری هستند.

حرکت مطمئن بعدی چین، باز کردن بازار‌های سرمایه داخلی خود به روی متحدانش است. مجارستان حدود ۵ میلیارد یوان از اوراق قرضه به اصطلاح "پاندایی" منتشر کرد که بزرگترین انتشار مستقل حاکمیتی تا به امروز است. 

منبع: اکونومیست