برای شرایط جنگی برنامه مکمل ارائه می‌دهم/کیک اقتصاد ایران را به‌صورت متوازن بزرگ خواهیم کرد

اقتصاد ۲۴- سید علی مدنی‌زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در نطق خود در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی در جریان رأی اعتماد مجلس، ضمن تسلیت و تبریک به مناسبت شهادت فرماندهان و دانشمندان برجسته ایرانی، از جمله شهید عباسی و طهرانچی، به تشریح برنامه‌ها و تعهدات خود برای تصدی این وزارتخانه پرداخت.

مدنی‌زاده در ابتدای سخنان خود ضمن عرض تسلیت و تبریک شهادت دانشمندان ایرانی، فرماندهان نظامی و هم‌وطنانمان به دست ناپاک رژیم جنایتکار صهیونی به محضر حضرت ولی‌عصر (عج)، مقام معظم رهبری، خانواده‌های معظم شهدا و ملت شریف ایران، اظهار داشت: برجسته‌ترین دانشمندان ایران عزیزمان، شهید عباسی، طهرانچی و هم‌رزمانشان را محضر حضرت ولی‌عصر روحی و ارواح العالمین له الفدا، مقام معظم رهبری و خانواده‌های معظم شهدا و همه ملت شریف ایران تبریک و تسلیت عرض می‌نمایم و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون.

وی با آرزوی صبر از خداوند برای ملت ایران، افزود: یقین دارم که ملت ایران این امتحان الهی را نیز با همدلی و موفقیت خواهند گذراند؛ باشد که به برکت خون شهیدان و توسلات و درایت‌های مقام معظم رهبری، وعده‌های الهی برای مستکبرین و ظالمین هرچه سریع‌تر محقق گشته و از روی زمین محو گردد.

مدنی‌زاده از رئیس‌جمهور به دلیل اعتماد به وی برای تصدی این مسئولیت تشکر کرد و گفت: از رئیس‌جمهور محترم تشکر می‌کنم که به بنده اعتماد نموده و در این شرایط خطیر بنده را لایق به دوش کشیدن این مسئولیت دانسته‌اند.

وی همچنین از نمایندگان مجلس به دلیل حضور در جلسات کمیسیون‌ها، فراکسیون‌ها و جلسات مشورتی قدردانی کرد و افزود: از نمایندگان محترم مجلس، اعم از موافق و مخالف، بابت حمایت‌ها و الطاف، نقد‌ها و راهنمایی‌های مشفقانه‌شان نهایت تشکر و قدردانی را دارم.

مدنی‌زاده همچنین از حمایت‌های خودجوش نهادها، سازمان‌ها، شرکت‌ها و بانک‌های مختلف در هفته‌های اخیر تشکر کرد و تأکید کرد: تمامی این حمایت‌ها خودجوش بوده و خدا را شاکرم که به کسی وام‌دار نیستم.

وزیر اقتصاد با تأکید بر تعهد خود به خدمتگزاری به ملت و پاسخگویی به نمایندگان، اظهار داشت: در برابر شما ایستاده‌ام تا با شما بر آینده‌ای دیگر پیمان ببندم. آینده‌ای که در آن ایران نه فقط توان باور و مقتدر، بلکه رقابت‌پذیر و الهام‌بخش نیز باشد.

وی این نطق را آغاز یک قرارداد اخلاقی با مجلس و ملت دانست و افزود: می‌کوشم از این نطق برای ترسیم چشم‌انداز و ارائه برنامه‌ای دقیق برای تحول در اقتصاد کشور بهره گیرم. همواره خود را خدمتگزار ملت و پاسخگو به نمایندگان می‌دانم.

پاسخ به دغدغه‌ها درباره تحصیلات و تعهدات

مدنی‌زاده در پاسخ به انتقادات مطرح‌شده درباره تحصیلات خود، شفاف‌سازی کرد: وضعیت تحصیلی بنده و تمام فارغ‌التحصیلان خارج که به کشور برگشته‌اند برای نهاد‌هایی که باید اشراف کامل داشته باشند کاملاً روشن است. بررسی‌های دقیق نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی صورت‌گرفته و تأییدات لازم به‌اتفاق افتاده است.

وی با تأکید بر عدم وابستگی به هیچ نهاد یا شخص، اظهار داشت: سید علی مدنی‌زاده به هیچ دانشگاه، بنیاد، نهاد و یا شخص حقیقی و حقوقی تعهدی نداشته و ندارد. تنها تعهد من به اسلام عزیز، ملت شریف ایران، انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری، قانون اساسی، نمایندگان محترم مجلس و رئیس‌جمهور محترم است.

مدنی‌زاده همچنین تعهد خود را به خون شهدا دانست و گفت: تعهد من به خون شهدایی است که همه چیز خود را در راه خدا و عزت و آبروی این کشور دادند. بر همه ما نیز فرض است تا به آنان اقتدا نموده و از جان و مال و آبروی خود گذشته و قدم به میدان عمل گذاشته و تعهد خود را عملی نشان دهیم.

وزیر امور اقتصادی و دارایی، در ادامه نطق خود با تأکید بر تعهد به ارزش‌های اسلامی و انقلابی، برنامه‌های خود برای تحول در اقتصاد کشور را تشریح کرد.

وی با افتخار به ایرانی بودنش، اظهار داشت: در پیشگاه شما ملت شریف ایران افتخار می‌کنم که فرزند همین سرزمینم. اگر به فرمایش رسول اکرم (ص) که «اطلبوا العلم ولو بالصین» در دانشگاه‌های معتبر جهانی علومی را آموخته‌ام، آن را پیش‌درآمدی برای خدمت به ایران عزیز می‌دانم. تحصیل دانش روز نه برای تقلید، بلکه برای فهم سازوکار‌های علم اقتصاد و سپس بومی‌سازی و حل مسائل واقعی کشور است.

مدنی‌زاده با تأکید بر ترکیب خرد بومی و تجربه جهانی، افزود: باور دارم که توسعه و پیشرفت نه با نسخه‌برداری و کپی و ترجمه صرف، که با ترکیب خرد بومی و تجربه جهانی ممکن می‌شود. صادقانه بگویم، نه مرید مکاتب اقتصادی غرب و شرقم، نه اسیر شعار‌های مردم‌فریب.

وی با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری، گفت: ایشان تأکید داشته‌اند که «برای پیشرفت علمی از همه توانایی‌های غربی‌ها استفاده کنید و از شاگردی‌کردن هرگز پرهیز نکنید. ما از شاگردی‌کردن ننگمان نمی‌آید، بلکه از همیشه شاگرد ماندن ننگمان می‌آید.» لذا در آموختن علوم دست‌اول، اعتمادنکردن به برنامه‌ها و توصیه‌های غربی‌ها و توجه ویژه به ارزش‌های دینی و ملی یک اصل است.

مدنی‌زاده با تأکید بر محوریت عدالت در برنامه‌هایش، اظهار داشت: آنچه یک متفکر در دوران تحصیل خود می‌آموزد، تنها نقطه شروع جهد علمی اوست. ما به دنبال حل مسائل واقعی اقتصاد هستیم. نظریات را با داده‌ها می‌سنجیم، آنچه را که در معیشت مردم نقش دست‌اولی دارد را می‌یابیم و در این راه مبنا قراردادن عدالت در دستیابی به فرصت‌های برابر و تأکید بر معیشت دهک‌های کم‌درآمد را محور تصمیمات خود قرار می‌دهیم.

وی با اشاره به موفقیت کشور‌های دیگر در رهایی از فقر اقتصادی، افزود: آنچه امروز به کشور‌ها کمک کرده تا از دام فقر اقتصادی و تله رشد پایین رهایی یابند، استفاده هم‌زمان از تمام دانش بشری بوده، مستقل از آنکه دهه‌ها پیش به چه نام و مکتبی شناخته می‌شده‌اند و بر صدر نشاندن اصول اقتصادی و سازوکار‌های تصمیم‌گیری با لحاظ محدودیت منابع است.

برای شرایط جنگی حال حاضر، برنامه جداگانه‌ای به‌صورت تکمیلی تقدیم خواهم کرد

مدنی‌زاده با اشاره به شرایط جنگی کنونی، اعلام کرد: آنچه تقدیم شما شده برای شرایط ادامه وضع موجود اقتصاد بوده است. برای شرایط جنگی حال حاضر، برنامه جداگانه‌ای به‌صورت تکمیلی تقدیم خواهم کرد.

وی با تأکید بر کوچک‌شدن کیک اقتصاد ایران، گفت: کیک اقتصاد ایران کوچک شده است و بدون بزرگ کردن آن وضع بهتر نمی‌شود. اما کیکی که بزرگ شود و به تعداد محدودی شرکت که از رانت منابع طبیعی یا واردات استفاده می‌کنند برسد، دردی از درد مردم دوا نمی‌کند. این کیک باید متوازن بزرگ شود، بین آحاد اقتصادی و توزیع‌شده در مناطق و استان‌های کشور؛ لذا بدون رشد عدالت‌محور هیچ مشکلی حل نخواهد شد.

مدنی‌زاده با اشاره به تجربه بیش از ۱۰ سال فعالیت در نهاد‌های کلیدی مانند بانک مرکزی، سازمان برنامه‌وبودجه، ستاد اقتصادی دولت و شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا، افزود: ما نیازمند برنامه‌ای هستیم که هم ریشه در تحلیل دقیق گذشته داشته باشد، هم به‌روزترین دانش را به کار گیرد و هم از توانمندی‌های اجرایی موجود بهره ببرد.»

نقش بخش خصوصی واقعی تقویت می‌شود

مدنی‌زاده برنامه‌های خود را در چند محور اصلی تشریح کرد.

وی با انتقاد از وضعیت کنونی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، اظهار داشت: متأسفانه بیش از ۸۰ درصد اقتصاد هنوز در اختیار غیر بخش خصوصی است. مالکیت‌ها را داده‌ایم و مدیریت‌ها را نگه داشته‌ایم.

وی وعده داد که در دوره وزارتش، نقش بخش خصوصی واقعی تقویت شود و سرمایه‌گذاری‌های مردم تضمین گردد. همچنین، اصلاح ساختار بنگاه‌ها، خصوصی‌سازی مدیریت و واگذاری مشروط با نظارت دقیق در دستور کار قرار خواهد گرفت.

بهبود فضای کسب‌وکار

مدنی‌زاده بی‌ثباتی قوانین و مشکلات تخصیص ارز و گمرکات را موانع اصلی فضای کسب‌وکار دانست و گفت: برنامه وزارت اقتصاد، علاوه بر تکمیل پروژه سامانه ملی مجوزها، اهتمام حداکثری برای رفع موانع اصلی اخذ مجوز‌ها است تا فاصله ایده تا عمل برای مردم به کوتاه‌ترین زمان ممکن تقلیل یابد و رشد تولید به‌سرعت محقق گردد.

وی اجرای قانون تسهیل مجوزها، قانون جهش تولید دانش‌بنیان و قانون رفع موانع تولید را از اولویت‌های خود برشمرد.

مولدسازی دارایی‌های دولت

وی با اشاره به دارایی‌های عظیم، اما بلااستفاده دولت، اظهار داشت: علی‌رغم وجود دارایی‌های عظیم دولت، این دارایی‌ها هیچ درآمد قابل‌توجهی نصیب دولت نمی‌شود و معطل مانده‌اند. برنامه جدی بنده استفاده حداکثری از ظرفیت قانون برنامه هفتم در ماده ۱۹ و قانون تأمین مالی تولید و زیرساخت‌هاست تا با ظرفیت مشارکت عمومی و خصوصی، مولدسازی دارایی‌ها محقق شود.

وی همچنین به طرح ایجاد بانک توسعه به‌عنوان اقدامی کلیدی اشاره کرد.

اقتصاد دیجیتال و اصلاح نظام بانکی، کلید تحول اقتصادی ایران

مدنی‌زاده با اشاره به انقلاب صنعتی چهارم و نقش کلیدی هوش مصنوعی، اظهار داشت: در حال حاضر دنیا با انقلاب صنعتی چهارم رو‌به‌رو شده است. عقب‌ماندگی از این گردونه، به عقب‌افتادگی عمیق و طولانی برای ما رقم خواهد زد. انقلاب هوش مصنوعی می‌تواند یک فرصت طلایی برای جبران عقب‌افتادگی‌های اقتصاد کشور باشد.

وی با تأکید بر نقش فناوری‌های دیجیتال در شرایط کنونی، افزود: نقش هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال را در همین جنگ امروزه به‌خوبی ملاحظه می‌کنید. برنامه جدی وزارت اقتصاد، توسعه اقتصاد دیجیتال و پیوستن به جرگه کشور‌های پیشرو در این حوزه است.

اصلاح نظام بانکی: اولویت اول برای کنترل تورم

مدنی‌زاده با انتقاد از وضعیت کنونی نظام بانکی، گفت: متأسفانه نظام بانکی ما دچار آسیب‌های جدی شده است. تا کی مردم و تولیدکنندگان ما باید نالان از کمبود تسهیلات باشند؟ تا کی باید بانک‌ها به زیرمجموعه‌های خود تسهیلات دهند، ولی مردم عادی و بنگاه‌ها دسترسی نداشته باشند؟

وی با اشاره به بیش از ۱۰ سال فعالیت در حوزه اصلاح نظام بانکی، برنامه‌های خود را در این زمینه تشریح کرد: حمایت کامل از بانک مرکزی در اجرای پروژه اصلاح نظام بانکی به‌عنوان عضو هیئت عالی بانک مرکزی در دستور کار است. حل‌وفصل بانک‌های شدیداً ناتراز و زیان‌ده، اصلاح ساختار دارایی‌ها و بدهی‌ها، و اجرای مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید برای تسریع واگذاری بنگاه‌ها و املاک بانک‌ها از اولویت‌هاست.» او افزود که بانک‌های غیرقابل‌اصلاح از طریق گزیر، ادغام یا انحلال ساماندهی خواهند شد.

اصلاح ترازنامه بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد

مدنی‌زاده تأکید کرد: کاهش سریع بنگاه‌داری بانک‌ها، فروش اموال مازاد از طریق توکن‌سازی در بازار سرمایه، حل‌وفصل مطالبات غیرجاری، حذف وام‌دهی ارتباطی، اوراق بهادارسازی بدهی‌های دولت و تعیین تکلیف اختلافات مالی دولت با بانک‌ها در دستور کار خواهد بود.

گسترش تسهیلات خرد و حمایت از بنگاه‌های کوچک

وی تأکید کرد: کمک به گسترش تسهیلات خرد به مردم و بنگاه‌های کوچک و متوسط از طریق انتشار اوراق مبتنی بر دارایی‌ها و عرضه در بازار سرمایه انجام خواهد شد.

وی بر گسترش تأمین مالی زنجیره‌ای برای حمایت از زنجیره تولید تأکید کرد و ادامه داد: ایجاد کارت اعتبار خرید با اولویت جوانان در قالب طرح‌های کمک به ازدواج و فرزندآوری از طریق اتصال به تأمین مالی زنجیره‌ای در دستور کار است.

مدنی‌زاده از تأمین مالی کنسرسیومی بانک‌ها برای پروژه‌های نفتی، انرژی و تکمیل زنجیره‌های صنعتی و معدنی خبر داد.

وی اظهار کرد: تأسیس بانک توسعه و بهره‌گیری از منابع صندوق توسعه ملی با ارسال لایحه به مجلس از دیگر برنامه‌هاست.

کاهش نرخ سود بانکی

مدنی‌زاده با تأکید بر ارتباط نرخ سود با تورم، گفت: کاهش نرخ سود بانکی پس از اجرای برنامه کنترل تورم ممکن خواهد شد. با مبارزه با سفته‌بازی و خروج سرمایه، رشد نقدینگی را کنترل کرده و ثبات را به اقتصاد بازمی‌گردانیم.

اصلاح نظام تأمین مالی و بازار سرمایه

مدنی‌زاده با اشاره به‌ضرورت اصلاح بازار سرمایه، اظهار داشت: جهت‌دهی سرمایه‌گذاری‌های مردمی به سمت بخش‌های با بازده بالا، به‌ویژه حوزه انرژی و اقتصاد دیجیتال، از برنامه‌های اصلی است.

وی با تأکید بر عدالت مالیاتی، گفت: ساماندهی مالیات‌ها و معافیت‌ها و اتصال آن به‌نظام یارانه‌ای از طریق پیاده‌سازی نظام مالیات‌بردرآمد و یکپارچه‌سازی مالیات با یارانه‌ها در دستور کار است. این امر عدالت مالیاتی را بازمی‌گرداند، درآمد دولت را افزایش می‌دهد، کسری بودجه را کاهش داده و معیشت دهک‌های پایین را تضمین می‌کند.

وی همچنین از کاهش مالیات تولید و سرمایه‌گذاری، هدفمندسازی معافیت‌ها و هوشمندسازی مالیات‌ها با رویکرد مؤدی محوری برای کاهش هزینه‌ها و مبارزه با فساد خبر داد.

مدنی‌زاده ریشه اصلی تورم را ناترازی بانکی و بودجه‌ای دانست و گفت: برنامه اصلی بنده کاهش ناترازی بانکی و تلاش برای کاهش ناترازی بودجه است. از این طریق رشد نقدینگی و اضافه برداشت‌های بانک‌ها کنترل شده، تورم مهار می‌شود و کاهش ارزش پول ملی متوقف خواهد شد.