تاثیر منفی آلودگی هوا بر سلامتی بدن/ هنگام آلودگی هوا، لبنیات و سبزیجات بیشتر مصرف شود

 باشگاه خبرنگاران جوان؛ حمید جنیدی‌مقدم - آلودگی هوا در اکثر مواقع مهمان شهر‌های بزرگ و به خصوص تهران است و مشکلات مختلفی برای سلامت شهروندان تهرانی ایجاد می‌کند.

برخی از کارشناسان برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی و حتی در مواردی خشک شدن تالاب‌ها را علت اصلی بروز گرد و غبار یا منشأ آلودگی هوا می‌دانند.

در همین راستا، احمد اسماعیل‌زاده، مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، با اشاره به خطرات ناشی قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، اعلام کرد: بر اساس یافته‌های علمی، قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، با ایجاد مشکلات در سیستم تنفسی، قلبی‌عروقی و حتی افزایش مرگ‌ومیر ارتباط مستقیم دارد.

وی افزود: بسیاری از ترکیبات موجود در ریزگرد‌ها می‌توانند سرطان‌زا باشند و موجب تشدید بیماری‌های مزمن نظیر آلرژی‌های تنفسی، عفونت‌های تنفسی و بیماری‌های قلبی شوند.

اسماعیل‌زاده با تأکید بر نقش تغذیه در کاهش اثرات مخرب ریزگرد‌ها تصریح کرد: ریزگرد‌ها در حین تنفس وارد بدن شده، به سطح ریه‌ها می‌چسبند و با ایجاد التهاب و کاهش آنتی‌اکسیدان‌ها، به ویژه در مایع پوششی ریه، موجب تخریب سلول‌ها و افزایش خطر ابتلا به سرطان به‌ویژه سرطان ریه می‌شوند؛ بنابراین مصرف مواد غذایی ضدالتهاب و سرشار از آنتی‌اکسیدان می‌تواند نقش موثری در محافظت از بدن ایفا کند.

وی در ادامه، توصیه‌هایی برای بهبود تغذیه در روز‌های آلوده یه شرح زیر ارائه داد:

افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات زرد و نارنجی: هویج، کدو حلوایی، گوجه‌فرنگی، زردآلو، آلو، طالبی، موز و انبه به دلیل دارا بودن بتاکاروتن (پیش‌ساز ویتامین A) نقش موثری در کاهش اثرات مضر آلودگی دارند.

استفاده بیشتر از منابع ویتامین C: پرتقال، لیمو، نارنج، نارنگی، توت‌فرنگی، سیب، خربزه، انار، اسفناج، سبزی خوردن، فلفل دلمه‌ای و پیاز توصیه می‌شود.

گنجاندن جوانه‌ها و مغزدانه‌ها در رژیم غذایی: جوانه‌ها، مغز‌های آجیلی و تخم آفتابگردان با دارا بودن ویتامین E می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.

افزایش مصرف منابع امگا ۳: ماهی، گردو و خرفه به دلیل دارا بودن اسید‌های چرب مفید برای سلامت ریه بسیار مؤثرند.

وی افزود: کلم بروکلی، گل‌کلم و کلم‌برگ دارای موادی هستند که به دفع سموم از بدن و پیشگیری از سرطان کمک می‌کنند. همچنین هندوانه، پیاز، تخم‌مرغ و سیر به تقویت ریه و کاهش خلط کمک می‌کنند.

اسماعیل‌زاده با اشاره به مصرف مکمل ویتامین D، با توجه به نقش این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی، گفت: انجام آزمایش خون برای بررسی سطح ویتامین D و مصرف مکمل با مشورت متخصص، توصیه می‌شود.

وی ادامه داد: ادویه زردچوبه نیز حاوی کورکومین بوده و در بهبود عملکرد ریوی مؤثر است.

اسماعیل‌زاده با تاکید بر کنترل وزن بدن، گفت: چاقی و اضافه وزن با افزایش التهاب و فشار بر اندام‌ها از جمله ریه و قلب، مقاومت بدن در برابر آلودگی هوا را کاهش می‌دهد. در صورت ابتلا به اضافه‌وزن، مراجعه به متخصص تغذیه توصیه می‌شود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه در پایان تأکید کرد: در شرایط فعلی، توجه جدی به تغذیه سالم نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت برای مقابله با پیامد‌های خطرناک آلودگی هوا به ویژه ریزگرد‌ها است.

وی افزود: افراد باید لبنیات و سبزیجات مصرف کنند. افراد در روز‌هایی که آلودگی به طرز خطرناکی بالاست، از ماسک استفاده کنند

صدیقه ترابی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست نیز در این باره گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۸۵ درصد از مناطق کشور جزء نواحی نیمه خشک تا خشک است و هنگامی که بارش باران را شاهد نباشیم و سال خشکی افزایش پیدا کند، وسعت این مناطق بیشتر شده و احتمال ایجاد ذره و گرد و غبار و همچنین پخش این ذرات وجود دارد.

به گفته وی، ما برای خشکسالی پیش‌بینی کرده‌ایم، اما این پهنه آنقدر وسیع است که نمی‌توان برای همه آنها اقدامات لازم انجام داد.

تالاب خشکیده «صالحیه» منشأ گرد و غبار در تهران

گفتنی است، به طور کلی تالاب صالحیه یا همان پهنه سیلاب دشت در حدود ۴۸ هزار کیلومتر مربع است که به دلیل زه‌کشی برای انجام امور کشاورزی، سطح آب آن پایین‌تر رفته و همین موضوع باعث شده که این سیلاب دشت، تبدیل به کانون گرد و غبار شود.

از طرفی دیگر پس از پاسکاری‌های مختلف، این بار سازمان زمین‌شناسی کشور در اظهار نظری قابل تامل متذکر شده است که یکی از مهم‌ترین منشأهای گرد و غبار تهران، تالاب صالحیه در محدوده بین تهران، کرج و قزوین است.

ابوالفضل ماهرخ، مدیر روابط عمومی سازمان اورژانس کشور نیز با اشاره به افزایش تماس‌ها در هنگام بروز آلودگی هوا، گفت: متأسفانه بخش زیادی از این موارد به دلیل عدم آگاهی عمومی نسبت به شرایط بحرانی نظیر آلودگی شدید هوا، موج گرما و همچنین انجام تردد‌ها است.

وی در ادامه تأکید کرد: توجه به هشدار‌های بهداشتی و توصیه‌های ایمنی در چنین شرایطی می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات تنفسی و قلبی جلوگیری کند و بار کاری نیرو‌های اورژانس را نیز کاهش دهد.

ماهرخ افزود: تا حد امکان از منزل خارج نشوید، به‌ویژه کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی باید بیشتر از دیگران از خود مراقبت کنند. در صورت نیاز به خروج، حتماً از ماسک استاندارد (مانند N95) استفاده کنید؛ فعالیت‌های ورزشی یا بدنی در فضای باز را به‌طور کامل متوقف کنید؛ پنجره‌ها و در‌های منازل را بسته نگه دارید و از ورود هوای آلوده به داخل جلوگیری کنید.

همچنین در فضای مجازی خبری مبنی بر انتشار آرسنیک و سیانور در هوای تهران منتشر شده بود که در همین خصوص مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران گفت: ادعا‌های مطرح شده درباره وجود آرسنیک و سیانور در گرد و غبار تالاب بندعلیخان فاقد هرگونه پشتوانه علمی و فنی است.

وی افزود: تاکنون هیچ شواهد معتبری از حضور این مواد در منطقه مشاهده نشده است.