.png)
3 hours ago
1
باشگاه خبرنگاران جوان- حسین آجرلو کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اوضاع درونی سوریه بیان کرد: تقریباً پس از تغییر نظام در سوریه، این پیش‌بینی یا فرضیه وجود داشت که سوریه با توجه به ژئوپلیتیک چندپاره آن و به‌ویژه پس از فروپاشی، که شاهد شکل‌گیری یک جغرافیای کردی، یک جغرافیای عربی و یک جغرافیای تُرک‌نشین در شمال آن بودیم و همچنین لایه‌های فرقه‌گرا مانند علویان و دروزی‌ها آبستن تحولات بسیاری باشد. به‌ویژه آنکه دولت جولانی نیز به نوبه خود دارای وابستگی‌های بیرونی، خصوصاً به ترکیه بود. این عوامل زمینه‌ساز درگیری‌ها، رقابت‌ها و کشمکش‌های درونی در سوریه می‌شد.
نتانیاهو در پی کنترل گروه های مقاومت است
وی ادامه داد: جولانی پس از تثبیت قدرت خود، به ایجاد انسجامی درونی پرداخت و تلاش کرد با قدرت‌های مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی به توازنی دست یابد؛ اما مسئله‌ای که وجود داشت، این بود که جولانی پیچیدگی‌های خاص داخلی، بین‌المللی و رقابت‌های موجود را و همچنین خواسته‌های طرف‌های درگیر در بحران سوریه را، آن‌گونه که باید درک نمی‌کرد. به همین دلیل، در حالی که اگر تلاش بیشتری در داخل سوریه و برای انسجام و وحدت‌بخشی داخلی صورت می‌داد، نتیجه بهتری حاصل می‌شد، وی بیشتر تمرکز خود را بر مسائل بیرونی و بازیگران خارجی معطوف ساخت. در نتیجه، اتفاقات اخیر قابل پیش‌بینی بود. در خصوص تحولات اخیر جنوب، شاهد آن بودیم که درگیری‌هایی میان برخی از عشایر عرب اهل سنت (که قاعدتاً بیشتر آنها بدوی هستند و در آن منطقه استقرار دارند) و دروزی‌ها (که اقلیتی در سوریه محسوب می‌شوند و در منطقه جنوب سوریه و مرزهای لبنان و جولان ساکن هستند) شکل گرفت. این درگیری‌ها سپس به یک منازعه منطقه‌ای تبدیل شد. از یک سو، شاهد تمایل دروزی‌ها به سمت همکاری با رژیم صهیونیستی بودیم. دولت جولانی نیز برای حل این اختلاف، ارتش را وارد عمل کرد؛ امری که خود بسترساز تشدید تحولات و زد و خورد میان رژیم صهیونیستی و نظام سوریه شد و این روند ادامه یافت.
آجرلو افزود: آنچه در جنوب سوریه در حال وقوع است و به چشم می‌آید، این است که احتمالاً رژیم صهیونیستی به دنبال تغییر فضای پیرامونی خود است. این رژیم در جنوب لبنان و در منطقه جولان واقع در جنوب سوریه، به دنبال ایجاد منطقه‌ای است که بتواند در آن برتری نظامی داشته باشد و سایر بازیگران در آن منطقه تحرک نظامی نداشته باشند. این سیاست در جنوب لبنان با موضوع آتش‌بس و خلع سلاح و در این منطقه نیز با تقویت گروه‌های تروریستی و تشدید تسلیحات دنبال می‌شود. همچنین هدف، تشدید روند غیرنظامی‌سازی و ایجاد یک واحد سیاسی (چه مستقل و چه غیرمستقل) است. اگرچه بحث تجزیه ممکن است به مراحل بعدی موکول شود، اما فعلاً هدف، ایجاد مناطق خودمختاری در آنجاست تا بتواند آن منطقه را به منطقه‌ای وابسته به خود و عملاً یک فضای حیاتی تبدیل کند. در گام دوم، مطابق با اظهارات نتانیاهو، هدف، ایجاد نظمی جدید در منطقه پیرامونی خود و کنترل گروه‌های مقاومت است.
بی‌ثباتی بیشتر در سوریه، شاید منجر به بی‌ثباتی در کشورهای پیرامون شود
کارشناس غرب آسیا خاطر نشان کرد: این هدفی است که آنها دنبال می‌کنند؛ اما مسئله این است که تحولات ممکن است آن‌گونه که صهیونیست‌ها می‌خواهند، پیش نرود. مسئله این است که اکنون دخالت صهیونیست‌ها در جنوب سوریه، به نوعی تمام کشورهای منطقه، از جمله ترکیه و کشورهای عربی را نسبت به این موضوع حساس کرده است. شاهد واکنش‌هایی از سوی کشورهای اروپایی و غربی نیز بوده‌ایم، اما نکته مهم‌تر آن است که این‌گونه تحولات، رژیم صهیونیستی را به عنوان یک عنصر بی‌ثبات‌کننده معرفی و این گزاره را تثبیت می‌کند که این رژیم دارای نقش بی‌ثبات‌کننده است. در حالی که در گذشته، بازیگران دیگری در این نقش معرفی می‌شدند، اکنون این نقش برای رژیم صهیونیستی در حال تثبیت شدن است. با توجه به تحولاتی که احتمالاً در آینده مشاهده خواهیم کرد، بیش از پیش از سوریه خواهیم شنید، ولی آنچه مشخص است، سوریه شاهد تحولاتی است و درگیری‌های متعددی که می‌تواند منطقه را از شرایط تقریباً بی‌ثبات فعلی به بی‌ثباتی بیشتر سوق دهد.
وی با اشاره به وضعیت درونی ایران گفت: ایران به عنوان بازیگری مطرح است که شاید به‌ویژه پس از تغییر نظام در سوریه، نقش‌آفرینی آن و حتی محور مقاومت، آن‌چنان پررنگ دیده نمی‌شود. عملاً مشاهده می‌شود که در این درگیری‌ها، برخلاف منازعاتی که در مناطق ساحلی مانند لاذقیه رخ داد، در این بخش کمتر نامی از ایران از هیچ سویی شنیده نمی‌شود. بنابراین، شاید این موضوع کمتر به ایران مرتبط باشد. اما مسئله این است که با توجه به اینکه ایران یکی از بازیگران اصلی منطقه است (در کنار بازیگرانی مانند ترکیه، کشورهای عربی )، به نظر می‌رسد این تحولات بر تمام آنها تأثیر می‌گذارد. اما اگر تحولات فعلی، به‌ویژه نقش‌آفرینی مخرب رژیم صهیونیستی، بدبینی برخی همسایگان را که پیش از این در تقابل ایران و آن رژیم به دنبال نوعی توازن بودند، تغییر دهد و این باور را ایجاد کند که عامل مخرب منطقه ایران نبوده، بلکه رژیم صهیونیستی است، آنگاه می‌تواند جایگاه ایران را در تحولات آینده بهبود ببخشد. البته این امر نیازمند یک دیپلماسی فعالانه نیز هست. ولی در کل، قطعاً بی‌ثباتی بیشتر در سوریه، شاید منجر به بی‌ثباتی در کشورهای پیرامون، در عراق و دیگر کشورها شود و قطعاً می‌تواند تأثیرات امنیتی بر جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. ولی آن چیزی که مشخص است، در بحث تقابل ایران و رژیم صهیونیستی، آن مسئله‌ای که شاید صهیونیست‌ها سال‌ها روی آن کار کرده بودند تا ایران را به عنوان عامل بی‌ثباتی در منطقه معرفی کنند، اکنون در حال مغلوب شدن است و اکنون در عرصه منطقه‌ای، آن رژیم ماهیت واقعی خود و نقش خود به عنوان عامل بی‌ثبات‌ساز را آشکار می‌کند.
English (US) ·