ترامپ در برابر اوکراین: سیاستی پرادعا، دستاوردی ناچیز

در حالی‌که دونالد ترامپ با ادعای نجات‌یافتن از سوءقصد برای «دوباره بزرگ‌کردن آمریکا» در عرصه جهانی ظاهر می‌شود، کارنامه‌اش در پرونده اوکراین چیز چندانی برای ارائه ندارد. شکست در شکل‌دادن به راهبردی روشن، اشتباه‌های مکرر تیم سیاست خارجی‌اش، و برخورد‌های نمایشی به‌جای دیپلماسی واقعی، همگی موقعیت ایالات متحده را پیش از نشست‌های مهم گروه هفت (G۷) و ناتو تضعیف کرده‌اند.

سیاست ترامپ در قبال اوکراین نه‌تنها سردرگم و متناقض است، بلکه در نگاه متحدان اروپایی نوعی بی‌اعتنایی آشکار به ابعاد انسانی، راهبردی و امنیتی این بحران محسوب می‌شود. در حالی‌که صدای انفجار‌ها همچنان در شرق اوکراین شنیده می‌شود، ترامپ به گفتن این جمله بسنده می‌کند: «وضعیت اوکراین واقعاً ناراحت‌کننده است». این نه سیاست است، نه راهبرد، بلکه صرفاً ابراز احساسات است.

دیدار اخیر ترامپ با صدراعظم آلمان، فریدریش مرتز، فرصتی برای جبران شکست‌ها بود—اما به‌جای آن، تصویری از شکاف عمیق میان اروپا و کاخ سفید ترسیم کرد. در حالی که آلمان تلاش می‌کند رهبری اروپا را احیا کند، ترامپ همچنان از پاسخ‌گویی درباره تماس تلفنی ۷۵ دقیقه‌ای‌اش با ولادیمیر پوتین طفره می‌رود؛ تماسی که تنها یک روز پیش از ملاقاتش با مرتز انجام شده و در آن، رئیس‌جمهور روسیه تهدید به تلافی حمله اوکراینی به تأسیسات راهبردی خود کرده بود.

در دیدار با مرتز، ترامپ برخلاف رفتار توهین‌آمیزش در دیدار ماه فوریه با رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، موضعی محتاطانه‌تر اتخاذ کرد. اگرچه تلاش کرد لبخند بزند و گرم بگیرد، اما همچنان از پاسخ به پرسش‌های کلیدی درباره موضع دولتش در قبال ادامه جنگ طفره رفت.

تیم ترامپ حتی تلاش کرده موضوع اوکراین را از دستور کار نشست G۷ خارج کند—تلاشی که ناکام ماند. رهبران اروپا با اعتماد به نفس بیشتری راهی آلبرتا در کانادا می‌شوند، مسلح به گزینه‌های سیاسی برای مقابله با تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ، و حتی زمزمه‌هایی درباره توافق تجارت آزاد احتمالی با چین. چنین توافقی، اگر تحقق یابد، ضربه‌ای سنگین به راهبرد اقتصادی ترامپ خواهد بود.

در این فضا، آنچه اروپا را نیرومندتر کرده، نه سیاست‌های خودش بلکه ضعف اهرم‌های فشار ترامپ است؛ و این ضعف در نشست ناتو در لاهه بیش از پیش آشکار خواهد شد. ترامپ شاید بتواند متحدان را به افزایش بودجه دفاعی وادارد، اما تهدید‌های مکرر او—از جمله خروج ۲۰ هزار نیروی آمریکایی از ناتو—ممکن است نتیجه‌ای معکوس داشته باشد: تضعیف نه تنها ناتو، بلکه خود آمریکا.

در برابر چنین تهدیدهایی، اروپا به‌شدت از مفاد بنیادین پیمان ناتو، به‌ویژه ماده ۵ (دفاع مشترک) دفاع خواهد کرد. اما ترامپ که تاکنون فقط قدرت‌نمایی کرده، اگر این بار تهدیدهایش را عملی کند، موقعیت بین‌المللی خود را بیش از پیش به خطر خواهد انداخت.

در حالی‌که جنگ در اوکراین همچنان در حال تشدید است و ترامپ بدون هیچ دستاورد قابل ذکری به نشست‌های بین‌المللی می‌رود، تردیدی باقی نمانده که سیاست او در قبال اوکراین نه تنها راه به جایی نبرده، بلکه به بازسازی روابط آمریکا با متحدان اروپایی نیز آسیب زده است. اروپا شاید هنوز به اتحاد فراآتلانتیکی نیاز داشته باشد، اما دیگر حاضر نیست چشم بسته از واشینگتن پیروی کند—مخصوصاً وقتی واشینگتن با چهره‌ای نامطمئن و سیاستی ناپایدار در میدان ظاهر می‌شود.

در چنین شرایطی، همان‌طور که بسیاری از تحلیل‌گران غربی اشاره کرده‌اند، غافلگیر کردن دیگر راهبرد نیست، و غیرقابل پیش‌بینی بودن نشانه هوشمندی سیاسی نیست. این ضعف، نه نشانه اقتدار، بلکه نشانه تنهایی است؛ تنهایی رئیسی که شعار می‌دهد، اما دیگر کسی منتظر عملش نیست.

منبع: نشنال نیوز