باشگاه خبرنگاران جوان - پالایشگاه نفت تهران با تکیه بر ظرفیتهای داخلی، اجرای پروژههای تحولساز در حوزه کیفیسازی فرآوردهها، مدیریت منابع و ورود به انرژیهای تجدیدپذیر را در دستور کار قرار داده است. این پالایشگاه که یکی از قدیمیترین و مهمترین مراکز پالایش نفت در کشور بهشمار میرود، با سرمایهگذاری چند میلیارد یورویی در پروژههای ارتقای کیفیت بنزین، شیرینسازی نفت کوره، تصفیه پساب شهری و ساخت نیروگاه خورشیدی، گام بلندی به سوی نوسازی و توسعه پایدار برداشته است. به گفته مدیر مهندسی طرحهای شرکت پالایش نفت تهران با تکمیل پروژه کیفیسازی بنزین تا سال ۱۴۰۵، ظرفیت تولید بنزین یورو ۵ این مجموعه به ۸ میلیون لیتر در روز میرسد، همچنین با آغاز ساخت نیروگاه خورشیدی ۵۰۰ مگاواتی و ارتقای زیرساختهای زیستمحیطی، پالایشگاه تهران در مسیر تبدیل شدن به الگویی از تلاقی صنعت، انرژی پاک و مسئولیتپذیری اجتماعی قرار گرفته است.
سرمایهگذاری بیش از ۲۵۰ میلیون یورویی برای ارتقای کیفیت بنزین
بابک فروزشاصل، مدیر مهندسی طرحهای شرکت پالایش نفت تهران گفته است: پروژه کیفیسازی بنزین در پالایشگاه نفت تهران از سال ۱۴۰۰ آغاز شده و با هدف افزایش کیفیت تولید مطابق با استانداردهای یورو ۵، مراحل اجرایی خود را پشت سر میگذارد. این پروژه با سرمایهگذاری بیش از ۲۵۰ میلیون یورو و بهصورت EPC از سوی شرکتهای ایرانی در حال اجراست. با تکمیل این طرح، ظرفیت تولید روزانه بنزین پالایشگاه از ۶.۵ میلیون لیتر به ۸ میلیون لیتر افزایش مییابد و اجرای این پروژه افزون بر بهبود کیفیت سوخت مصرفی، گامی مهم برای الزامات قانونی و ارتقای جایگاه زیستمحیطی پالایشگاه تهران است.
فروزشاصل با بیان اینکه بهمنظور کاهش آلایندههای گوگردی، طرح شیرینسازی نفتکوره بهعنوان یکی از پروژههای کلیدی در فاز مطالعاتی این پالایشگاه قرار دارد و پیش بینی میشود عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۴۰۵ آغاز شود، افزود: بهدلیل گستردگی طرح و شاخصهای اقتصادی مناسب، ازجمله نرخ بازگشت سرمایه هفتساله، این پروژه ظرفیت جذب سرمایهگذار داخلی و خارجی را دارد.
گسترش زیرساختهای برق و کاهش مصرف آب شهری
پالایشگاه تهران افزون بر دو پروژه اساسی خود، اجرای اتصال برق پالایشگاه به شبکه سراسری کشور و پروژه تصفیه و استفاده مجدد از پساب شهری را نیز در دستور کار دارد. اتصال برق تولیدی پالایشگاه به شبکه سراسری، پروژهای راهبردی است که با هدف افزایش پایداری و امنیت تأمین برق پالایشگاه، بهویژه در زمانهای ناترازی و اوج مصرف و همچنین امکان کمک به شبکه برق سراسری، در حال اجرا است. این پروژه نه تنها به تأمین برق مورد نیاز در شرایط بحرانی کمک میکند، بلکه با کاهش وابستگی به گاز در تولید برق، سبب بهبود بهرهوری انرژی و کاهش آلودگی هوا نیز میشود.
شرکت پالایش نفت تهران همچنین طراحی، نصب و راهاندازی سیستم فیلتراسیون طرح تصفیه پساب شهری با هدف تأمین آب تا روزانه حدود ۱۰ هزار مترمکعب برای بخشهای صنعتی (آب جبرانی برجهای خنککننده پالایشگاه تهران) از محل تصفیه پساب فاضلاب شهری، همچنین کمک به مدیریت بحران آب را در دستور کار قرار داده است. طبق آمار مقدار مصرف آب شرب شهر تهران ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار مترمکعب در روز است که با راهاندازی این پروژه (مرحله نخست طرح تصفیه پساب شهری پالایشگاه تهران) حدود ۰.۳۰ درصد از مصرف آب شرب تصفیهشده شهری بهعنوان آب صنعتی جلوگیری و در حقیقت این آب به چرخه آب شهری تهران افزوده خواهد شد.
در قالب این طرح، پالایشگاه با همکاری اداره آب و فاضلاب، آب تصفیهخانه شهری را برای مصارف صنعتی استفاده میکند. این اقدام افزون بر کاهش وابستگی به آب شهری، سبب صرفهجویی روزانهای معادل یکونیم درصد از مصرف آب شهر تهران میشود. بهرهبرداری از این دو پروژه تا پایان سال ۱۴۰۴ هدفگذاری شده است.
نیروگاه خورشیدی ۵۰۰ مگاواتی؛ ورود به حوزه انرژیهای نو
پالایشگاه نفت تهران با هدف تنوعبخشی به منابع انرژی و ایفای نقش فعال در توسعه انرژیهای پاک، قرارداد احداث نیروگاه خورشیدی ۵۰۰ مگاواتی را با وزارت نیرو - ساتبا امضا کرده است. به این ترتیب، شرکت پالایش نفت تهران نخستین شرکت پالایشی کشور خواهد بود که در مسیر استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر، چهار مزرعه خورشیدی با ظرفیت کلی ۵۰۰ مگاوات را احداث میکند. این پروژه در سه ساختگاه در اطراف تهران و یک ساختگاه در یزد در حال اجراست. ارزش این پروژه حدود ۲۵۰ میلیون دلار برآورد شده و تمامی مجوزهای زیستمحیطی، اتصال به شبکه و مجوزهای فنی آن اخذ شده است.
فروزشاصل با اعلام اینکه این پروژه قابلیت اجرا در کمتر از دو سال را دارد و بهدلیل فروش برق به دولت به صورت ارزی، جذابیت اقتصادی بالایی برای سرمایهگذاران داخلی و بینالمللی دارد، گفت: این اقدام نقطه آغازی برای ورود پالایشگاه تهران به حوزه انرژیهای نو است و برنامههای بلندمدتی برای توسعه بیشتر در این حوزه در نظر گرفته شده است.
نوسازی مستمر تجهیزات با تکیه بر توان داخلی
پالایشگاه تهران با قدمتی چند دههای، بهطور منظم برنامههای تعمیرات اساسی را برای بهبود کارایی و ایمنی واحدهای خود اجرا میکند. این تعمیرات اساسی با هدف افزایش قابلیت اطمینان، کاهش هزینههای تعمیراتی در بلندمدت، کاهش تعمیرات اضطراری تجهیزات و واحدها، افزایش عمر مفید قطعات و تجهیزات، کاهش ریسکهای ایمنی و زیستمحیطی و بهرهوری فرآیندها انجام میشود. از تأثیرات این تعمیرات بر محیطزیست هم که این روزها اهمیت توجه به آن بسیار بیشتر از گذشته به نظر میرسد، میتوان به بهبود عملکرد واحدهای تصفیه، مانند گوگردزدایی، کاهش انتشار ترکیبات گوگردی و نیتروژنی اشاره کرد که از حجم تولید ذرات معلق میکاهد و بهطور کلی انتشار آلایندهها در نتیجه این اقدام کاهش مییابد. فروزشاصل در اینباره گفت: نوسازی در این پالایشگاه فرآیندی روزمره است و متناسب با نیازهای فنی و عملیاتی، تجهیزات بهصورت مرحلهای تعویض یا بهینهسازی میشوند.
وی افزود: بیش از ۹۰ درصد تجهیزات مورد نیاز پالایشگاه از سوی سازندگان داخلی تأمین میشود و تنها در موارد خاص، نظیر برخی کمپرسورها یا برخی سیستمهای ابزار دقیق، نیاز به واردات وجود دارد.
پالایشگاه نفت تهران با ظرفیت پالایش روزانه ۲۵۰ هزار بشکه، از ارکان اصلی تأمین سوخت کشور بهشمار میرود. با اجرای پروژههای تحولآفرین در حوزه کیفیسازی فرآوردهها، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، مدیریت مصرف آب و برق و نوسازی تجهیزات، این مجموعه در مسیر تبدیل شدن به پالایشگاهی پیشرو، پایدار و فناورانه گام برمیدارد. افزایش ظرفیت بنزین یورو ۵ به ۸ میلیون لیتر در روز، بهرهبرداری از نیروگاه خورشیدی و کاهش وابستگی به منابع آب شهری، تنها بخشی از برنامههایی است که افق آینده این پالایشگاه را روشنتر از همیشه ترسیم میکند.
منبع: وزارت نفت