دلار در بلاتکلیفی تنش‌ها؛ بازار منتظر پایان درگیری است/ شیوه کنترل بازار ارز توسط بانک مرکزی، منطقی نیست

اقتصاد۲۴- در سومین روز هفته، قیمت دلار با کاهش اندکی دوباره به کانال ۹۳ هزار تومانی بازگشت و معاملات روز دوشنبه با نرخ ۹۳ هزار و ۳۰۰ تومان به پایان رسید. این در حالی بود که بازار ارز تهران در وضعیت نیمه‌تعطیل قرار داشت و تعداد کمی از معامله‌گران در بازار فعال بودند.

در همین حال، درگیری میان ایران و اسرائیل فضای بازار‌های مالی را در ابهام و سردرگمی فرو برده است و با وجود افزایش محسوس ریسک‌های سیاسی، احتمال جهش دوباره قیمت دلار همچنان وجود دارد. با اینکه تحولات اخیر به افزایش انتظارات تورمی دامن زده، اما سیاست‌گذار در تلاش است از پیشروی بیشتر ارز‌های کلیدی جلوگیری کند.

حسین محمودی اصل، کارشناس مسائل اقتصادی درباره واکنش نرخ دلار در پی جنگ میان ایران و اسرائیل، به اقتصاد ۲۴ گفت: «به هر حال این درگیری در شرایطی رخ داد که بازار تعطیل بود. از این رو هم فضای ابهام را داریم و هم فضای تنش. طبیعی است این اتفاقات بر قیمت دلار اثر می‌گذارد. امیدواریم سریع‌تر این درگیری‌ها تمام شود و وارد شرایط عادی شویم. در این صورت می‌توانیم از التهابات ارزی به دور باشیم. اما فعلا تجارت کشور دچار وقفه چندانی نشده و صادرات و گمرک در حال انجام کار خود هستند. به نظر نمی‌رسد فعلا در حوزه ارز، انرژی و تولید، کمبود خاصی را تجربه کنیم، اما ادامه دار بودن درگیری‌ها و شدت آن می‌تواند تاثیرات بیشتری بگذارد. امیدواریم این درگیری‌ها هرچه سریع‌تر تمام شود و بازار به حالت عادی خود بازگردد.»

وی در ارزیابی خود از عملکرد بانک مرکزی در کنترل بازار ارز بیان کرد: «مدلی که بانک مرکزی بازار ارز را کنترل می‌کند را منطقی نمی‌دانم. به نظر می‌رسد بانک مرکزی دارد با رکود زاینده بازار را کنترل می‌کند و رکود کمرشکن است. وقتی شما دستتان دچار جراحت می‌شود، بالاتر از محل زخم را می‌بندند تا خون‌ریزی کنترل شود. اما این زخم را بلافاصله باید درمان کرد و نمی‌توان در میان‌مدت یا بلندمدت بدون درمان ادامه دهید چراکه جریان خون بسته می‌شود و عضو را از دست می‌دهید. در اقتصاد ما هم متاسفانه دارد این اتفاق رخ می‌دهد و در جریان کنترل ارز داریم تولید را از دست می‌دهیم. این سیاست باید اصلاح شود و نرخ بهره بالای ۳۰ درصد از یک سو و نرخ حاشیه سود ۱۲ درصد برعکس اصول مسلم اقتصادی در جهان است و شما در هیچ اقتصاد جهان نمی‌توانید مشاهده کنید که نرخ بهره سه برابر حاشیه سود تولید باشد.»

بیشتر بخوانید: واکنش بازار ارز ایران در سه درگیری مهم منطقه چه بود؟

محمودی اصل ادامه داد: «در اقتصاد جهانی، حاشیه سود تولید بالاتر از نرخ بهره است و میانگینش حدود ۱۹ درصد است درحالی که میانگین نرخ بهره ۴ درصد است؛ بنابراین الان خودمان با اشتباهاتمان داریم تولید را زمین‌گیر می‌کنیم؛ بنابراین تولید دچار کمبود نقدینگی می‌شود و شاهد کاهش تولید و صادرات و ارزآوری می‌شویم که در میان‌مدت و بلندمدت بسیار آسیب‌زا خواهد بود.»

این کارشناس مسائل اقتصادی در پیش‌بینی خود از روند بازار ارز در میانه جنگ ایران و اسرائیل، گفت: «بستگی به سطح درگیری‌ها دارد. به هر حال اقتصاد روز‌های تعطیلی را گذراند و قیمت‌ها در بازار مشخص نیست. باتوجه به اینکه طی ماه‌های گذشته تتر در نرخ بهره اثرگذار بود و همچنین محدودیت در معاملات، طبیعتا قیمت مشخصی در بازار وجود ندارد. بازار امیدوار است طی چند روز آینده درگیری‌ها متوقف شود. در شرایط فعلی دلار نمی‌تواند سقف جدیدی را بزند مگر اینکه درگیری‌ها شدیدتر شود.»