راهکارهای اساسی برای آرامش بازار سرمایه از زبان کارشناسان/ شرایط بنیادی بیشتر سهم‌ها مناسب است

اقتصاد ۲۴ - با گذشت مدت کوتاهی از پایان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، بازار سرمایه همچنان روز‌های پرفرازونشیبی را تجربه می‌کند؛ اگرچه بورس در روز دوشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۴۰۴ با رشد  ۱۹ هزار واحدی توانست روند منفی روز‌های گذشته را جبران کند، اما ممکن است بورس در روز‌های آینده روند نزولی و هیجانی را ادامه دهد. طی روز‌های گذشته شرایط حاکم بر بورس باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران با نگرانی از تکرار بحران و توقف معاملات اقدام به خروج از بازار کنند.

دولت نیز طی روزهای گذشته وعده بسته حمایتی به سهامداران داده بود و روز گذشته نیز خبر تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان توسط بانک مرکزی به بازار سرمایه، باعث شد بازار روند اصلاحی به خود گیرد و شاخص مثبت شود.
اما همچنان تجربه نشان می‌دهد، صرف اعلام حمایت و یا تزریق پول نیز نمی‌تواند اعتماد از دست رفته سرمایه‌گذاران را ترمیم کند. هرچند وضعیت بازار در روز گذشته نشان می‌دهد حمایت‌هایی از بازار برای متعادل سازی صورت گرفته است.

از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی معتقدند بازار سرمایه که اکنون در پایین‌ترین سطوح ارزشی خود قرار دارد در صورت تثبیت شرایط سیاسی و تضمین مجدد امنیت سرمایه‌گذاری بتواند تبدیل به گزینه‌ای جذاب شود؛ امری که تحقق آن نیازمند تدبیر و راهکار عملی دولت و نهاد‌های نظارتی است.

بازگشت تدریجی اعتماد گرچه هنوز به سطوح قبلی نرسیده، اما می‌تواند همراه با حمایت‌های اساسی دولت روند ریزشی بازار را متوقف کند و شرایط را برای آغاز جدی فاز اصلاحی فراهم سازد.

راهکار اساسی برای آرامش بازار سهام

نوید رجایی، کارشناس بازار سرمایه در خصوص شرایط فعلی بازار در گفت‌و‌گو با اقتصاد ۲۴ اظهار داشت: «بازار سرمایه اکنون با ریسک سیستماتیکی مواجه است و نمی‌توان چشم‌اندازی روشن را متصور بود که اتفاقات ناخوشایند گذشته تکرار نخواهند شد.»

وی افزود: «شواهد موجود نشان از تداوم ریسک تنش‌ها دارد و احتمال پایداری آتش‌بس نیز چندان بالا نیست؛ بنابراین سرمایه‌گذاران باید جوانب احتیاط را بیش از پیش رعایت کنند.»

رجایی در خصوص جایگزینی بازار‌های دیگر گفت: «باید توجه داشت که نقدشوندگی بازار‌های موازی مانند بازار ملک و طلا نیز در شرایط بحرانی و جنگی چندان بالا نیست و نمی‌توانند مقصد امنی برای سرمایه‌گذاران باشند.»

این کارشناس بازار سرمایه افزود: «تجربه گذشته نشان داده است که صرف اتکا به جلسات حمایتی مسئولان نتیجه‌بخش نیست و حتی تزریق نقدینگی و چاپ پول نمی‌تواند بازار را نجات دهد.»

وی راهکار اساسی برای آرامش بازار سهام را معرفی ابزار‌های حمایتی دانست و یادآور شد: «باید حداقل ۱۰۰ همت اوراق اختیار تبعی منتشر شود تا بازار از حالت هیجانی و پنیک خارج گردد.»

رجایی همچنین عنوان کرد: «در صورت عدم اجرای این راهکار، هرگونه خرید و حمایتی که صورت گیرد، بلافاصله با عرضه شدید از سوی سهامداران خرد و حتی حقوقی‌ها روبه‌رو خواهد شد.»

بیشتر بخوانید: چالش‌ها و راهکار‌های بازگشت بورس به مدار رونق/ صداوسیما چگونه بر نوسانات بازار‌ها دامن می‌زند؟

این کارشناس اقتصادی راهکار کوتاه‌مدت برای کنترل شرایط فعلی بازار را ایجاد «بازار توافقی» خواند و اظهار داشت: «به نظر می‌رسد بهترین راه در شرایط کنونی حمایت از شکل‌گیری بازار توافقی باشد که هر کس تمایل داشت بتواند حتی با نرخ ۲۰ تا ۳۰ درصد پایین‌تر، سریعاً سهم خود را بفروشد.»

رجایی با انتقاد از شیوه مدیریت بحران در بازار سرمایه اظهار داشت: «تصمیم کاهش دامنه نوسان از ابتدا اشتباه بود؛ به جای تقویت نقش بازارگردان‌ها و عمق‌بخشی بازار، صرفاً دامنه نوسان را محدود کردند.»

وی در پایان گفت: «شیوه بازگشایی اخیر بازار نشان داد که هیچ برنامه منسجم و مناسبی برای بازگرداندن بازار سرمایه به تعادل اندیشیده نشده بود.»

تعلل در حمایت از بازار سرمایه می‌تواند خسارت‌بار باشد

محمد غفوری، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌و‌گو با اقتصاد ۲۴ با بیان اینکه جنگ همواره عامل بحران‌آفرینی است، گفت: «اگر بی‌تدبیری به بحران اضافه شود، بحران به فاجعه تبدیل خواهد شد.»

وی افزود: «متأسفانه پس از جنگ اخیر شاهد آن بودیم که بازار سهام وارد بحرانی جدی شد. پیش از بازگشایی بازار، فعالان هشدار داده بودند که اگر قرار است حمایتی شکل بگیرد، باید پیش از باز شدن صورت پذیرد؛ این که مسئولان بنشینند و صبر کنند تا بحران عمق پیدا کند و سپس جلسه برگزار کنند، کارایی نخواهد داشت.»

این کارشناس بازار سرمایه با ذکر اهمیت بورس به عنوان نبض اقتصاد کشور، خاطرنشان کرد: «امروز بازار سرمایه ما به عنوان یک نشانگر مهم اقتصادی بیش از همیشه نیازمند مدیریت حرفه‌ای و برنامه‌ریزی دقیق‌تر است؛ برنامه نداشتن‌ها می‌تواند آسیب جدی به بازار وارد کند.»

وی در خصوص رفتار سهامداران نیز گفت: «طبیعتاً در شرایط بحرانی فروش‌های هیجانی رخ می‌دهد، اما مداخلات حمایتی و حضور بازارساز می‌تواند به کاهش این تنش‌ها و فشار فروش کمک کند.»

غفوری درباره تاثیر تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان توسط بانک مرکزی به بازار سرمایه در رونق مجدد بورس خاطرنشان کرد: «پیشتر هم گفته بودم که تعلل در اقدامات حمایتی برای بازار امروز سم بوده و هر روز که بگذرد، هزینه بحران برای تمام اقتصاد گسترده‌تر خواهد شد. این تخصیص منابع باید هر چه سریع‌تر صورت می‌گرفت؛ هرچند که تزریق امروز آن بهتر از فردای آن بود.»

این کارشناس بازار سرمایه همچنین وظیفه سازمان بورس را تنها تأمین مالی و عرضه اولیه ندانست و گفت: «یکی از رسالت‌های مهم سازمان بورس مدیریت شرایط بحرانی است؛ از متولیان بازار سرمایه، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دیگر نهاد‌ها خواهش می‌کنیم هر اقدامی که برای سامان دادن به بازار امکان‌پذیر است، با قدرت و قاطعیت انجام بدهند.»

غفوری در پایان تصریح کرد: «شرایط بنیادی بیشتر سهم‌ها مناسب است، اما وقتی بحران و هیجان بر بازار حاکم شود دیگر تحلیل محوری ندارد و اینجا است که نقش بازارساز‌ها پررنگ‌تر از گذشته خواهد شد.»