باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه کربلایی - همایش «اینترنت، آینده ایران» صبح امروز در محل وزارت ارتباطات با هدف بررسی ابعاد مختلف اینترنت در قالب سه پنل تخصصی با محورهای «اقتصاد دیجیتال»، «فناوری و امنیت» و «تأثیرات اجتماعی اینترنت» برگزار شد.
احسان چیتساز، معاون سیاست گذاری و برنامه ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات با تأکید بر ناکارآمدی سیاست فیلترینگ گفت: «سیاست فیلترینگ نهتنها به اهداف اعلامشدهاش نرسیده، بلکه در بسیاری موارد نتیجهای معکوس داشته است. زمانی حدود ۸۰ درصد مردم از ابزارهایی استفاده میکردند که این سیاستها درصدد مقابله با آن بودند، اما این ابزارها نهتنها حذف نشدند بلکه توسعه هم پیدا کردند. این نشاندهنده یک نیاز واقعی در جامعه است که به آن پاسخ مناسبی داده نشده است.»
چیتساز همچنین به پیامدهای امنیتی این سیاستها اشاره کرد و گفت: «ما اکنون با پدیدهای به نام زامبی مواجه هستیم؛ یعنی دستگاههایی که کنترلشان از اختیار کاربر خارج شده و به ابزاری برای حمله به زیرساختهای حیاتی کشور تبدیل شدهاند. بخشی از حملات سایبری مانند حملات DDoS از همین دستگاهها صورت میگیرد.»
او با انتقاد از نحوه برخورد مسئولان با مسائل فضای مجازی تصریح کرد: «هر زمان مشکلی پیش آمده، سیاستگذاران بهجای تحلیل دقیق، آدرس غلط به مردم دادهاند. در حالی که واقعیت این است که دسترسی اپلیکیشنها به اطلاعات کاربران کاملاً وابسته به اجازهای است که کاربر میدهد. اگر کاربر دسترسی ندهد، اپلیکیشنها نمیتوانند به صدا، مکان یا دوربین گوشی دسترسی داشته باشند.»
در ادامه این همایش، رضا الفتنسب، دبیر اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی، با اشاره به شرایط دشوار فعالان اقتصاد دیجیتال گفت: «کسبوکارها امروز در حال تجربهکردن اقتصاد دیجیتال در سایه فیلترینگ و فشارهای مالیاتی هستند. همکاران ما با وجود نبود امید کافی و فشارهای گوناگون، همچنان با عشق به وطن فعالیت میکنند. اما اکنون بیش از هر زمان دیگری باید باور کنیم که اقتصاد دیجیتال میتواند آینده کشور را رقم بزند.»
الفتنسب با تأکید بر لزوم شفافیت و آزادی در این عرصه افزود: «در حالی که برای اقتصاد سنتی برنامهریزیهای متعددی انجام شده، اقتصاد دیجیتال نیازمند شفافیت و آزادی است؛ چه درون اکوسیستم خودش و چه در تعامل با دولت و تصمیمگیران. گفتوگوهای خوبی در جریان است و بسیاری از مسئولان در سطوح مدیریتی با جدیت تلاش میکنند، اما خروجی نهادهای اجرایی و سازمانهای مختلف، اغلب با این تلاشها همراستا نیست.»
او به موضوع بستهشدن درگاه پرداخت یک کسبوکار فعال در حوزه طلا اشاره کرد و گفت: «این اتفاق، که با استناد به موضوع طلا از سوی بانک مرکزی رخ داد، هم از منظر حقوقی و هم از لحاظ عرفی بیسابقه بود. قرار بود این درگاه بازگشایی شود اما تاکنون اقدامی انجام نشده و متأسفانه هیچ نهادی نیز پاسخگو نیست.»
درخواست تغییر رویکرد در مواجهه با فضای دیجیتال
الفتنسب با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه حاکمیتی به فضای دیجیتال گفت: «ما بارها اعلام کردهایم که خواستار حکمرانی دیجیتال هستیم، نه حکمرانی بر دیجیتال. دولت، شهروندان و کسبوکارها باید در کنار هم برای ایجاد جامعهای شفاف تلاش کنند. حمایت از خدمات دیجیتال، شفافسازی فرآیندها و فراهمکردن زیرساختهای مناسب میتواند فضای سالمتری برای کسبوکارها فراهم کند.»
او در پایان تأکید کرد: «درخواستی که از حاکمیت داریم، حمایت ویژه نیست؛ فقط میخواهیم سنگاندازی نشود و موانع بیدلیل ایجاد نگردد. متأسفانه برخی نهادهای دولتی برخلاف این مسیر حرکت میکنند و همین مسئله فعالیت کسبوکارهایی که هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کردهاند را با دشواری مواجه کرده است. ما همچنان آمادهایم در کنار دولت، گامبهگام در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال حرکت کنیم، بهشرطی که گفتوگوها شنیده شوند و نتایج ملموس آن در سطح اجرا قابل مشاهده باشد.»
در نشست تخصصی با فعالان بخش خصوصی و حوزه فناوری اطلاعات، امیر سیاح، سرپرست معاونت اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به موانع ساختاری توسعه اقتصاد دیجیتال کشور گفت: «برای رفع چالشهای حوزه فناوری باید از نگاه صرف تهدید یا رقابت با حاکمیت عبور کنیم و بهدنبال راهحلهای مشترک باشیم. امسال مجموعهای از رویدادها و همایشها برگزار خواهیم کرد که صرفاً همایش نباشند، بلکه زمینهای برای گفتوگو میان فعالان فناوری و بخشهای مختلف حاکمیت فراهم کنند.»
وی با بیان اینکه برخی فناوریها با مقاومتهایی روبهرو هستند، افزود: «وقت آن است که بازی برد-برد بین دولت و اقتصاد دیجیتال آغاز شود. دولت نباید فناوری را مزاحم یا رقیب خود بداند. بخشی از موانعی که فناوری با آن مواجه است، به تعارض منافع در صندوق غذا و دارو، برخی نظامهای بانکی، پرداختهای سنتی و ساختارهای مشابه بازمیگردد. باید شرایطی ایجاد شود تا فناوری بتواند در حل مشکلات حاکمیت ایفای نقش کند.»
سیاح در ادامه با اشاره به نارضایتی برخی فعالان از برخوردهای طبقاتی اظهار داشت: «این مسئله را میتوان از دو زاویه دید؛ یا نگاه تقابلی که منجر به رویارویی میشود، یا رویکردی مبتنی بر گفتوگو و تفاهم. به نظر من، راه دوم ثمربخشتر است، چراکه ابزار قدرت در اختیار طرف مقابل است و تقابل، نتیجهای نخواهد داشت. تا وقتی کورسویی از امید وجود دارد و افرادی، چون آقای دکتر (وزیر ارتباطات) در میدان هستند، باید دست همکاری بهسویشان دراز کنیم تا بتوانیم مطالبات بهحق را به نتیجه برسانیم.»
او با اشاره به ظرفیتهای نهادهای بخش خصوصی گفت: «در ساختار اتاق بازرگانی ایران، سازوکاری برای ارتباط دولت و بخش خصوصی وجود دارد. تشکلها و اتحادیهها اختیار زیادی دارند، اما تاکنون از این ظرفیت برای گفتوگوی مؤثر با دولت استفاده نکردهاند. در سال ۱۳۸۶ قانونی تصویب کردیم تا ارتباط میان فعال اقتصادی و حکومت تسهیل شود. فعالان اقتصادی باید خواستههای خود را مطرح کنند و حاکمیت نیز باید شنونده و پاسخگو باشد.»
ستاد حل مشکلات اقتصاد دیجیتال از امروز بهصورت رسمی آغاز بهکار میکند
وی همچنین با مرور عملکرد شورای عالی فضای مجازی گفت: «چندینبار مشکلات استراتژیک بخش خصوصی را در این شورا مطرح کردیم. آخرینبار، با تأکید رؤسای سه قوه، ستادی برای بررسی این مشکلات تشکیل شد که در سه ماه نخست سال بهصورت آزمایشی فعالیت کرد.»
سیاح درباره نتایج فعالیت این ستاد اظهار کرد: «در این مدت، ۱۹۰ مشکل اینترنتی برطرف شد؛ از جمله در حوزههایی مانند آزمایشهای آنلاین، کارت سوخت، دارورسانی، گوگلادز، ارسال پیامک در پلتفرمهای پرداخت، حملونقل بار، رمزارزها، نوبیتکس، و سوخترسانی سیار.»
وی با تأکید بر اهمیت همزبانی بین بخش خصوصی و حاکمیت تصریح کرد: «در تلاش هستیم تا ادبیات اقتصاد دیجیتال را با زبان حاکمیت همراستا کنیم تا از دل این تفاهم، راهحلهای واقعی بیرون بیاید. مسیر حل مشکلات اینترنت و اقتصاد دیجیتال، از دل همکاری و گفتوگو میگذرد، نه تقابل. اگر به دنبال حل مشکلات مردم، ایجاد اشتغال و ارتقای کیفیت زندگی هستیم، باید با همافزایی پیش برویم.»
او در پایان اعلام کرد: «امروز عصر، ساختار این ستاد در شورای عالی فضای مجازی نهایی و ابلاغ خواهد شد و انشاءالله به شکل رسمی به فعالیت خود ادامه میدهد.»