شرایط حساس پرونده هسته‌ای ایران و احتمال ارجاع به شورای امنیت

اقتصاد۲۴- علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در خصوص اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مبنی بر اینکه حملات آمریکا و اسرائیل توانایی ایران را در ساخت ماشین‌های غنی‌سازی از بین نبرده است، گفت: این اظهارنظر بسیار جنجال‌برانگیز بود. حال اینکه این اظهار نظر خصمانه در خصوص این موضوعات مطرح نشده بود؛ بیشتر به‌عنوان یک واکنش است که تصمیمات و اظهارنظر مقامات رسمی ما در ارتباط با آقای گروسی نشان‌دهنده آن است که چه واکنشی از سوی ایشان نشان داده شده است. مسئله دوم این است که در شرایط حساسی قرار داریم، زیرا مکانیزم ماشه قرار است ۲۳ یا ۲۴ روز دیگر فعال شود و در این میان، یک اتمام حجت با ایران شده است که از آن زمان به بعد، هیچ اطلاعاتی از عملکرد ایران در دست نیست و هیچ بازدیدی از تأسیسات صورت نگرفته است. نکته جالب این است که این آقای گروسی، قانونی که به آن وصل شده فقط مختص به خود ایران است و نمی‌تواند ما را محدود کند. این قانون، بر اساس منشور سازمان ملل و منشور آژانس، قابل اعمال بر محدودیت فعالیت‌های آژانس نیست. این یک تصمیم درونی است و هیچ تأثیری در تصمیمات ما ندارد.  

او در ادامه افزود: مسئله سوم این است که در آستانه فعال شدن مکانیزم، باید ضلع چهارم این مربع که شامل آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس است، را کاهش دهیم و در این راستا وارد عمل شویم تا سطح تنش‌ها کاهش یابد. باید اجازه بدهیم که کارشناسان آژانس بتوانند از تأسیسات بازدید کنند. این کار می‌تواند سطح تعلیق را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد و حتی می‌تواند زمینه‌ای برای ملاقات‌ها و نشست‌های دو طرفه با آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها ایجاد کند. اگر این امر محقق نشود، این موضوع در نشست شورای حکام مطرح خواهد شد و در این صورت، ممکن است که پرونده ایران دوباره به شورای امنیت ارجاع شود و لایه جدیدی به پرونده ما در شورای امنیت افزوده شود. این برای اروپایی‌ها آخرین فرصت است که سیاست‌های خود را تغییر دهند. متأسفانه ما در حال حاضر دچار سیاست انفعالی شده‌ایم و هیچ کنشی از خود نشان نمی‌دهیم. در حقیقت، وضعیت ما به‌گونه‌ای است که نمی‌دانیم به کدام سمت می‌رویم و آینده‌ای روشن پیش‌رو نداریم. اگر نتوانیم مشکلات خود را با آژانس حل کنیم، قطعاً پرونده ما به شورای امنیت خواهد رفت. شرایط بسیار حساس است. 

بیشتر بخوانید: ایران در آستانه تحریم‌های سنگین بین‌المللی

وی در خصوص جلسه میان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تهران پیرامون آغاز مجدد بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای اظهار داشت: البته باید گفت که آقای گروسی از همان سایت‌هایی صحبت می‌کند که تحت حملات نظامی آمریکا و اسرائیل قرار گرفته‌اند. برای مثال، ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده که آقای عراقچی گفته در زیر آوار‌ها پنهان شده‌اند، باید به‌طور دقیق مشخص شود. این مسئله به این سادگی نیست. ما باید کاری کنیم که آژانس با گزارشی مثبت و رضایت‌بخش به شورای حکام ارائه دهد. همچنین باید به این نکته توجه داشته باشیم که نمایندگان کشور‌های اروپایی در شورای حکام چه نظراتی دارند و آیا امکان همکاری با آژانس وجود دارد یا خیر. در این راستا، ایران به‌دلیل مسائل امنیتی، نمی‌تواند اجازه دهد کارشناسان آژانس به سایت‌هایی که دچار آسیب شده‌اند وارد شوند.

او افزود: البته در منشور آژانس آمده است که کشور‌های عضو می‌توانند در صورت تشخیص عدم قابل بازرسی بودن سایت‌های خود به‌دلیل مسائل امنیتی، برای مدت کوتاهی از بازرسی‌ها جلوگیری کنند. اما نباید فراموش کنیم که هدف ما این نیست که بگوییم آقای گروسی جاسوس اسرائیل است. در حال حاضر، ما در شرایط بسیار حساسی قرار داریم که ژئوپولیتیک منطقه به‌زیان ایران تغییر کرده است و به‌طور فزاینده‌ای به اجماع علیه ایران نزدیک می‌شود. این وضعیت بسیار پیچیده و حساس است. به نظر من، از میان چهار ضلع این مسأله، نزدیک‌ترین و حساس‌ترین راه این است که اجازه دهیم کارشناسان آژانس وارد شوند تا التهاب و تنش‌ها را کاهش دهیم.

منبع: اعتمادآنلاین