فرصت‌های طلایی در دل روستا‌های لرستان؛ سودآوری با طعم طبیعت

باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - ویژگی‌های پایه‌ای قوی در لرستان فرصتی برای خلق تجربه‌های روستای زنده و گردشگری طبیعت-محور فراهم می‌کند؛ اما بسیاری از این ظرفیت‌ها هنوز فرم‌بندی سرمایه‌گذاری و زنجیره ارزش مشخصی نیافته‌اند.

طراحی ۴۳ بسته سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری لرستان 

 عطا حسن‌پور، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان از طراحی ۴۳ بسته سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری استان خبر داده که شامل تأسیسات گردشگری، اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مراکز تفریحی و گردشگری آبی می‌شود. 

 وی افزود: موافقت اصولی این بسته‌ها اخذ شده و معرفی آنها در نمایشگاه گردشگری تهران انجام خواهد شد.

 حجت عباسیان، معاون اداره‌کل میراث فرهنگی لرستان نیز اظهار داشت: از ۴۳ بسته سرمایه‌گذاری گردشگری در استان، ۲۵ بسته آماده واگذاری هستند و مجوز‌های لازم برای آنها اخذ شده است و بخش دیگری از بسته‌ها نیز در حال انجام فرایند‌های اداری است.

 از آبشار تا اقامتگاه بوم‌گردی؛ سرمایه‌گذاری در روستا‌های لرستان رونق می‌گیرد

 آبشار‌ها (مانند آبشار بیشه و نوژیان) و دره‌ها که پتانسیل گردشگری طبیعت، پیاده‌روی، کمپینگ و عکاسی طبیعت دارند.  

 قلعه‌ها، محوطه‌های تاریخی و آیین‌های محلی که می‌توانند هسته تور‌های فرهنگی-روستایی باشند. احیای و ساماندهی برخی بنا‌ها در دستور کار ادارات بوده و ظرفیت جذب سرمایه‌گذار برای مرمتِ پایدار را دارد.  

 نمدمالی، رودوزی‌های محلی، گلیم و سایر هنر‌های دست‌ساز که می‌توانند ارزش‌افزوده گردشگری (فروشگاه‌های تجربه‌محور، کارگاه-نمایش، محصولات بسته‌بندی شده) ایجاد کنند.  

باغ‌ها، مراتع و محصولات محلی که برای طرح‌های گردشگری کشاورزی، برداشت مشارکتی، و اقتصاد تجارب خوراکی مناسب‌اند. مطالعات حوزه‌نگاری قابلیت‌های گردشگری کشاورزی در لرستان نشان می‌دهد پتانسیل بالقوه در مناطق مختلف وجود دارد، اما نیاز به برنامه‌ریزی فضایی دارد.

 سرمایه‌گذاری سبز؛ روستا‌های لرستان مقصد بعدی گردشگران جهان

سعید شاهرخی استاندار لرستان تأکید کرده است که توسعه گردشگری نیازمند نگاه بلندمدت و بین‌المللی است. 

شاهرخی افزود: با ظرفیت‌های تاریخی مثل قلعه فلک‌الافلاک و دره خرم‌آباد، باید استان را به‌عنوان مقصد گردشگری بین‌المللی معرفی کنیم و بستر مناسبی برای بخش خصوصی فراهم شود.

 ایجاد مجموعه‌های هوم‌استی استاندارد با آموزش میزبانان، خدمات پذیرایی محلی، و بسته‌های تجربه (شامل حضور در کار‌های روزمره روستا، آشپزی محلی، شب‌های فرهنگی) و سرمایه‌گذاری با مقیاس کوچک تا متوسط؛ بازگشت از طریق نرخ اقامت فصلی و فروش تجربه می باشد.

اقتصاد تجربه و محصولات محلی

 کارگاه‌های صنایع دستی تجربه‌محور (کارآموزی روزانه یا نیم‌روزه)، بسته‌بندی سوغات با برند محلی، فروشگاه‌های ارزش‌افزوده در مسیر‌های گردشگری و همکاری با تعاونی‌های محلی برای تأمین مواد اولیه و اشتغال‌زایی ضروری است.

 گردشگری طبیعت و ماجراجویی

مسیر‌های پیاده‌روی (trekking) و دوچرخه‌سواری کوهستانی، نقاط کمپینگ کنترل‌شده، تور‌های عکاسی طبیعت، قایق‌رانی در دریاچه/رود‌های مناسب و کار روی ایمنی، شبکه مسیرها، تابلوگذاری و مراکز راهنمایی محلی ضروری است.

 گردشگری کشاورزی و خوراک

مزرعه‌گردی با امکان برداشت میوه، چیدن گل، کارگاه‌های تولید لبنیات محلی، رستوران‌های مزرعه‌ای با منو‌های محلی و افزایش درآمد کشاورزان و تنوع درآمدی روستاها است.

گردشگری سلامت و گیاهان دارویی

بهره‌برداری از پوشش گیاهی متنوع زاگرس برای تجربه‌های آموزشی-پزشکی سنتی، SPA‌ها با محصولات محلی، و کارگاه‌های داروسازی سنتی (تحت چارچوب علمی و قانونی).

مرمت و احیای میراث فرهنگی به عنوان جاذبه

 احیای قلعه‌ها و کاربری دوباره آنها به بوتیک‌هتل‌های تاریخی یا مراکز فرهنگی-گردشگری، جاده‌های روستایی، پارکینگ امن و ارتباطات اغلب ناکافی‌اند.

 مطالعات محلی نشان می‌دهد فقدان برنامه‌های بازاریابی اثربخش مانع جذب گردشگر و توسعه بازار محصولات شده است. (نیاز به بسته‌های بازاریابی دیجیتال و همکاری با آژانس‌ها).  

 نیاز به آموزش خدمات گردشگری، زبان پایه، مدیریت پذیرش و میزبانی،فشار بر منابع آب، آلودگی و آسیب به زیستگاه‌ها در صورت مدیریت نامناسب و روند‌های اداری در مرمت، زمین و استفاده از منابع ممکن است زمان‌بر باشد.

لرستان در مسیر تبدیل‌شدن به قطب گردشگری روستایی ایران

لرستان یکی از استان‌هایی است که «ترکیب تجارب طبیعی + فرهنگی + صنایع دستی» را به‌خوبی در خود دارد.

 موانع فعلی (زیرساخت، بازاریابی، مهارت) قابل حل‌اند و در صورت طراحی پروژه‌های مقیاس‌پذیر و مشارکتی می‌توان جریان درآمد جدید، اشتغال محلی و حفاظت از منابع را هم‌زمان ایجاد کرد.

 توسعه باید مرحله‌ای، مشارکتی و با شاخص‌های پایداری تعریف‌شده باشد تا از «توسعه سریع و مخرب» جلوگیری شود. 

مطالعات و طرح‌های منطقه‌ای (فضاسازی گردشگری کشاورزی، راهکار‌های توسعه روستایی) پایه‌های نظری و داده‌ای برای سیاست‌گذاری فراهم کرده‌اند و می‌توانند به‌عنوان نقطه شروع برای جذب سرمایه و طراحی پروژه‌های پایلوت مورد استفاده قرار گیرند.