کد خبر: ۳۰۸۴۲۱
تاریخ انتشار: ۱۰:۰۲ - ۲۷ خرداد ۱۴۰۴
اقتصاد ۲۴ به نقل از منابع خارجی گزارش میدهد؛
منابع آگاه از این عملیات گفتند که اسرائیل از چمدانها، کامیونها و کانتینرهای حمل و نقل برای ارسال مخفیانه قطعات استفاده کرد، اقدامی که یادآور قاچاق ۱۱۷ پهپاد به روسیه توسط اوکراین بود که سپس برای حمله به ناوگان بمبافکن استراتژیک مسکو استفاده شدند.
اقتصاد ۲۴- طبق گزارش رسانههای غربی، سازمان اطلاعاتی موساد اسرائیل پیش از حملات خود علیه ایران، ماهها وقت صرف قاچاق قطعات به ایران برای ساخت صدها پهپاد کوادکوپتر (چارگرد، نوعی پهپاد که با استفاده از چهار ملخ (پروانه) به پرواز درمیآید و به عنوان یک وسیله نقلیه هوایی بدون سرنشین شناخته میشود، کرده است.
کوادکوپترها به دلیل ساختار ساده، قابلیت مانور بالا و امکان حمل دوربین برای تصویربرداری هوایی، بسیار محبوب هستند. این قطعات همزمان با حملات اولیه اسرائیل علیه اهداف ایران در تاریخ ۱۳ ژوئن، از داخل ایران پرتاب شدند. منابع آگاه از این عملیات گفتند که اسرائیل از چمدانها، کامیونها و کانتینرهای حمل و نقل برای ارسال مخفیانه قطعات استفاده کرد، اقدامی که یادآور قاچاق ۱۱۷ پهپاد به روسیه توسط اوکراین بود که سپس برای حمله به ناوگان بمبافکن استراتژیک مسکو استفاده شدند.
طبق گزارش رسانههای غربی، تیمهای پهپادی موساد به پدافند هوایی و سکوهای پرتاب موشک ایران حمله کردند. طبق گزارشها در ساعات اولیه ۱۳ ژوئن، همزمان با حرکت هواپیماهای جنگی اسرائیل به سمت ایران، تیمهای کوچک موساد در نزدیکی مواضع پدافند هوایی و سایتهای پرتاب موشک بالستیک ایران مستقر شدند، زمانی که حمله آغاز شد، تیمها پهپادها را به سمت باتریهای دفاع هوایی و پرتابگرهای موشک بالستیک پرتاب کردند، با این هدف که نه تنها راه را برای رسیدن جتهای جنگنده اسرائیلی به اهداف شان هموار کنند، بلکه قابلیتهای ضدحمله فوری تهران را نیز کاهش دهند. در نتیجه ادعای مطرح شده در آن گزارشها، دهها موشک ایران پیش از آن که بتوانند بسیج شوند، منهدم شدند.
ادعای ایجاد پایگاهی برای پرتاب پهپادهای انفجاری اسرائیلی در داخل ایران
مقامهای اسرائیلی مدعی شدهاند که اسرائیل پایگاهی برای پرتاب پهپادهای انفجاری در داخل ایران ایجاد کرد و آن پهپادها بعدا برای هدف قرار دادن موشکاندازها در نزدیکی تهران استفاده شدند. سلاحهای دقیق نیز به صورت قاچاق وارد شده و برای هدف قرار دادن سیستمهای موشکی زمین به هوا استفاده شدند و راه را برای نیروی هوایی اسرائیل هموار کردند تا بیش از ۱۰۰ حمله با بیش از ۲۰۰ هواپیما در ساعات اولیه جمعه به وقت محلی انجام دهد. در اقدامی فوقالعاده نادر، موساد ویدئویی از برخی از عملیاتهای خود منتشر کرد که نشان میدهد پهپادها به آن چه که به نظر میرسد پرتابکنندههای موشک هستند، حمله میکنند. در گزارشهای رسانههای غربی از جمله "وال استریت ژورنال" این ادعا مطرح شده که این جدیدترین عملیاتی است که نشان میدهد سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل، از جمله موساد، تا چه اندازه به برخی از محرمانهترین اسرار ایران نفوذ کردهاند.
"هالی دگرس" عضو ارشد انستیتو واشنگتن میگوید:"موساد سالهاست که در ایران فعالیت دارد، از ترور دانشمندان هستهای برتر ایرانی گرفته تا خرابکاری در تأسیسات هستهای ایران. اسرائیل بارها و بارها نشان داده که در این جنگ سایه که اکنون از زمان اولین حملات تلافیجویانه در آوریل ۲۰۲۴ به صورت علنی در جریان میباشد، حضور داشته است".
کمک موساد به ورود جنگندههای اسرائیلی به حریم هوایی ایران
"وال استریت ژورنال" در گزارش خود اشاره کرده که این عملیات موساد زمینه ساز ورود جنگندههای اسرائیلی به حریم هوایی ایران شد. آن روزنامه مدعی شده که اگرچه ایران از زمان شروع درگیری اخیر با اسرائیل تقریبا ۲۷۰ موشک به سمت اسرائیل شلیک کرده، اما عملیات موساد شدت واکنش تهران را کاهش داد. "سیما شاین" افسر سابق موساد و رئیس برنامه ایران در موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل در این باره میگوید:"ما انتظار خیلی بیشتری داشتیم، اما این بدان معنا نیست که امروز یا فردا چیز بیشتری نخواهیم داشت". در تاریخ ۱۴ ژوئن، اسرائیل مدعی شد که برتری هوایی و آزادی عمل از غرب ایران تا تهران را به دست آورده، ادعایی که اکنون دست کم تا حدی به تیمهای موساد که در داخل خاک ایران فعالیت میکنند، نسبت داده میشود.
نقش کماندوهای موساد
یک منبع امنیتی دیگر اسرائیلی میگوید که عملیات موساد سالها در حال انجام بوده و شامل تلاشهایی در راستای جمعآوری اطلاعات و استقرار کماندوهای موساد در عمق خطوط ایران بوده است. این منبع امنیتی به شبکه خبری "سی ان ان" میگوید برخی از نیروهای کماندوی موساد در تهران فعالیت میکردند. او مدعی شده که علاوه بر پایگاه پهپادی که مدتها پیش از حمله روز چهارشنبه توسط موساد ایجاد شده بود، کماندوهای موساد "سامانههای تسلیحاتی هدایتشونده دقیق" را در نزدیکی سامانههای دفاع هوایی موشکی ایران مستقر کردند که همزمان با شروع حمله نیروی هوایی اسرائیل به اهداف خود فعال شدند. در عملیات دوم، تسلیحات پیشرفته نصبشده روی خودروها برای هدف قرار دادن سایر سامانههای دفاعی ایران به کار گرفته شد.
پیشینه عملیات موساد در ایران؛ از ترور دانشمندان هستهای تا سرقت اسناد
اسرائیل از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ میلادی ظاهرا پنج ترور مخفیانه (تقریبا همگی در تهران) را از طریق بمبگذاریهای کنترل از راه دور یا مسلسلهای کنترل از راه دور انجام داده است. تنها شهید "فریدون عباسی" یکی از دانشمندان هستهای کلیدی ایران که اخیرا به شهادت رسید پیشتر از یک سوء قصد دیگر جان سالم به در برده بود.
فعالیتهای موساد نشان میدهد که آن سازمان جاسوسی چگونه از درون به ایران نفوذ کرده است. موساد در اوایل سال ۲۰۱۸ میلادی مدعی شد که اسناد هستهای ایران را از تهران به سرقت برده و "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل این کودتای اطلاعاتی را در یک برنامه زنده تلویزیونی از بیت المقدس اعلام کرد. نتانیاهو که به زبان انگلیسی صحبت میکرد، آرشیوی از اسناد را به نمایش گذاشت، از جمله آن چه که به گفته او کپیهایی از ۵۵۰۰۰ صفحه اطلاعات هستهای ایران بود و دیسکهایی که به گفته او شامل ۵۵۰۰۰ فایل بودند.
اسرائیل در نوامبر ۲۰۲۰ میلادی شهید "محسن فخری زاده" دانشمند ارشد هستهای ایران را در حالی که در یک خودروی ضد گلوله همراه با همسرش بود، ترور کرد. خودروی شهید "فخریزاده" در کاروانی با سه خودروی امنیتی در حال حرکت بود که مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
رسانههای دولتی ایران اعلام کردند که یک مسلسل کنترل از راه دور به سمت این دانشمند هستهای که مدتها هدف اسرائیل بوده، آتش گشود. این عملیات که اسرائیل به طور علنی دست داشتن در آن را تایید نکرده، با دقت قابل توجهی انجام شد و نشان دهنده زیر نظر گرفتن طولانی مدت الگوی زندگی شهید "فخری زاده" توسط موساد بود.
پس از آغاز جنگ در غزه، اسرائیل شهید "اسماعیل هنیه" رئیس دفتر سیاسی حماس را در قلب تهران ترور کرد. یک منبع آگاه از این موضوع گفته که اسرائیل یک وسیله انفجاری را در مهمانسرایی که شهید "هنیه" در آن اقامت داشت، کار گذاشت. این بمب به مدت دو ماه پیش از ترور هدفمند در اتاق پنهان شده بود و به محض ورود شهید "هنیه" به اتاق، از راه دور منفجر شد.
سابقه استفاده موساد از پهپادها در داخل ایران
علاوه بر ترورها اشخاص، پهپادها از ویژگیهای منظم عملیات اسرائیل در ایران بودهاند. برای مثال، موساد در سال ۲۰۲۲ میلادی از کوادکوپترهای مملو از مواد منفجره برای حمله به یک سایت تولید پهپاد ایرانی در کرمانشاه در غرب ایران استفاده کرد. موساد یک سال پس از آن از پهپادها برای هدف قرار دادن یک کارخانه مهمات در اصفهان استفاده کرد.
به گفته افراد مطلع، آن سازمان جاسوسی سالها پیش آمادهسازی برای عملیات پهپادی فعلی را آغاز کرده بود. آنان مدعی شدهاند که آن سازمان میدانست که ایران موشکها را کجا نگه میدارد تا برای پرتاب آماده باشد، اما با توجه به وسعت و فاصله ایران از اسرائیل، موساد باید در موقعیتی قرار میگرفت که بتواند به آن موشکها حمله کند.
منابع آگاه مدعی شدهاند که موساد کوادکوپترها را از طریق کانالهای تجاری و با استفاده از شرکای تجاری اغلب ناآگاه وارد ایران میکرد. سپس ماموران موساد بر روی زمین مهمات را جمعآوری و بین تیمها توزیع میکردند. اسرائیل رهبران تیمها را در کشورهای ثالث آموزش میداد و آنان نیز به نوبه سایر اعضای تیمها را آموزش میدادند. طبق این ادعا تیمها نظارهگر پرتابگرهای موشکهای ایران بودند و سپس پیش از آن که بتوانند برای پرتاب آماده شوند، به آنها ضربه زدند. منابع مطلع مدعی شدهاند که موساد میدانست کدام کامیونها موشکهای ایرانی را از انبار به محل پرتاب منتقل میکنند. یکی از این افراد میگوید که آن تیمها دهها کامیون را از کار انداختند و تا روز جمعه کماکان در حال عملیات بودند.
کارشناسان چه میگویند؟
"مارک مونتگومری" عضو ارشد "بنیاد دفاع از دموکراسی ها" میگوید:"نیروهای امنیتی اسرائیل مانند همتایان اوکراینی خود، از تاکتیکهایی برای هدایت پهپادهای تهاجمی بدون سرنشین به پشت شبکههای دفاعی دشمنان استفاده کردهاند تا حداکثر غافلگیری را اجرا کنند. با توجه به تخصص برنامهریزی اسرائیل که علیه حزبالله در مواردی مانند حملات از طریق پیجرها نشان داده شد، این امر غیرمنتظره نیست. این حملات اکنون باعث میشود طرف ایرانی بر روی زمین هر آن چه را که میبینند، دچار تردید شود".
"جو تروزمن" تحلیلگر ارشد تحقیقاتی و سردبیر نشریه دفاعی Long War Journal میگوید:"بیش از یک دهه است که اسرائیل با اجرای عملیات مخفی علیه زیرساختهای هستهای ایران آسیبپذیریهای عمیقی را در حوزه امنیت داخلی در ایران آشکار ساخته است. ایران بارها در زمینه برطرف کردن زمینههای نفوذ تلاش کرده و کاملا موفق نبوده و شکاف اطلاعاتی مداومی را که اسرائیل از آن سوءاستفاده کرده برجسته ساخته است. این آزادی عمل به اسرائیل اجازه داده تا تاکتیکهای خود را از خرابکاری و ترورهای هدفمند به استفاده قابل توجه از پهپادهای پرتاب شده از داخل خاک ایران ارتقاء دهد".
پیمان اطلاعاتی مخفی امارات و اسرائیل ارکان دفاعی ایران را هدف قرار میدهد
جزئیات فاش شده، همکاری پنهانی شامل نظارت ماهوارهای، استقرار پهپاد و کماندوهای اسرائیلی با حمایت امارات را نشان میدهند که نشاندهنده تغییر چشمگیر در دکترین امنیتی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است. در تحولی که صفبندیهای منطقهای در خاورمیانه را تغییر میدهد، شواهد فزایندهای به همکاری نظامی و اطلاعاتی پنهانی بین امارات متحده عربی و اسرائیل اشاره دارد که با هدف تضعیف نفوذ ایران و احتمالا زمینهسازی برای حملات پیشگیرانه در داخل ایران انجام میشود.
آغاز پیمان؛ اتحاد مخفی در فجیره
به گفته منابع معتبر، این اتحاد در اکتبر ۲۰۲۴ شکل گرفت، زمانی که مجموعهای از جلسات پشت درهای بسته در یک مرکز دولتی در نزدیکی فجیره، یک منطقه ساحلی خلوت در شرق امارات متحده عربی، برگزار شد. در این جلسات افسرانی از سرویس امنیت دولتی امارات، اعضای موساد و اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل و هم چنین مامورانی از سیا را گردهم آورد.
به دور از هماهنگیهای معمول دیپلماتیک، گزارش شده که این جلسات بر روی تهیه نقشه دقیقی از زیرساختهای موشکی ایران و فهرست اهداف فرماندهان سپاه، دانشمندان هستهای و افسران نظامی متمرکز بودهاند که بازتاب دهنده کارزارهای برنامه ریزی ترورهای هدفمند پیشین در داخل ایران توسط موساد بوده است.
کماندوهای اسرائیلی با کمک امارات به ایران نفوذ میکنند
این جلسات در اواخر دسامبر ۲۰۲۴ به برنامهریزی یک عملیات مخفیانه پرخطر منجر شد که در آن کماندوهای اسرائیلی از طریق خط ساحلی روبروی بندرعباس، با پشتیبانی اطلاعات و لجستیک امارات، به خاک ایران نفوذ کردند.
این ماموریت شامل قاچاق کانتینرهای مجهز به پهپاد به ایران بود، بین ۱۰ تا ۱۲ کامیون که طبق گزارشها هر کدام حدود ۲۰ پهپاد کنترل از راه دور را در خود جای دادهاند. اعتقاد بر این است که بسیاری از این کانتینرها غیرفعال بودند و شبکهای از اصطلاحا "بمبهای خفته" را تشکیل میدادند که در اعماق خاک ایران جاسازی شدند تا در صورت نیاز آماده فعال شدن شوند. شواهد فزایندهای به همکاری پنهان نظامی و اطلاعاتی بین امارات متحده عربی و اسرائیل اشاره دارد.
تکامل جاسوسی امارات: از پروژه "کلاغ" تا همگامسازی بلادرنگ موساد
این نقش امنیتی عمیقتر توسط پروژه موسوم "کلاغ " پشتیبانی شده بود که در ابتدا توسط امارات متحده عربی با کمک آژانس امنیت ملی آمریکا برای نظارت بر مخالفان داخلی توسعه داده شد و از آن زمان به یک پلتفرم نظارتی منطقهای تبدیل شد که اکنون با خطوط اطلاعاتی موساد ادغام شده و دادههای بلادرنگ در مورد تحرکات رهبران ایران، سکوهای موشکی و فعالیتهای هستهای را جمعآوری میکند. این نشان دهنده یک تغییر اساسی است: امارات متحده عربی دیگر یک بازیگر منفعل نیست، بلکه به یک بازیگر منطقهای فعال در رویاروییهای نظامی و اطلاعاتی بسیار فراتر از خلیج فارس تبدیل شده است.
ماهوارهها و نظارت؛ چشمان امارات، الگوریتمهای اسرائیل
یکی دیگر از مولفههای اصلی، قابلیتهای رو به رشد ماهوارهای امارات است که در سال ۲۰۲۴ با حمایت مستقیم اسرائیل به طور قابل توجهی افزایش یافته است. دادههای فاششده که به طور رسمی به عنوان ابزارهایی برای "نظارت بر توسعه و محیط زیست" تبلیغ میشوند، نشان میدهند که از آن قابلیتها برای ردیابی تاسیسات نظامی ایران و ارائه تصویربرداری با وضوح بالا به آژانسهای اسرائیلی استفاده میشود، چیزی که افراد داخلی آن را "نظارت خاموش" مینامند. این پلتفرمها اکنون در کنار مجموعه ماهوارههای "اُفِک" اسرائیل فعالیت میکنند و دادههای مادون قرمز، نوری و پردازششده با هوش مصنوعی را برای تولید اطلاعات هدفگیری بسیار دقیق ترکیب میکنند.
نقش احتمالی امارات در تحرکات اخیر اسرائیل در داخل ایران
دقت و عمق حمله اخیر اسرائیل علیه خاک ایران اگرچه رسما تأیید نشده است، اما قویا نشان دهنده دخالت بازیگری ثالث در جمعآوری اطلاعات و پشتیبانی میدانی است. رسانههای ایرانی شروع به اشاره به دخالت کشورهای خلیج فارس کردهاند و زمزمههایی از شرکتهای پوششی مرتبط با موساد در دبی و پهپادهای ناشناس در نزدیکی تأسیسات حساس شنیده میشود.
از عادیسازی تا نظامیسازی
این تکامل همکاری ناشی از عادیسازی روابط امارات و اسرائیل از طریق توافقنامه ابراهیم در سال ۲۰۲۰ میلادی است. با این وجود، آن چه که به عنوان همکاری اقتصادی و فناوری آغاز شد، به یک پیمان نظامی استراتژیک، به ویژه در مقابله با ایران، که ابوظبی آن را رقیب وجودی خود در سراسر خلیج فارس، شاخ آفریقا و یمن میداند، تبدیل شده است.
برخی از تحلیلگران غربی اکنون امارات متحده عربی را "اسرائیل خلیج فارس" مینامند و به اتخاذ جنگ پنهانی به سبک اسرائیلی، جاسوسی سایبری و عملیات نیابتی توسط این کشور اشاره میکنند. این تغییر اساسی در نقش، تصویر امارات متحده عربی به عنوان یک قدرت بیطرف و باثبات را در هم میشکند و آن کشور را وارد محاسبات جنگی ایران میکند. امارات متحده عربی از زمان امضای توافقنامه ابراهیم در سال ۲۰۲۰، رهبری عادیسازی روابط با اسرائیل را بر عهده داشته و این همکاری را به سطوح بیسابقهای از همکاری نظامی، اطلاعاتی و اقتصادی ارتقاء داده است.
یک لبه خطرناک: ایران ممکن است حمله متقابل انجام دهد
دخالت ابوظبی در عملیات علیه ایران نشان دهنده یک تغییر استراتژیک خطرناک در خلیج فارس میباشد، تغییری که ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. ایران با تجربه گسترده خود در ضد اطلاعات و جنگ غیر کلاسیک، بعید است که از این موضوع به راحتی چشم پوشی کند. پاسخ چه سایبری، سیاسی یا نظامی باشد، یک نکته واضح است: امارات متحده عربی دیگر یک تماشاگر نیست بلکه اکنون به یک بازیگر فعال در جنگ سایه اسرائیل و ایران تبدیل شده است. این اقدامات، فصلهای آغازین یک جنگ پنهان را نشان میدهند، جنگی که میتواند به زودی به رویارویی آشکار تبدیل شود و "دولت نظارت خاموش" را به میدان نبردی برای انتقامگیریِ به تعویق افتاده بکشاند.
منبع: بنیاد دفاع از دموکراسی ها، وال استریت ژورنال، سی ان ان، هفته نامه "وطن" چاپ واشنگتن