نکته‌ای درباره «نون و پنیر و پسته»

باشگاه خبرنگاران جوان- در فرسته گروه واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره این شعر کودکانه آمده است: «در این شعر منظور از پسته/ پسّه احتمالاً چیزی جز پسته است. در رساله پهلوی درخت آسوریک گونۀ دیگری از این واژه دیده می‌شود: «نان و پِست و پنیر». بز به خود می‌نازد که انبان را از (پوستِ) من درست می‌کنند برای بازرگانان، که نان و پِست و پنیر (و) هرگونه خوردنی روغنی (حلوا) [..]در انبان می‌آورند. [..]در کارنامه اردشیر بابکان هم دختر اردوان می‌خواهد به جان شوهرش سوء‌قصد کند؛ پس زهری را با پِست می‌آمیزد تا به شاه بخوراند.

در برهان قاطع آمده است: پِست: هر آردی را گویند عموماً و آردی که گندم و جو و نخودِ آن را بریان کرده باشند خصوصاً.

واژهٔ پِست در فارسی شاهد‌های پرشمار دارد:

در ترجمه تاریخ یمینی (قرن ۵ هجری) آمده است: بقایای قدری پست که بهر ذخیره مطبخ داشتم مانده بود.

در مفرح‌القلوب نیز (حکیم، ارزانی، قرن ۱۲ هجری) آمده است: ...، چون پست جو و پست عدس به آب انار ترش یا به آب غوره یا به آب ریواج آمیخته.

واژهٔ فارسی میانه pist با واژهٔ سنسکریتِ pista «آرد» از یک ریشه است.

منبع: ایسنا