ورود شرکت‌های بزرگ فناوری به عرصه جنگ؛ چگونه سیلیکون ولی در حال نظامی شدن است؟

اقتصاد ۲۴- شرکت‌های فناوری به جنگ می‌روند. این یک استعاره نیست. پس از سال‌ها اجتناب از ارتباط عمومی با مجتمع نظامی-صنعتی، شرکت‌های بزرگ فناوری به تپه‌ها و جبهه‌های نبرد رفته‌اند. بازگشت "دونالد ترامپ" به کاخ سفید تازه‌ترین فشار بر بسیاری از شرکت‌ها بوده تا از احتیاط در امضای قرارداد با ارتش دست بردارند. فراتر از ارتباط بزرگان فناوری با رئیس جمهور ایالات متحده که در مراسم تحلیف او به نمایش گذاشته شد، ترامپ می‌خواهد تا سال ۲۰۲۶ میلادی یک تریلیون دلار برای نوسازی نیرو‌های مسلح سرمایه‌گذاری کند که از نظر او شامل ورود هوش مصنوعی به عرصه دفاعی است.

این آهنگی خوشایند برای غول‌های سیلیکون ولی است که دیده‌اند این غول جمهوری‌خواه اهل تجارت است. OpenAI، گوگل، Anthropic و xAI شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک، هر کدام قرارداد‌هایی به ارزش حداکثر ۲۰۰ میلیون دلار برای تقویت قابلیت‌های پیشرفته هوش مصنوعی در وزارت دفاع آمریکا منعقد کرده‌اند.

استخدام مقام‌های پنتاگون توسط شرکت‌های فناوری موضوع جدیدی نیست. طبق گزارش نشریه "فوربز"، متا اخیرا تلاش‌هایی را در این راستا آغاز کرده تا "به فروش خدمات واقعیت مجازی و هوش مصنوعی خود به دولت فدرال کمک کند". چیزی که تا پیش از این کم‌تر رایج بوده، فرآیند استخدام معکوس است. ارتش ایالات متحده در ماه ژوئن از انتصاب چهار سرهنگ دوم ذخیره به یگان جدید ۲۰۱ خود که با نام "سپاه نوآوری اجرایی" نیز شناخته می‌شود، خبر داد که وظیفه شان "ادغام تخصص فناوری پیشرفته با نوآوری نظامی" است.

افراد منتخب عبارتند از: "آدام باسورث" مدیر ارشد فناوری متا و از نزدیکان مارک زاکربرگ، "کوین ویل" مدیر محصول OpenAI، "شیام سانکار" مدیر ارشد فناوری شرکت نرم افزار آمریکایی "پالانتیر" و "باب مک‌گرو" مدیر اجرایی سابق پالانتیر و OpenAI .

محو شدن مرز‌های بین سیلیکون ولی و پنتاگون

این واقعیت که مدیران شرکت‌های بزرگ فناوری در لباس نظامی حضور دارند، هم نمادین و هم نشان‌دهنده دورانی است که در آن زندگی می‌کنیم. مرز‌های بین سیلیکون ولی و پنتاگون به سرعت در حال محو شدن هستند.

این رابطه عاشقانه ادامه یافته است. گوگل در ماه فوریه محدودیت توسعه سلاح یا ابزار برای نظارت گسترده را از آیین‌نامه اخلاقی خود حذف کرد. مایکروسافت در ماه مه اذعان کرد که از زمان آغاز حمله اسرائیل علیه غزه، فناوری پیشرفته هوش مصنوعی و خدمات رایانش ابری را به ارتش اسرائیل فروخته است. OpenAI، توسعه‌دهنده چت بات ChatGPT، در ماه ژوئن قرارداد ۲۰۰ میلیون دلاری دیگری را برای ارائه ابزار‌های هوش مصنوعی مولد خود به پنتاگون به دست آورد. هم چنین، آن شرکت در ژانویه ۲۰۲۴ سیاست استفاده خود را تغییر داد تا ممنوعیت استفاده از فناوری خود را برای وظایف «نظامی و جنگی» لغو کند: اکنون "موارد استفاده امنیت ملی که با ماموریت ما همسو هستند" مجاز هستند. آن شرکت در ماه دسامبر از همکاری با Anduril، یک استارتاپ فناوری نظامی که با پالانتیر کنسرسیومی برای ورود به مناقصات دفاعی تشکیل داده است، خبر داده بود.

متا در ماه نوامبر فاش ساخت که چراغ سبز نشان داده تا مدل‌های هوش مصنوعی خود را در اختیار "لاکهید مارتین" پیمانکار نظامی و "بوز آلن همیلتون" شرکت مشاور مدیریت آمریکایی قرار دهد. شرکت Scale AI، شرکتی که متا ۱۴.۳ میلیارد دلار در آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد و بنیانگذار آن یعنی "الکساندر وانگ" برای بخش تحقیقات عمومی هوش مصنوعی استخدام شده است، توسط پنتاگون برای انجام آزمایش و ارزیابی مدل‌های زبانی بزرگی که ارتش آمریکا از آن استفاده خواهد کرد، انتخاب شده است. آن شرکت در ماه مه از توافق با Anduril برای توسعه هدست‌های واقعیت مجازی و ترکیبی برای سربازان خبر داد.

بیشتر بخوانید:  اعراب منطقه به دنبال تشکیل «سیلیکون ولی ۲» با تمرکز بر حوزه امنیتی و دفاعی/ چرا آرزو‌های کشور‌های حوزه خلیج فارس در حوزه هوش مصنوعی قابل دستیابی است؟

اقتصاد نسل زدایی 

"فرانچسکا آلبانیز" گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، در گزارشی توضیح داده که چگونه فناوری شرکتی، ارائه دهندگان خدمات ابری و شرکت‌های تسلیحاتی در آن چه او "اقتصاد نسل زدایی" می‌نامد عمیقا در هم تنیده شده‌اند. طبق آن گزارش، مایکروسافت، اچ‌پی، آی‌بی‌ام، گوگل و آمازون در فناوری‌های نظارتی مستقر در سرزمین‌های اشغالی دخیل هستند. آی‌بی‌ام در جمع‌آوری و استفاده از پایگاه‌های داده بیومتریک فلسطینیان توسط دولت اسرائیل مشارکت داشته، در حالی که مایکروسافت و پالانتیر و هم چنین، گوگل و آمازون، خدمات ابری و پشتیبانی برای دولت اسرائیل و سیستم‌های نظامی آن رژیم ارائه داده‌اند. آلبانیز به دلیل افشاگری‌اش از سوی ایالات متحده تحریم شده است.

"لورنا ژائومه پالاسی" متخصص اخلاق و فلسفه حقوقی در حوزه فناوری به "ال پائیس" می‌گوید:"از منظر تاریخ فناوری می‌توانم بگویم که یک پیوستگی وجود دارد. مفهوم غربی ما از فناوری مدرن، ریشه در حوزه نظامی یا امنیتی دارد".

اینترنت به عنوان یک سیستم ارتباطی امن برای نیرو‌های مسلح در نظر گرفته شده بود، پیش از آن که ما را به مقاصدمان برساند. هم چنین، موشک‌ها و زیردریایی‌های هدایت‌شونده با GPS و نمونه‌های بی‌شماری مانند آن وجود دارند.

سپس مسئله اندازه مطرح می‌شود. هشت شرکت از ده شرکت بزرگ جهان از نظر ارزش بازار، شرکت‌های فناوری و آمریکایی هستند: انویدیا، مایکروسافت، اپل، آمازون، آلفابت، متا، برودکام (تولیدکنندگان نیمه‌هادی) و تسلا. تنها دو شرکت یعنی آرامکوی سعودی و برکشایر هاتاوی شرکت هلدینگ خوشه‌ای چندملیتی آمریکایی در حوزه‌های دیگر مشارکت دارند. دست کم گرفتن نفوذ قدرتمندترین صنعت جهان کاری عجولانه خواهد بود. برای مثال، آنان موفق شده‌اند توسعه هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای قدرتمند را به عنوان یک موضوع امنیت ملی در نظر بگیرند، حتی اگر این امر با سود هدایت شود و به محیط زیست آسیب برساند. شخص ترامپ بار‌ها گفته که شرکت‌های آمریکایی باید در مسابقه تسلیحاتی هوش مصنوعی چین را شکست دهند.

"هایدی خلاف" دانشمند ارشد هوش مصنوعی در موسسه AI Now، یک مرکز تحقیقاتی متمرکز بر پیامد‌های اجتماعی هوش مصنوعی می‌گوید: "ما استدلال می‌کنیم که این صرفا پوششی برای این شرکت‌ها است تا قدرت و بودجه بیشتری را متمرکز کنند. معرفی خود به عنوان قهرمانان یک جنگ صلیبی شبه تمدنی، شرکت‌های فناوری را از اختلافات نظارتی محافظت می‌کند و هرگونه درخواست پاسخگویی را ضرری برای منافع ملی می‌داند. این وضعیت به آنان اجازه می‌دهد تا خود را نه تنها به عنوان نماد‌هایی بسیار بزرگ بلکه بسیار مهم از نظر استراتژیک برای شکست معرفی کنند".

مشکلاتی که پرداختن شرکت‌های بزرگ فناوری تجاری به مسائل حوزه امنیت ملی ایجاد می‌کند

با این وجود، این واقعیت که شرکت‌های بزرگ فناوری تجاری به مسائل امنیت ملی می‌پردازند می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. "هایدی خلاف" اخیرا در سرمقاله‌ای در روزنامه "نیویورک تایمز" نوشته بود: "ساختن بر اساس مدل‌های بنیادی که به طور گسترده در دسترس هستند، مانند Llama از Meta یا GPT-۴ از OpenAI، آسیب‌پذیری‌های امنیت سایبری را نیز ایجاد می‌کند و فضایی ایجاد می‌کند که از طریق آن دولت-ملت‌های متخاصم و بازیگران سرکش می‌توانند سیستم‌هایی را که دستگاه امنیت ملی ما به آن متکی است، هک کرده و به آن آسیب برسانند. این سیستم‌ها را می‌توان با مسموم کردن داده‌هایی که با آن آموزش دیده‌اند دستکاری کرد".

این مهندس به "ال پائیس" می‌گوید: "شرکت‌های هوش مصنوعی توانسته‌اند استاندارد‌های نظامی را که سیستم‌های دفاعی باید از آن پیروی کنند، دور بزنند و روایتی بی‌اساس از یک مسابقه تسلیحاتی هوش مصنوعی را ترویج دهند. امنیت ملی کماکان نیروی کلیدی در شکل‌دهی به سیاستگذاری پیرامون هوش مصنوعی است و توسط شرکت‌های این بخش هم برای جلوگیری از رعایت مقررات و هم برای جذب سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد".

بیشتر بخوانید: چه شرکت‌هایی ماشین جنگی اسرائیل را تغذیه می‌کنند؟/ اسرائیل چگونه قربانیان خود را شناسایی می‌کند؛ از اسطوخودوس تا بابا کجاست

اعتراضات کارمندان

"خلاف" خاطرنشان می‌سازد که این شرکت‌ها به لطف همه ما قادر به تجارت با بخش نظامی هستند. او تاکید که اطلاعات شخصی قابل شناسایی که برای آموزش مدل‌ها استفاده می‌شود، به هوش مصنوعی اجازه می‌دهد تا برای اهداف نظامی، مانند قابلیت‌های ISTAR (اطلاعات، نظارت، هدف‌گیری و شناسایی) استفاده شود، زیرا این داده‌ها به سیستم‌ها اجازه می‌دهند تا جمعیت‌های خاص را رصد کرده و هدف قرار دهند. در نهایت، چه ما از ابزار‌های هوش مصنوعی استفاده کنیم و چه نکنیم، داده‌های مان این امکان را فراهم می‌کنند که هوش مصنوعی بدون رضایت مان برای اهداف نظامی و نظارتی مورد استفاده قرار گیرند.

جهت‌گیری جدید شرکت‌های بزرگ فناوری تناقضات داخلی ایجاد می‌کند. برخی از کارمندان به دلیل ارتباط شرکت‌های شان با بخش نظامی اعتراضاتی را سازماندهی کرده‌اند یا حتی استعفا داده‌اند. از جمله جدیدترین این موارد، اعتراضات کارمندان گوگل در آوریل سال گذشته در دفتر مرکزی این شرکت چندملیتی در نیویورک، سانی‌ویل (کالیفرنیا)، سانفرانسیسکو و سیاتل بوده است. دلیل اعتراض این بود: پروژه به اصطلاح "نیمبوس" قراردادی به ارزش تقریبی ۱.۲ میلیارد دلار برای ارائه راه‌حل‌های ابری به دولت اسرائیل و نیرو‌های مسلح آن رژیم. این اعتراضات منجر به ۲۸ مورد اخراج کارکنان شد.

اخیرا در آوریل سال جاری میلادی مایکروسافت دو کارمند را که به طور علنی از عرضه هوش مصنوعی به اسرائیل انتقاد کرده بودند اخراج کرد. پنج کارمند دیگر در ماه فوریه به دلیل اعتراض به قرارداد‌های ارائه خدمات هوش مصنوعی و محاسبات ابری به ارتش اسرائیل، از جلسه‌ای در دفتر مرکزی آن شرکت در ردموند اخراج شدند.

"دمیس هاسابیس" بنیانگذار گوگل دیپ‌مایند اندکی پس از آن که شرکت مادرش آیین‌نامه رفتاری شرکت را برای تطبیق با فعالیت‌های مرتبط با ارتش تغییر داد، به وب سایت "اکسیوس" گفته بود:"ارزش‌های دموکراتیک غربی در معرض تهدید هستند. ما وظیفه داریم که بتوانیم با آن چه که منحصرا واجد شرایط و در موقعیت انجام آن هستیم، کمک کنیم".

این برنده جایزه نوبل شیمی توسعه دفاعی در برابر حملات سایبری و حملات بیولوژیکی مبتنی بر هوش مصنوعی را به عنوان مثال ذکر کرد. او گفته بود:"من چندین بار گفته‌ام که مخالف سلاح‌های خودمختار هستم، اما برخی کشور‌ها در حال ساخت آن تسلیحات هستند. این صرفا یک واقعیت است".

از نظر "راکل خورخه" از موسسه سلطنتی الکانو اسپانیا، توضیح تغییر جهت شرکت‌های فناوری در بافت دفاعی جدید نهفته است. همواره در جهان جنگ‌هایی وجود داشته، اما مدتی است که هیچ جنگی به طور مستقیم بر منافع امنیت ملی ایالات متحده تاثیر نگذاشته است. او در این باره توضیح می‌دهد:"از یک سو، ما جنگ اوکراین را از سال ۲۰۲۲ میلادی و جنگ غزه را از سال گذشته داریم. از سوی دیگر، بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید را داریم که وعده افزایش هزینه‌های دفاعی را داده و منابع بیش تری را از متحدان ناتو مطالبه می‌کند. تمام این موارد بدان معناست که بافت دفاعی اکنون بسیار تشدید شونده است و این باعث می‌شود شرکت‌های فناوری که پیش‌تر در روایت خود در این زمینه بسیار محتاط بودند، راحت‌تر در مورد آن صحبت کنند".

سخن پایانی

بازیگران فناوری به سرعت در حال تغییر مدل جنگ هستند. به جای ده‌ها یا حتی صد‌ها سرباز که از یک سیستم ۱۰۰ میلیون دلاری پشتیبانی می‌کنند، یک سرباز با استفاده از نرم‌افزار هوش مصنوعی می‌تواند ده‌ها سلاح ارزان و خودکار را فرماندهی کند. این دست کم وعده‌ای است که "پالانتیر" داده و اخیرا RTX Corp را برای یک قرارداد فرماندهی نظامی سیار ۱۷۸ میلیون دلاری شکست داده است، اولین باری که یک شرکت نرم‌افزاری نقش اصلی را در یک سیستم میدان نبرد بر عهده گرفته است. Anduril یکی دیگر از استارتاپ‌های کالیفرنیایی، در حال جمع‌آوری میلیارد‌ها دلار برای تامین سوخت تولید فهرست طولانی‌تری از تسلیحات و سیستم‌های نظارتی است.

در واقع، ما در حال ورود به دوران جدیدی هستیم که در آن ماشین‌ها به جنگ می‌روند. این امر نیاز به نوآوری را ایجاد کرده که شرکت‌های قدیمی مانند بوئینگ و لاکهید مارتین نمی‌توانند آن را ارائه دهند. ایالات متحده اکنون بیش از ۱۰۰۰ شرکت تحت حمایت سرمایه‌گذاری ریسک پذیر را در اختیار دارد که بر روی دفاع هوشمندتر، سریع‌تر و ارزان‌تر» کار می‌کنند، مانند پهپاد‌هایی که زیر آب حرکت می‌کنند، تفنگ‌های مجهز به اشعه مایکروویو و حتی جت‌های جنگنده خودپرواز. با این وجود، برخی از کارشناسان نگران هستند که پولی که به ارزش ۱۵۵ میلیارد دلار در فاصله سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ میلادی به حوزه فناوری دفاعی سرازیر شده می‌تواند ایالات متحده و این شرکت‌ها را به سمت تمایل به استفاده از آن در جنگ سوق دهد.

نشریه "اکونومیست" تنها دو سال پیش در گزارشی اعلام کرده بود که "کاستلیون" شرکتی که موشک‌های مافوق صوت را توسعه می‌دهد، به دلیل انگ ساخت سلاح نمی‌توانست حساب بانکی در سیلیکون ولی باز کند. با این وجود، اکنون "دفاع" دیگر کلمه کثیفی نیست. جنگ در اوکراین به تغییر برخی نگرش‌ها کمک کرد. استقرار سلاح‌های کوچکتر به ویژه پهپاد‌ها در آن جنگ، دریچه‌ای برای شرکت‌های نوپای نوآور ایجاد کرده است. هم چنین، این تحول نشان دهنده یک تغییر فرهنگی گسترده‌تر در میان رهبران عرصه فناوری است که ترامپ را پذیرفته‌اند. اکنون حمایت از اهداف زیست‌محیطی و اجتماعی از بین رفته است. میهن‌پرستی "هدف جدید شرکت‌ها" است.

منبع: ال پائیس، دی ویک