وضعیت استان قم در بخش فاضلاب نگران‌کننده است

باشگاه خبرنگاران جوان - اکبر بهنام‌جو پس از بازدید از پروژه‌های کنترلی و راهبردی شرکت آب و فاضلاب استان قم در نشستی تخصصی با مدیران و کارشناسان حوزه آب استان، به بررسی چالش‌ها و مسائل مرتبط با تأمین و مدیریت منابع آب پرداخت.

او در این نشست ضمن قدردانی از خدمات شرکت آب و فاضلاب استان در حوزه‌های مختلف، گفت: باید با دقت و برنامه‌ریزی منسجم، زیرساخت‌های مورد نیاز در حوزه آب و فاضلاب، به‌ویژه در نهضت ملی مسکن، هرچه سریع‌تر تکمیل شود.

استاندار قم همچنین خواستار برنامه ریزی دقیق برای استمرار خدمات موثر و به کارگیری ظرفیت‌های موجود برای ارتقای تاب آوری شبکه آبرسانی استان و عبور موفق از تابستان با هم‌افزایی فنی، مدیریتی و فرهنگی است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قم نیز در این نشست در گزارشی با اشاره به آخرین وضعیت خدمات‌رسانی در استان گفت: در حال حاضر حدود یک‌میلیون و ۴۵۰ هزار نفر، معادل ۹۹.۸ درصد جمعیت استان، زیر پوشش خدمات آب قرار دارند که این میزان در مناطق شهری به‌طور کامل (۱۰۰ درصد) و در مناطق روستایی حدود ۷۸ درصد است.

مهدی نظرزاده افزود: در حوزه فاضلاب، تنها ۴۲ درصد از جمعیت شهری زیر پوشش شبکه جمع‌آوری و انتقال فاضلاب قرار دارند که افزایش این میزان در دستور کار آبفای استان است.

او به خدمات غیرحضوری این شرکت اشاره کرد و گفت: سامانه ۱۲۲ به‌طور میانگین روزانه حدود هزار تماس از سوی مشترکان دریافت می‌کند که همگی ثبت، پیگیری و پاسخ داده می‌شوند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قم با بیان اینکه مرکز ۱۲۲ آبفای قم به‌عنوان یکی از مراکز برتر کشور در حوزه خدمات غیرحضوری شناخته می‌شود، عنوان کرد: حدود ۳۶ درصد خدمات غیرحضوری شرکت از طریق این سامانه و مابقی از طریق دفاتر پیشخوان دولت ارائه می‌شود.

نظرزاده همچنین با اشاره به اقدامات آبفای استان در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: مجموع ظرفیت نصب‌شده نیروگاه‌های برق تجدیدپذیر شرکت، اعم از خورشیدی و برق‌آبی، حدود ۴.۵ مگاوات است که بر اساس برآوردها، معادل حدود ۴۳ درصد از نیاز مصرفی تأسیسات را پوشش می‌دهد.

او در ادامه از واگذاری پساب تصفیه‌خانه روستای خورآباد به بخش خصوصی برای استفاده در کشت گلخانه‌ای صنعتی به مدت ۲۵ سال خبر داد و گفت: تاکنون ۱۸ میلیون مترمکعب پساب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهر قم به فضای سبز شهرداری قم، منابع طبیعی و بخش صنعت واگذار شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قم با اشاره به امضای تفاهم‌نامه جدید با شهرداری شهر دستجرد برای بهره‌برداری از پساب، گفت: این اقدامات در راستای استفاده بهینه از منابع، توسعه خدمات در مناطق در حال توسعه و ارتقای بهره‌وری در حوزه آب و فاضلاب استان قم در حال پیگیری است.

نظرزاده در ادامه با اشاره به اینکه ۷۳ درصد آب شهر قم از منابع سطحی و ۲۷ درصد از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود، گفت: پروژه انتقال آب از سد کوچری با هدف تأمین آب با کیفیت مطلوب برای شهر قم طراحی شده است.

او تصریح کرد: بر اساس سیاست‌های ابلاغی، سهم بخش صنعت از این منابع باید به‌تدریج کاهش یافته و به مصرف شرب اختصاص یابدکه این موضوع در حال پیگیری است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قم وضعیت استان را در بخش فاضلاب نگران‌کننده توصیف کرد و افزود: در حال حاضر پوشش شبکه فاضلاب تنها حدود ۴۲ درصد است؛ این در حالی است که میانگین کشوری حدود ۵۶ درصد و در کلان‌شهر‌ها بیش از ۷۵ درصد است. در این زمینه، استان قم حداقل ۱۲ سال از میانگین کشوری عقب است.

نظرزاده همچنین فرسودگی شبکه فاضلاب را یکی از عوامل بروز حوادث مکرر اعلام کرد و گفت: شبکه فاضلاب قم از سال ۱۳۷۳ آغاز به کار کرده و بسیاری از بخش‌های آن به‌شدت فرسوده‌اند؛ این موضوع باعث افزایش حوادثی نظیر ریزش و اختلال در نقاط مختلف شهر شده است.

مدیرعامل شرکت آبفای قم با تأکید بر لزوم اولویت‌بندی خدمات زیربنایی، به‌ویژه در حوزه فاضلاب، افزود: شناسایی محلات دارای نیاز فوری به توسعه زیرساخت‌ها ضروری است و تأمین منابع مالی برای طرح‌های حیاتی بدون مشارکت همه‌جانبه مدیران و مسئولان امکان‌پذیر نخواهد بود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قم به وضعیت نامطلوب سکونتگاه‌های غیررسمی در محدوده شهری اشاره کرد و افزود: برای نمونه، سکونتگاه‌های مناطق ۲، ۳ و ۶ شهر قم با جمعیت قابل‌توجه با مشکل زیست محیطی مواجه هستند و اجرای شبکه فاضلاب این مناطق به هزینه‌ای بالغ بر ۸۷۰ میلیارد تومان نیاز دارد.

مدیرعامل شرکت آبفای قم با تأکید بر لزوم استفاده از راهکار‌های نوین در طراحی واحد‌های جدید مسکونی اظهار کرد: باید نصب مخازن جمع‌آوری آب باران در واحد‌های نهضت ملی مسکن به ویژه سایت‌های ویلایی الزامی شود.

او اضافه کرد: پشت‌بام‌های ۱۰۰ متری می‌توانند سالانه تا ۱۵ هزار لیتر آب برای مصارف غیرشب از جمله آبیاری فضای سبز ذخیره کنند.

نظرزاده همچنین خواستار الزام قانونی در استفاده از تجهیزات کم‌مصرف آب شد و گفت: برچسب انرژی برای شیرآلات و تجهیزات خانگی طراحی شده، اما به دلیل پایین بودن قیمت آب، انگیزه اقتصادی لازم برای استفاده از این تجهیزات وجود ندارد.

مدیرعامل شرکت آبفای قم با اشاره به زیان‌ده بودن شرکت‌های آب و فاضلاب تصریح کرد: در حال حاضر، طلب شرکت آب و فاضلاب قم از مشترکان به ۱۵۳ میلیارد تومان رسیده است، در حالی که بدهی شرکت به پیمانکاران بیش از ۳۴۱ میلیارد تومان است.

مدیرعامل شرکت آبفای قم با بیان اینکه توسعه روستا‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که کشاورزی و دامداری متناسب با ظرفیت منابع آبی گسترش یابد، اظهار داشت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف آب در بسیاری از مناطق روستایی از الگوی مصرف فراتر رفته و نیازمند اصلاح فوری است.

او به نقش کلیدی فرمانداران و بخشداران در این خصوص اشاره کرد و تأکید کرد: باید با آموزش و اطلاع‌رسانی، مصرف صحیح آب مدیریت شود تا مشکلات ناشی از کمبود آب کاهش یابد.

نظرزاده در پایان تصریح کرد: مدیریت دقیق مصرف و تأمین منابع مالی، دو بال اصلی عبور استان از بحران‌های آتی خواهد بود.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز قم