باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - شرکت پارسیلون در سال ۱۳۵۳ تأسیس شد و در سال ۱۳۶۳ به بهرهبرداری رسید؛ با ظرفیت تولید سالانه حدود ۱۴٬۰۰۰ تن نخ نایلون خام و استرچ و ۱٬۰۰۰ تن گرانول پلیآمید ۶، همراه با بیش از ۲٬۰۰۰ کارگر مستقیم و حدود ۱۵٬۰۰۰ نفر نیروی غیرمستقیم در دوران اوج فعالیتش فعالیت داشت.
روند خصوصیسازی و توقف تدریجی
در سال ۱۳۸۴، پارسیلون به بخش خصوصی واگذار شد، اما این واگذاری موفق نبود؛ خط تولید در نهایت متوقف شد و تجهیزات آن به مرور از بین رفت.
چالشهای متعددی مانند ضعف مدیریت، عدم نوآوری، آسیبپذیری در مقابل رقابت با محصولات آسیای شرقی، و نبود راهبردهای بازاریابی موثر، زمینهساز فرسودگی کارخانه شد
طبق برخی گزارشها، تعطیلی کامل کارخانه در سال ۱۳۹۳ رخ داد؛ و تا سال ۱۴۰۰ نیز تقریبا هیچ فعالیت تولیدی در آن صورت نگرفته بود.
مزایدهای بیمتقاضی برای پارسیلون؛ کارخانهای بدون جان تازه
بهمن جعفری رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان اعلام کرد: حدود ۸۷٪ سهام پارسیلون متعلق به شرکت «آتیه دماوند»، زیرمجموعه بانک صنعت و معدن است.
رئیس صمت لرستان گفت:کارخانه چندینبار از طریق مزایده معرفی شد، اما هیچ متقاضی در آن شرکت نکرد.
جعفری گفت: ارزش کارخانه پس از تغییرات گسترده در ماشینآلات حدود ۲ هزار میلیارد تومان برآورد شده است؛ اجرای واگذاری نیازمند سرمایهگذار با اهلیت فنی و مالی مناسب است.
وی افزود: در صورت عدم استقبال در مزایدهها، طبق قانون ممکن است از امکان «ترک تشریفات» استفاده شود تا فرآیند واگذاری تسهیل شود
بلاتکلیفی مزمن
در سالهای اخیر، وضعیت پارسیلون همچنان در ابهام قرار دارد. با وجود وعدههای متعدد برای تبدیل آن به منطقه ویژه اقتصادی یا احیای صنعتی، هیچیک تاکنون قطعی نشده است.
حسابرسی کارخانه به اتمام رسیده است و آگهی مزایده برای واگذاری به بخش خصوصی منتشر شده است—آخرین روند واگذاری از طریق مزایده دو مرحلهای در سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ بود.
اما هیچ متقاضی واقعی در این مزایدهها حضور نیافته است؛ حتی بحثهایی درباره احتمال ترک تشریفات واگذاری مطرح شده است، اگر مزایدهها مجدداً بینتیجه بمانند.
گزارشها نشان میدهند که تقریباً تمام تجهیزات برداشت شدهاند و تنها یک زمین خالی باقی مانده است
احیای پارسیلون به فروش ساده منجر نمیشود
استاندار لرستان گفت:به دنبال احیای کارخانه پارسیلون بهصورتی هستیم که صرفاً به فروش یا واگذاری ساده منجر نشود و برای سرمایهگذارانی که اهلیت و توانایی لازم را دارند، زمینه فعالیت و تولید فراهم شود.
وی افزود: در حال رایزنی با سرمایهگذاران قوی برای احیای این واحد هستیم و امیدواریم به زودی شاهد اقدامات عملی در این زمینه باشیم.
میراث صنعتی لرستان در خطر
واگذاری ناموفق به بخش خصوصی بدون بررسی اهلیت و توان مدیریتی منجر به نابودی سرمایه ملی شد.
سقوط تکنولوژی: تولید نخ نایلون (نوع ۶) در برابر نخ پلیاستر منسوخ شد و کارخانه نتوانست بهروز شود.
تجمع وعدهها و نبود پیگیری جدی: چندین دولت وعده احیای کارخانه یا تبدیل آن به منطقه ویژه اقتصادی دادهاند، اما عملاً کاری انجام نشده است.
بیتفاوتی فعالان اقتصادی: هنوز هیچ سرمایهگذار قابل اعتمادی برای ورود به فرآیند واگذاری یا احیای کارخانه پیدا نشده است.
کارخانه پارسیلون خرمآباد به یک پروژه کاملاً تعطیل و تبدیل به محلی برای وعدههای بیپایان شده است؛ حتی زمین آن نیز در مضیقه واگذاری قرار دارد.
نبود سرمایه واقعی، فرسوده شدن تجهیزات، مشکلات حقوقی و مالی، و فقدان چشمانداز جدی برای احیا یا تخصیص کاربرد جدید.
اگر فرآیند واگذاری با اهلیت انجام شود، یا کاربردهایی مانند منطقه ویژه اقتصادی بررسی گردد، انتظار میرود این مجموعه صنعتی دیرپا قابل احیا باشد با توجه به زیرساختهای قابل توجه پارسیلون خرمآباد نمادی است از فرصت از دست رفته در مسیر توسعه صنعتی؛ اما هنوز ظرفیت احیا و بازگشت به چرخهی اقتصادی وجود دارد.