پشت پرده لغو کنسرت آزادی همایون شجریان

اقتصاد۲۴- در جامعه‌ای که در آن اغلب موضوعات فرهنگی، ورزشی، هنری و…از این قابلیت برخوردارند که به سرعت به موضوعات سیاسی و امنیتی بدل شود، چندان عجیب نیست که موضوع برگزاری یک کنسرت خیابانی چنین ابعاد وسیعی پیدا کرده و به یک مجادله سیاسی و جناحی بدل شود.

«کنسرت همایون شجریان لغو شد.» این خبر که ظهر روز گذشته منتشر شد، رسما مهر پایانی بر ۲ روز هورا کشیدن‌ها و انتقاد‌ها و تنازع‌ها زد. صف‌کشی‌ها و موافقت‌ها و مخالفت‌هایی که بلافاصله پس از مصاحبه همایون شجریان در خصوص موافقت وزارت ارشاد و دولت چهاردهم برای برگزاری کنسرت آغاز شد و سرانجام با اعلام لغو کنسرت زبانه‌های آن برای ساعاتی فروکش کرد.

رفتار‌های تند، افراطی که طیف‌های وسیعی از رادیکال‌های جناح راست و جریان اپوزیسیون در خصوص این رخداد فرهنگی انجام داده بودند و ترکش‌های آن حتی همایون شجریان را نیز بی‌نصیب نگذاشت.

اما در جامعه‌ای که در آن اغلب موضوعات فرهنگی، ورزشی، هنری و…از این قابلیت برخوردارند که به سرعت به موضوعات سیاسی و امنیتی بدل شود، چندان عجیب نیست که موضوع برگزاری یک کنسرت خیابانی چنین ابعاد وسیعی پیدا کرده و به یک مجادله سیاسی و جناحی بدل شود.

دولت، اما با اعتماد به نفس کامل اعلام کرد، موضعش را در صدور مجوز برای برگزاری کنسرت رسما بیان کرده هیچ تغییری در این موضع ایجاد نشده است.

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در این زمینه نوشت: «موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت‌کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهاد‌ها دست به دست هم بدهند.».

بیشتر بخوانید:واکنش زیدآبادی به لغو کنسرت همایون شجریان

اما ظاهرا دلیل اصلی لغو این کنسرت نگرانی‌هایی است که برای ساماندهی شهروندان و متقاضیان وجود دارد. نمایندگان وزارت کشور و برخی نهاد‌های امنیتی استدلال کردند که با تجربه‌ای که از حضور جمعیت‌های چند ده هزار نفری در مراسم تشییع سردار سلیمانی و…ثبت شده، ضرورت ایجاد بستر‌های مناسب برای چنین مراسماتی را یادآور می‌سازد؛ بنابراین برای ایجاد این بستر‌های امنیتی و رفاهی، زمان بیشتری مورد نیاز است.

نقش شهرداری تهران در لغو کنسرت

روایت‌هایی در خصوص نقش شهرداری تهران در لغو این کنسرت دیروز مدام دست به دست می‌شد. بر اساس برخی از این روایت‌ها، شهرداری تهران به دلیل اینکه اعتبار برگزاری چنین کنسرتی قرار است متوجه وزارت ارشاد شود در مسیر اجرای آن موانعی را ایجاد کرده است.

بر اساس این روایت‌ها، شهرداری در صورتی اجازه برگزاری کنسرت را صادر می‌کند که کنسرت با لوگو و آرم شهرداری برگزار شود! موضوعی که ظاهرا مورد موافقت همایون شجریان قرار نگرفته است. اعتبار این روایت‌ها زمانی بیشتر شد که تصاویری در خصوص جوش دادن میله‌هایی برای‌عدم ورود به محوطه برج آزادی توسط شهرداری منتشر شد.

دیروز، اما همایون شجریان نیز ضمن تایید خبر لغو کنسرت خیابانی‌اش به نکاتی اشاره کرد که پای شهرداری تهران را بیشتر به میانه این منازعه باز می‌کرد.

همایون در اطلاعیه‌ای نوشت: «عزیزان آن چیزی که حدس می‌زدم آخر سر همان شد. تا الان و در دو روز گذشته وسایل ما اجازه ورود نگرفته و به نظر می‌آید که توان مدیریت برای حضور جمعیت میلیونی این اجرا وجود ندارد. جلسات و بررسی‌هایی که این چند روزه انجام شده کاری است که باید قبل از موافقت با درخواست ما در دو ماه گذشته انجام می‌شد. به هر حال این اجرا انجام نخواهد گرفت. از همه عزیزانی که برای این آرزوی محال من زحمت بسیار کشیدند، سپاسگزارم. روز و روزگار بر همگی خوش.»

اطلاعیه همایون و تایید بر اینکه «به‌رغم گذشت دو روز هنوز وسایل تیم او مجوز ورود به محوطه آزادی را نگرفته» افکار عمومی را متوجه موانعی کرد که شهرداری تهران بر سر اجرای این کنسرت ایجاد کرده است.

بهمن بابازاده، خبرنگار حوزه هنر ویدیویی از جوش دادن درب‌های ورودی برج آزادی از سوی ماموران شهرداری تهران منتشر کرد و نوشت: «دو روز است مانع ورود تجهیزات برای آماده‌سازی کنسرت همایون شجریان شدند.»

با افتادن توپ لغو کنسرت به زمین شهرداری تهران، زاکانی در جمع خبرنگاران سیاسی در حیاط دولت در واکنش به نقش شهرداری تهران در لغو کنسرت شجریان مدعی شد: «مکان برگزاری کنسرت به ورزشگاه آزادی تغییر یافته»، اما پیگیری‌های «اعتماد» نشان می‌دهد، همایون شجریان با یک چنین انتقال مکانی موافقت نکرده و برای انجام برنامه‌های هنری خود راهی دوبی شد.

مواضع مشابه رادیکال‌های داخلی و خارجی

توپخانه‌های دو طرف به بهانه برگزاری این کنسرت علیه هم شلیک کرده و هر کدام دیگری را به پایمال کردن حق مردم متهم می‌کردند! اپوزیسیون سلطنت‌طلب با اشاره به این نکته که حاکمیت ایران با برگزاری چنین میتینگ‌هایی قصد دارد در اوج مشکلات مردم که ناشی از تحریم‌ها و گرانی دلار و مشکل مسکن و…است، کمی فضای تنفس را برای کاهش نارضایتی‌های عمومی شکل دهد.

بیشتر بخوانید: عکس/کنسرت همایون شجریان زیر سایه اختلاف شهرداری و ارشاد

در نقطه مقابل، اما موافقان این ایده، معتقد بودند نباید با همه مقولات برخورد‌های سیاسی و امنیتی کرد و همین که دولت چهاردهم قدمی برای اجرای چنین ایده‌هایی برداشته باید از آن حمایت کرد. عجیب‌ترین واکنش‌ها در جمع تندرو‌های داخلی را ابوالقاسم طالبی، کارگردان «قلاده‌های طلا» و از اعضای سمپات جبهه پایداری مطرح کرد.

طالبی در واکنش به کنسرت شجریان در میدان آزادی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در میدان آزادی کنسرت رایگان اجرا می‌شود؛ بی‌حجابی و برهنگی هم که رییس‌جمهور فرمودند قانونش را اجرا نمی‌کنم. اول شجریان و در میدان‌های دیگر دیگران، کم‌کم یک کودتای میادین با بی‌حجابی و برهنگی داریم با مجوز دولت! نمی‌توانم، نداریم، نمی‌شود، لب پرتگاهیم، سکه و دلار صد تومن.»

قاسم روانبخش، نماینده مردم قم در مجلس دوازدهم و از اعضای جبهه پایداری که از شاگردان مصباح‌یزدی هم به شمار می‌رود این مجوز را اقدامی انحرافی برای کلاه گذاشتن سر مردم ارزیابی کرد و گفت: «دولت درگیر کار‌های حاشیه‌ای مثل برگزاری کنسرتی در خیابان آزادی است تا مردم خوش باشند؛ این خوب است، اما مثل این است که بیماری را نمی‌توانند درمان کنند و بعد بالای سرش موسیقی پخش می‌کنند تا دردش را فراموش کند و زمان به سرعت بگذرد. آیا راه‌حل مشکل مردم چنین چیز‌هایی است؟ چرا می‌خواهید سر مردم کلاه بگذارید؟ به جای این کار‌ها از حقوق مردم دفاع کنید.»

در واکنش به چنین مواضعی آذر منصوری، رییس جبهه اصلاحات با انتشار پیامی در شبکه ایکس نوشت: «لغو کنسرت خیابانی شجریان، فراتر از یک تصمیم امنیتی یا اداری، نشانه‌ای از تداوم سیاست‌های هراس از امید است. در شرایطی که جامعه ایران با فرسایش سرمایه اجتماعی، ناامیدی عمومی و مهاجرت گسترده نخبگان مواجه است، هر روزنه‌ای برای بازسازی اعتماد باید مغتنم شمرده شود، نه مسدود.»

در کشاکش این واکنش‌های مثبت و منفی و تعارضاتی که بر سر اجرای یک کنسرت عادی شکل گرفته، پرسش مهم برای بسیاری از ایرانیان، چرایی تنزل موضوعات فرهنگی، اجتماعی، هنری و…به مسائل سیاسی و امنیتی حاد است.

باید دید ایده دولت چهاردهم برای افزایش نشاط عمومی از طریق برنامه‌های فرهنگی و هنری آیا سرانجام مناسبی پیدا می‌کند یا همچنان رفتار‌های خارج از چارچوب تندرو‌ها در این خصوص ادامه خواهد داشت.

واکنش‌ها به لغو کنسرت همایون شجریان

همایون شجریان: «عزیزان همان چیزی شد که حدس می‌زدم. به نظر می‌آید توان مدیریت برای حضور جمعیت این اجرای میلیونی وجود ندارد.» آذر منصوری، رییس جبهه اصلاحات: «لغو کنسرت خیابانی شجریان، فراتر از یک تصمیم امنیتی یا اداری، نشانه‌ای از تداوم سیاست‌های هراس از امید است. در شرایطی که جامعه ایران با فرسایش سرمایه اجتماعی، ناامیدی عمومی و مهاجرت گسترده نخبگان مواجه است، هر روزنه‌ای برای بازسازی اعتماد باید مغتنم شمرده شود، نه مسدود.»

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار: «مجوز این برنامه بدون تردید نشانه میل ساختار سیاسی به اصلاح است، با این حال هجمه‌ای که علیه همایون شجریان و برنامه او شکل گرفته فقط یک پیام دارد، بگذارید کشور در اندوه باشد تا زمینه برای به قدرت رسیدن «ما» فراهم شود.»

محسن برهانی، وکیل دادگستری: «لغو کنسرت شجریان دلیل دیگری بر وجود مراکز مختلف تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری وعدم پاسخگویی ناشی ازعدم شفافیت و مشخص نبودن مسوولیت‌هاست. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های حکمرانی در ایران همین نکته است.»

منبع: روزنامه اعتماد