چرخه حال‌گیری مانع طلای این نخبه ایران نشد

باشگاه خبرنگاران جوان - ویدئوی لحظهٔ اعلام نتایج المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک ۲۰۲۵ هند را حتماً دیده‌اید. نوجوانان ایرانی که با اضطراب کنار سرپرست تیم نشسته‌اند و منتظر اعلام نتایج، برای سور برنده شدن بر اساس تعداد مدال‌هایشان برنامه می‌ریزند.

اما خبر رسمی که منتشر شد، یک نام آشنا در آن دیده می‌شد که سال گذشته هم مدال طلا را از آن خود کرده بود؛ «علی نادری لردجانی».

توقف وجود ندارد...

«علی نادری لردجانی» در المپیاد ۲۰۲۴ برزیل و مسابقات ستاره‌شناسی ۲۰۲۳ روسیه هم مدال طلا را کسب کرده بود. زاده و بزرگ‌شدهٔ تهران است، اما اصالتش به شهر لردگان چهارمحال و بختیاری برمی‌گردد.

اسمش را از بین مخاطبین گوشی‌ام پیدا می‌کنم و شماره‌اش را می‌گیرم. نوای پیشواز صدایی آشناست؛ رهبر گرانقدر انقلاب که در خلال یک سخنرانی عمومی می‌فرمایند «فإذا فرغت فانصب؛ وقتی از کار فراغت پیدا کردی، یعنی کارت تمام شد، تازه قامت راست کن، یعنی شروع کن به کار بعدی؛ توقف وجود ندارد.»

حتماً علی نادری لردجانی هم همین جملات را سرلوحهٔ زندگی‌اش قرار داده که سه سال پی در پی به مسابقات جهانی نجوم رفته و با مدال طلا برگشته است.

قدم را درست بردار، نتیجه را بسپار به خدا

وقتی افرادی را می‌بینیم که در هر حوزه‌ای به موفقیتی رسیده‌اند، کنجکاویمان بالا می‌گیرد که چه عواملی در «اینچنین شدن» آنها مؤثر بوده است. پاسخ علی البته خیلی ساده، اما فیلسوفانه است «واقعاً عوامل زیادی مؤثر بوده‌اند. وقتی به گذشته نگاه می‌کنم می‌بینم اگر ذره‌ای در جزئیاتی که بر من گذشته تفاوتی می‌بود، شاید امروز در جایی کیلومتر‌ها آن‌طرف‌تر بودم. تک‌تک لحظات و تک‌تک اتفاقات هرچند کوچک، مؤثر است.»

او از صحبت‌های فیلسوفانه‌اش نتیجه‌ای عارفانه می‌گیرد «این نشان‌دهندهٔ این است که قطعاً روح بزرگی وجود دارد که همیشه حواسش به ما هست.»

دنبال چه بودی؟ هدفت چه بود؟ برنامه‌ات برای آینده چیست؟ و سؤالات دیگر هم برای او پاسخی به همین سبک و سیاق دارند؛ پاسخی که از یک نوع نگاه به زندگی مایه می‌گیرد و علی آن را از بزرگترهایش شنیده و در همین چند سال اخیر تجربه‌اش کرده است؛ «در این دنیا هر چیزی بخواهید بشوید، دقیقاً همان نمی‌شوید. نکتهٔ مهم این است که تک‌تک قدم‌هایی را که پیش پایتان قرار می‌گیرد درست بردارید و بعد نتیجه را بسپارید به خدا. آن وقت مقصد قطعاً خوب خواهد بود ان‌شاءالله.» این اعتقاد قلبی اوست و توصیه‌اش به همهٔ هم‌سن‌وسال‌هایش.

علی با صراحت می‌گوید برنامهٔ بزرگی برای آینده ندارد؛ اما نه از سر بی‌هدفی. او به تعاریف و مبانی برنامه‌ریزی اشاره می‌کند و می‌گوید که بر اساس اعتقادات دینی هم قرار نیست بی‌برنامه باشیم. اما معتقد است «در دنیا چرخهٔ دائمی حال‌گیری هم وجود دارد و آدم باید حواسش به این موضوع هم باشد!» یعنی نباید برنامه‌ریزی خود را وحی منزل بدانیم که نباید از آن پا فراتر گذاشت.

در‌هایی که خداوند به رویمان می‌گشاید

اما چه شد که علی پایش به المپیاد، آن هم المپیاد نجوم باز شد؟ ماجرا برمی‌گردد به سال ششم هفتم. قبلش حتی به فکر مدارس برتر و رتبه‌های بالای کنکور هم نبود. اما برنامه‌های خدا همیشه منطبق بر افکار ما نیست.

آن زمان گاهی در مسابقات برنامه‌نویسی و... شرکت می‌کرد. یک روز که فهرست نفرات برتر را می‌دید متوجه شد بعضی از اسم‌ها مدام دارند در رتبه‌های اول تا سوم تکرار می‌شوند. وقتی اسامی را جست‌و‌جو کرد، فهمید آنها مدال‌آوران المپیاد جهانی کامپیوتر هستند و از دبیرستان «علامه حلی». آنجا تازه خبردار شد که ماجرایی هست به نام «المپیاد کامپیوتر» و مدارس برتری وجود دارند به نام «تیزهوشان».

به فکرش رسید که تلاشش را بکند تا در این مدارس پذیرفته شود. اما بعد ماجرا به دست فراموشی سپرده شد. دو سه سال بعد، وقتی وارد پایهٔ نهم شد باز به ذهنش رسید خوب درس بخواند تا از پایهٔ دهم وارد مدرسهٔ بهتری شود و در کنکور توفیق بیشتری کسب کند.

همان سال در کلاس‌های معارفهٔ المپیاد، دوباره اسم المپیاد به گوشش خورد و با پیش‌زمینه‌ای که از دانش کامپیوتر داشت، تصمیم گرفت وارد این رقابت‌ها شود. اما ساعتی بعد، با المپیاد نجوم آشنا شد. رشته‌ای که مسیرش را به کل تغییر داد.

اول به نظرش شبیه یک کار بی‌فایده و بی‌معنی بود. ولی کم‌کم برایش جذاب شد. فکر کرد خودش را مقید نکند به یک مسیر مشخص. نگوید الّا بالله من باید همین مسیر را بروم و هیچ تغییری در این مسیر ایجاد نکنم! به فکرش رسید که می‌شود پویا بود و دید که مسیر‌های بهتری هم هست.

القصه... علی پیش چشمش در‌های دیگری را می‌بیند که خداوند به روی او گشوده و ناشکری می‌داند که از این فرصت‌ها استفاده نکند. این می‌شود که به جای کامپیوتر، قدم می‌گذارد در مسیر المپیاد نجوم و اخترفیزیک.

خدا بهترین‌ها را برای آدم می‌خواهد

از علی می‌پرسم اگر به المپیاد نمی‌رفتی و طلا نمی‌گرفتی چه می‌کردی و الان کجا بودی؟ باز هم جوابش فیلسوفانه است «گاهی به این سؤالات فکر می‌کنم. اما اینها فکر اضافی است. چون خداوند من را در این مسیر قرار داده و به اینجا رسانده، دیگر فقط باید او را شکر کرد. مابقی‌اش فکر اضافی است.»

به اعتقاد علی، وقتی آدم به عقب برمی‌گردد و به مسیر‌های دیگر نگاه می‌کند، یک سمت ماجرا حسرت و افسوس است که کاش جایگاه بهتری کسب می‌کردم و مدال بهتری می‌گرفتم. از آن طرف هم ممکن است آدم دچار امید بی‌جا و خودپسندی شود. به همین خاطر «آنچه که خدا برای انسان مقدر می‌کند، قطعاً برایش بهترین است.»

حرکت دلی تیم نجوم که جهانی شد

یکی از عکس‌های دسته‌جمعی تیم المپیاد نجوم کشورمان، عکسی است که بچه‌ها در پناه پرچم سه‌رنگ جمهوری اسلامی ایران، هر کدام کلماتی از یک جمله را به زبان انگلیسی و فارسی روی برگه‌ای به دست گرفته‌اند؛ «دانش با ترور خاموش نمی‌شود.»

ناگفته پیداست که این، موضعی صریح و محکم در قبال ترور دانشمندان نظامی و هسته‌ای کشورمان در جنگ ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی است. موضعی که علی آن را یک «حرکت دلی» می‌نامد، اما اندیشه‌ای عمیق و عشقی وصف‌ناپذیر به وطن، آن را پشتیبانی می‌کند، به قول خودش «خاری در چشم وطن‌فروشان».

علی هم به عنوان عضوی از گروه، همان طور که قبلاً به این موضوع اشاره کرده‌اند، از طبیعی بودن احساس مسئولیت در این زمینه می‌گوید که فارغ از تمام مسائل و جناح‌بندی‌ها، مردم ما به شهادت رسیده‌اند و موضع تیم المپیاد نجوم هم در این باره صریح و جدی است؛ «در محیط بین‌المللی مسابقات این موارد کاملاً مستقیم توسط کشور‌های دیگر در IBM (جلسات بین سرپرستان تیم) بیان شد و ۶۰ کشور از ۶۴ کشور دیدگاه مشابهی داشتند و کاملاً آگاه بودند.»

از جایی که فکرش را نمی‌کنید

بعضی از نخبه‌ها می‌شوند دانشمندان تک‌بعدی. کلی کلاس و گروه و کارگروه برایشان تدارک می‌بینند که ابعاد دیگر شخصیت و توانمندی‌هایشان را شناسایی و فعال کنند. علی هم چنین توصیه‌ای به هم‌سن‌وسال‌های خودش دارد؛ «همهٔ ابعاد روحی و معنوی خودشان را ببینند و در نظر بگیرند.»

او برآیند تجربه و حرف‌هایش را این‌طور خلاصه می‌کند «گاهی خدا مسیری را پیش پای شما قرار می‌دهد، از جایی که اصلاً فکرش را نمی‌کردید، فکر نمی‌کردید اصلاً چنین مسیری وجود دارد، یا به آن توجه نمی‌کردید. قطعاً توجه به اطراف می‌تواند بصیرت و بینش شما را عمیق‌تر و قوی‌تر کند.»

یاد آن آیه از سورهٔ «طلاق» می‌افتم که از رزق «مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ» می‌گوید و در ادامه‌اش هم بر «توکل به خدا» تأکید می‌کند.

در مسیر ظهور منجی هم بر خدا توکل می‌کنیم

بنا می‌شود علی چند عکس از گروهشان برایم بفرستد. حساب تلگرامش را باز می‌کنم تا برایش پیام بفرستم. در قسمت معرفی نوشته «خورشید از آنچه فکر می‌کنید به شما نزدیک‌تر است، پس الهی به امید خودت.»

از این جمله برداشت می‌کنم که ظاهراً قرار است خورشید و نزدیک بودنش به ما، بلایی سرمان بیاورد! از خودش که می‌پرسم می‌گوید «خورشید استعاره از حضرت ولی‌عصر (عج) است. ظهورشان هم که ما می‌دانیم و اعتقاد قلبی داریم که خیلی نزدیک است. پس در این مسیر بر خدا توکل می‌کنیم.»

از هر مسیری که با علی نادری لردجانی گفت‌و‌گو را پی می‌گیرم ختم می‌شود به «توکل بر خدا». از المپیاد جهانی نجوم و مسیر آینده، تا معرفی خودش...

منبع: فارس