باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - مقامات ایالات متحده و چین ممکن است بتوانند بسیاری از اختلافات خود را برای رسیدن به یک توافق تجاری و جلوگیری از تعرفههای تنبیهی حل و فصل کنند، اما آنها همچنان در مورد یک موضوع اختلاف نظر زیادی دارند: درخواست ایالات متحده از چین برای توقف خرید نفت از ایران و روسیه.
وزارت امور خارجه چین روز چهارشنبه پس از دو روز مذاکرات تجاری در استکهلم، در پاسخ به تهدید تعرفه ۱۰۰ درصدی ایالات متحده، در اکس نوشت: «چین همیشه تأمین انرژی خود را به روشهایی که در خدمت منافع ملی ما باشد، تضمین خواهد کرد.»
این وزارتخانه اعلام کرد: «اجبار و فشار به هیچ چیز نمیرسد. چین قاطعانه از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه خود دفاع خواهد کرد.»
این پاسخ در زمانی قابل توجه است که هم پکن و هم واشنگتن پس از کاهش تعرفههای سرسامآور و محدودیتهای تجاری شدید، خوشبینی و حسن نیت خود را در مورد دستیابی به توافقی برای حفظ ثبات روابط تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان نشان میدهند. این امر نشاندهنده اعتماد به نفس چین در بازی سخت در برخورد با دولت ترامپ است، به ویژه هنگامی که تجارت با سیاستهای انرژی و خارجی آن مرتبط است.
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، پس از خروج از مذاکرات به خبرنگاران گفت که وقتی صحبت از خرید نفت روسیه میشود، «چینیها حاکمیت خود را بسیار جدی میگیرند.»
بسنت گفت: «ما نمیخواهیم مانع حاکمیت آنها شویم، بنابراین آنها مایل به پرداخت تعرفه ۱۰۰درصد هستند.»
روز پنجشنبه، او مذاکرهکنندگان چینی را «سرسخت» خواند، اما گفت که مقاومت چین مذاکرات را متوقف نکرده است. بسنت به CNBC گفت: «من معتقدم که ما مقدمات یک معامله را داریم.»
گابریل وایلداو، مدیر عامل شرکت مشاورهای تنئو، گفت که شک دارد ترامپ واقعاً تعرفه ۱۰۰درصد را اعمال کند. وایلداو گفت: «درک این تهدیدها، تمام پیشرفتهای اخیر را از بین میبرد و احتمالاً هرگونه شانسی را برای اعلام یک توافق تجاری توسط ترامپ و شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، در صورت ملاقات در پاییز امسال از بین میبرد.»
ایالات متحده در تلاش برای محدود کردن فروش نفت روسیه و ایران، که منبع اصلی درآمد هر دو کشور است، میخواهد بودجه موجود برای ارتشهای آنها را کاهش دهد.
تحقیقات سیبیاس نیوز نشان داده است که چین هنوز مخفیانه نفت ایران را خریداری میکند و با استفاده از چیزی که به عنوان «ناوگان سایه» شناخته میشود، تحریمهای ایالات متحده را دور میزند و نفت را از کشتی به کشتی در وسط دریا منتقل میکند.
وقتی ترامپ در ماه آوریل از طرح گسترده تعرفهها بر دهها کشور رونمایی کرد، چین تنها کشوری بود که تلافی کرد. این کشور از تسلیم شدن در برابر فشار ایالات متحده خودداری کرد.
تو شینکوان، مدیر موسسه مطالعات سازمان تجارت جهانی چین در دانشگاه تجارت و اقتصاد بینالملل در پکن، گفت: «اگر ایالات متحده مصمم به اعمال تعرفهها باشد، چین تا آخر خواهد جنگید و این موضع رسمی و ثابت چین است.»
تو گفت، صرف نظر از تاکتیکهای مذاکره، چین همچنین ممکن است گمان کند که ایالات متحده به تهدید خود عمل نخواهد کرد و اهمیتی را که ترامپ برای مقابله با روسیه قائل است، زیر سوال میبرد.
اسکات کندی، مشاور ارشد و رئیس هیئت امنای بخش تجارت و اقتصاد چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی در واشنگتن، گفت که بعید است پکن وقتی تناقضاتی در اهداف سیاست خارجی ایالات متحده نسبت به روسیه و ایران میبیند، موضع خود را تغییر دهد، در حالی که حمایت سیاسی پکن از مسکو ثابت و واضح است. کندی گفت، همچنین ممکن است که پکن بخواهد از آن به عنوان ابزار مذاکره دیگری برای گرفتن امتیازات بیشتر از ترامپ استفاده کند.
دنی راسل، عضو برجسته موسسه سیاست انجمن آسیا، گفت که پکن اکنون خود را «کسی میداند که در مبارزه با واشنگتن کارتها را در دست دارد». او گفت که ترامپ به روشنی گفته است که خواهان «توافقی جذاب» با شی جین پینگ است، «بنابراین رد درخواست ایالات متحده برای توقف خرید نفت از ایران یا روسیه احتمالاً به عنوان عامل برهم زننده توافق تلقی نمیشود، حتی اگر باعث ایجاد اصطکاک و تأخیر شود.»
راسل گفت، ادامه خرید نفت از روسیه «همبستگی استراتژیک» شی جین پینگ با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را حفظ میکند و هزینههای اقتصادی برای چین را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
او گفت: «پکن به سادگی نمیتواند از نفت روسیه و ایران صرف نظر کند. این یک منبع انرژی استراتژیک بسیار مهم است و پکن آن را با قیمتهای گزاف میخرد.»
گزارش سال ۲۰۲۴ اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده تخمین میزند که تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد نفت صادراتی ایران به چین میرود. اقتصاد چین از بیش از ۱ میلیون بشکه نفت ایرانی که روزانه وارد میکند، سود میبرد. پس از آنکه مجلس ایران در ماه ژوئن پس از حملات ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران، طرحی برای بستن تنگه هرمز ارائه کرد، چین با بستن این مسیر حیاتی انتقال نفت مخالفت کرد.
چین همچنین مشتری مهمی برای روسیه است، اما پس از هند، دومین خریدار نفت خام دریایی روسیه است. طبق گزارش موسسه KSE، یک مرکز تحلیلی در دانشکده اقتصاد کییف، در ماه آوریل، صادرات نفت روسیه به چین نسبت به ماه قبل ۲۰ درصد افزایش یافت و به بیش از ۱.۳ میلیون بشکه در روز رسید.
هفته گذشته، ترامپ گفت که هند را به دلیل خرید نفت روسیه با ۲۵ درصد تعرفه بر کالاهای وارداتی از هند به علاوه مالیات اضافی بر واردات تنبیه خواهد کرد. وزارت امور خارجه هند روز جمعه اعلام کرد که روابطش با روسیه پایدار و آزمایش شده است.
استیون میلر، معاون رئیس دفتر کاخ سفید و مشاور ارشد سیاسی، گفت که ترامپ به صراحت گفته است که ادامه تأمین مالی جنگ اوکراین با خرید نفت از روسیه توسط هند قابل قبول نیست.
میلر در برنامه «ساندی مورنینگ فیوچرز» شبکه فاکس نیوز گفت: «مردم از شنیدن اینکه هند اساساً در خرید نفت روسیه با چین برابر است، شوکه خواهند شد.» او گفت که ایالات متحده باید «در مورد برخورد با تأمین مالی این جنگ واقعبین باشد.»
سناتور لیندسی گراهام، جمهوریخواه از کارولینای جنوبی، در حال اعمال تحریمها و تعرفهها علیه روسیه و حامیان مالی آن است. در ماه آوریل، او لایحهای را ارائه کرد که به رئیسجمهور اجازه میدهد نه تنها بر روسیه، بلکه بر هر کشوری که «آگاهانه» نفت، اورانیوم، گاز طبیعی، فرآوردههای نفتی یا محصولات پتروشیمی از روسیه خریداری میکند، تعرفههایی تا سقف ۵۰۰ درصد اعمال کند.این لایحه در سنای ۱۰۰ کرسیای، ۸۴ حامی مشترک دارد. نسخهای مشابه از آن در مجلس نمایندگان نیز با حمایت دو حزب ارائه شده است.
جمهوریخواهان میگویند در صورت درخواست ترامپ، آمادهاند تا در مورد قانون تحریمها اقدام کنند، اما این لایحه فعلاً متوقف شده است.
منبع: سی بی اس