تورم تیرماه عدد تازهای را ثبت کرد، اما آنچه بیش از خود عدد نگرانکننده است، جزئیات آن است؛ از جهش عجیب قیمت نان گرفته تا شکاف تورمی بین فقیرترین و ثروتمندترین دهکهای کشور. کدام استانها زیر فشار بیشتری هستند؟
به گزارش نبض بورس؛ تازه ترین گزارش مرکز آمار ایران از تورم تیرماه، تصویری نگرانکننده از نابرابری هزینهای میان استانها و دهکهای درآمدی ارائه میدهد. با ثبت نرخ تورم سالانه ۳۵.۳ درصدی در نخستین ماه تابستان، فشار معیشتی در بسیاری از استانها و بهویژه بر دوش اقشار کمدرآمد، تشدید شده است.
سمنان گرانترین؛ کرمانشاه ارزانترین
طبق این گزارش، در حالی که میانگین تورم سالانه کشور در تیرماه به ۳۵.۳ درصد رسیده، تنها ۱۲ استان تورمی کمتر از این عدد را تجربه کردهاند. کرمانشاه با تورم ۳۱.۸ درصدی، ارزانترین استان کشور بوده، اما در نقطه مقابل، سمنان با ثبت تورم ۳۹.۴ درصدی گرانترین استان کشور لقب گرفته است.
دهک پایین، قربانی اصلی خدمات
بررسی توزیع تورم میان دهکهای درآمدی نشان میدهد دهک اول، یعنی فقیرترین اقشار جامعه، تورمی بالاتر از میانگین کشوری را تجربه کردهاند. در تیرماه، این دهک با تورم ۳۵.۵ درصدی مواجه بوده، در حالی که دهک دهم، یعنی ثروتمندترین طبقه، تورمی ۳۵ درصدی را ثبت کرده است.
نکته قابل تأمل در جزئیات تورم، بار سنگین هزینههای خدماتی و غیرخوراکی بر دوش دهکهای پایین است. تورم خدمات برای دهک اول به ۳۷.۷ درصد رسیده، در حالی که این رقم برای دهک دهم ۳۵ درصد بوده است. اجارهبها و سایر هزینههای خدماتی نقش اصلی در این اختلاف دارند.
تورم خوراکیها؛ هزینه نان روی دوش ثروتمندان؟
در حوزه خوراکیها، روندی متفاوت دیده میشود. نرخ تورم سالانه برای خوراکیها به ۳۴.۵ درصد رسیده که برای دهک اول ۳۳ درصد و برای دهک دهم ۳۵ درصد بوده است. این بدان معناست که افزایش قیمت خوراکیها بیشتر طبقه دارا را هدف گرفته، هرچند تأثیر روانی و مطلق آن بر اقشار فرودست شدیدتر است.
نان، صدرنشین گرانیها
اما شوک اصلی تیرماه، افزایش بیسابقه قیمت نان و غلات است. طبق آمار رسمی، نرخ تورم ماهانه نان و غلات به ۱۶.۶ درصد رسیده و تورم نقطهای آن به ۸۱.۸ درصد جهش کرده است. به عبارت دیگر، قیمت نان نسبت به تیرماه پارسال تقریباً ۸۲ درصد رشد کرده است؛ عددی که اگرچه رسمیست، اما به زبانی ساده یعنی "نان هم از سفره مردم در حال حذف شدن است".
جمعبندی
با تورم ۴۱.۲ درصدی نقطه به نقطه و تورم ۳.۵ درصدی ماهانه در تیرماه، افزایش فشار معیشتی برای طبقات مختلف جامعه، بهویژه دهکهای پایین، ملموستر از همیشه است. اختلاف نرخ تورم میان دهکها، استانها و کالاها نشان میدهد که سیاستهای مهار تورم نهتنها مؤثر نبوده، بلکه بار هزینهای آن ناعادلانه بر دوش اقشار ضعیف سنگینی میکند.