۱۰۱۶۴ همت نقدینگی: پول‌های سرگردان به کدام بازار می‌روند؟ بورس، مسکن یا ارز؟

12 hours ago 1

حجم نقدینگی به رقم بی سابقه ۱۰۱۶۴ همت رسیده و تبعات این رشد شتابان باعث نگرانی اقتصاددانان شده است. افزایش تورم، جهش بازارها، فشار بر تولید و در نهایت تهدید معیشت مردم عواقب رشد نقدینگی نامتوازن با تولید کشور است. نبض بورس در ادامه سرریز نقدینگی به بخش‌های مختلف اقتصاد را بررسی می نماید.

به گزارش نبض بورس، حجم نقدینگی به رقم بی سابقه ۱۰۱۶۴ همت رسیده و تبعات این رشد شتابان باعث نگرانی اقتصاددانان شده است. افزایش تورم، جهش بازارها، فشار بر تولید و در نهایت تهدید معیشت مردم عواقب رشد نقدینگی نامتوازن با تولید کشور است.  نبض بورس در ادامه سرریز نقدینگی به بخش های مختلف اقتصاد را بررسی می نماید.

ریشه نقدینگی چیست؟

بانک مرکزی با چاپ پول و سایر نهادهای پولی (بانک ها و موسسات) با خلق پول نقدینگی را ایجاد میکنند. در اقتصادی که عرضه و تقاضا برابر است نقدینگی به میزان تولید بوده و نرخ تورم نیز پایین است.  در ایران دلیل اصلی رشد نامتناسب نقدینگی ریشه در کسری بودجه دولت، سودهای پرداختی بالا و ناترای بانک ها است. پیشی گرفتن نقدینگی از توان تولید کشور باعث سرریز شدن پول به بازار سکه و طلا، ارز، بورس، مسکن و یا بازارهای غیر مولد و واسطه گری میشود. به واسه افزایش تقاضا قیمت ها بالا رفته و با تورمی که ایجاد میشود اقتصاد در یک دور باطل خواهد افتاد.

بورس و نقدینگی

ارتباط بین بازار سهام و نقدینگی به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ادامه دو روی سکه از رشد نقدینگی بررسی میشود.

پول سرگردان در اقتصاد به دنبال کسب سود به بازارهای مخالفی تزریق میشود، مانند بازار سهام. طبق داده های بانک مرکزی نقدینگی و شاخص کل بورس روندی منطبق بر هم دارند که نمودار زیر ترسیم آن است.

قاعدتا ورود پول به بازار سهام باعث رشد شاخص کل میشود. اما شرط کارایی و بازدهی نیز در گرو ۲ عامل بوده که باید لحاظ شود:

 ۱-  زیر ساخت و سیاست‌های مناسب برای هدایت پول به بخش تولید، تقویت سرمایه‌گذاری و تأمین مالی شرکت‌ها
۲-  جلوگیری از تشکیل حباب قیمتی سهام و ریزش ناگهانی بورس در صورت خروج نقدینگی و تشدید بی‌اعتمادی

بازارهای موازی بازار بورس تهران

بازارهای موازی بورس تحت تاثیر اتظارات تورمی و جذابیت مقطعی و نرخ سود میتوانند این نهاد مالی را عقب رانده و  به عنوان رقیب برای جذب نقدینگی ایفا نقش میکنند. بازارهای موازی بورس عبارتند از

  •  بازار ارز (دلار، یورو و...)
  • بازار طلا و سکه
  • بازار مسکن
  • بازار خودرو
  • سپرده‌های بانکی و سود بانکی

اگر افراد جامعه بازدهی این بازارها را بیشتر تصور کنند با هدایت سرمایه به این بازارها و افزایش نامعقول قیمت ها باعث ایجاد حباب قیمتی خواهند شد. رشد قیمت سکه تمام بهار با رشد نقدینگی همانند شاخص کل بورس همبستگی قوی ای دارد که نمودار زیر گویای آن است.

عبور نقدینگی از مرز ۱۰ هزار همت، زنگ هشدار برای اقتصاد ایران

طلا و ارز های خارجی به دلیل سهولت خرید و نقدشوندگی بالا از استقبال بیشتری برخوردار هستند. دلار بازار آزاد و نقدینگی همانگونه که انتظار میرود مطابق شکل زیر روند افزایشی مشابهی دارند.

عبور نقدینگی از مرز ۱۰ هزار همت، زنگ هشدار برای اقتصاد ایران

بخش مسکن نیز به عنوان بازاری برای جذب نقدینگی از روند نقدینگی تبعیت میکند. نمودار زیر روند نقدینگی در برابر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کلیه مناطق شهری ایران است.

عبور نقدینگی از مرز ۱۰ هزار همت، زنگ هشدار برای اقتصاد ایران

چه زمانی بورس جذاب ترین بازار میشود؟

سیاست های پولی هدفمند و چشم انداز مثبت از آینده باثبات میتواند از جذابیت بازارهای موازی کم کرده و نقدینگی را به بازار بورس سوق بدهد. متخصصین راهکارهایی برای جذب نقدینگی سرگردان به بورس و تداوم فعالیت در این بستر را معرفی کرده اند:

  •   تقویت زیرساخت‌های بازار سرمایه : شفافیت در سیاست گذاری های کوتاه مدا و بلند مدت
  •    سیاست‌های تشویقی و حمایتی : مانند اعطای معافیت‌های مالیاتی (همانند بازار مالی دبی) و مشوق‌های سرمایه‌گذاری و ایجاد و حمایت از صندوق‌هایی که در نوسانات شدید، از بازار حمایت می‌کنند.
  •    جلوگیری از موج‌های سفته‌بازی و ورود مخرب نقدینگی : کنترل و شناسایی رفتارهای غیرعادی برای جلوگیری از ایجاد حباب بازار

مهار سرعت نقدینگی با بورس

نقدینگی شتابان در پی مقصدی برای سرمایه گذاری است. برای جلوگیری از آسیب های اقتصادی و فشارهای تورمی میتوان با ارتقا جایگاه بازار سهام آن را تبدیل به محلی برای جذب نقدینگی و جلوگیری از تورم در بازارهای موازی کرد. اعتمادسازی در کنار سیاست های کنترلی و کاهش جذابیت سایر بازارها (کاهش نرخ بهره بانکی)  میتواند پول را به بازار سهام تزریق و فرصتی برای رشد ظرفیت تولید ملی فراهم نماید.

Read Entire Article