افت ارزش دلار با مهر ترامپ

اقتصاد۲۴- بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید موجی از بی‌ثباتی‌های اقتصادی و سیاسی را در بازار‌های مالی آمریکا ایجاد کرده است. در حالی که سرمایه‌گذاران به بخشی از این آشفتگی‌ها عادت کرده‌اند، اثرات آن بر دلار، بازار اوراق و سیاست پولی آمریکا همچنان محسوس است.

به نوشته اکونومیست، با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، جایگاه دلار آمریکا به‌عنوان یک ارز امن جهانی با تزلزلی بی‌سابقه مواجه شده است؛ سرمایه‌گذاران آمریکایی یکی پس از دیگری با شوک‌های متعددی مواجه‌اند و اتفاقات جدید کمتر آنها را متعجب می‌کند.

اثر تعرفه‌ها بر ارزش دلار

اعلامیه‌هایی که تا چندی پیش بمب خبری به‌حساب می‌آمدند، مانند تصمیم دونالد ترامپ برای اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر مس و تعرفه۳۰ درصدی بر اتحادیه اروپا، اکنون با واکنش چندانی مواجه نمی‌شوند. درواقع به‌نظر می‌رسد که پس از مجموعه‌ای از تصمیمات غیرمنتظره، بازار‌ها به نوعی به شوک عادت کرده‌اند.

با این حال، از زمان آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، دلار حدود ۱۰٪ از ارزش خود را در مقایسه با ارز‌های کشور‌های توسعه‌یافته از دست داده است.

از منظر اقتصادی، روند‌های معمول مثل تفاوت نرخ بهره بین آمریکا و سایر کشور‌ها که ارزش دلار را تقویت می‌کنند، به‌طور موقتی دچار اختلال شده‌اند. افزایش بازدهی اوراق خزانه‌داری همزمان با سقوط دلار یادآور الگویی بود که بیشتر در بازار‌های نوظهور دیده می‌شود، نه در اقتصاد‌های پیشرونده. این وضعیت، مشابه بحران بازار اوراق قرضه بریتانیا در سال ۲۰۲۲ است که در آن برنامه بودجه دولت لیز تراس نگرانی‌هایی از سقوط مالی به‌بار آورد.

بی اعتمادی سرمایه گذاران جهانی

اگرچه هم‌اکنون رابطه میان نرخ بهره و ارزش دلار دوباره به وضعیت عادی بازگشته است، اما ضرر‌های وارد شده به آن در آوریل همچنان جبران نشده‌اند، که نشان از تضعیف پایدار ارزش دلار دارد. همچنین این موضوع نشان‌دهنده آسیب در اعتماد سرمایه‌گذاران جهانی است.

در بلندمدت عوامل دیگری مانند رشد اقتصادی نسبی هم بر نرخ ارز تأثیرگذارند؛ اما آنچه مشخص است ضربه‌ها واقعی است ولی نه مرگبار.

سوال اصلی اینجاست که احتیاط سرمایه‌گذاران تا چه اندازه جدی است؟ به عبارتی دیگر، سه ماه پس از روزی که ترامپ آن را «روز رهایی» نامید، جایگاه آمریکا به‌عنوان مقصدی امن برای نگهداری سرمایه تا چه حد آسیب دیده است؟

بیشتر بخوانید: رقص دلار در نیمه کانال ۸۸ هزار تومانی

از دیگر ویژگی‌های تاریخی دلار، تقویت در زمان‌های ناپایداری بازار‌های سهام است، چرا که سرمایه‌گذاران در این موقعیت‌ها اغلب به‌سوی دارایی‌های باثبات آمریکایی هجوم می‌برند. اما این الگو نیز در ماه آوریل معکوس شد.

شاخص VIX، که معیاری از نوسانات بازار سهام و نماینده‌ای از میزان ترس سرمایه‌گذاران است، افزایش یافت، در حالی که ارزش دلار کاهش پیدا کرد.

استیون کامین از مؤسسه امریکن اینترپرایز پیشنهاد داده که می‌توان از رابطه میان VIX و دلار، در صورت کنترل متغیر‌هایی مانند نرخ بهره، به‌عنوان معیاری برای سنجش شکنندگی دلار استفاده کرد. این روش می‌تواند لحظاتی را که ریسک، برخلاف روند تاریخی، سرمایه‌ها را از دلار دور می‌کند، به‌خوبی شناسایی کند.

شاخص پیشنهادی کامین نیز پس از «روز رهایی» معروف ترامپ، کاهش اعتماد به دلار را نشان می‌داد که در هفته‌های بعد نیز تشدید شد، اما پس از آن زمان تاکنون به سطح پیش از تحلیف بازگشته است و طی ماه گذشته در همان سطح باقی مانده است.

در نتیجه، می‌توان گفت که دلار دچار آسیب شده‌است، اما شدت این آسیب فعلا در حال افزایش نیست. وخامت بیشتر احتمالاً در پی بحران‌هایی جدی‌تر از نمایش‌های روزمره کاخ سفید باشد؛ چرا که چنین نمایش‌هایی دیگر برای سرمایه‌گذاران عادی شده و توجه چندانی را جلب نمی‌کنند.

با ترامپ همیشه منتظر رخداد‌های غیرمنتظره باشیم

البته باید درنظر داشت که احتمال بروز بحران‌های جدید کم نیست. برای مثال، اگر تهدید‌های تازه ترامپ درباره اعمال تعرفه‌ها در اول اوت عملی شوند، نرخ مؤثر تعرفه‌های آمریکا دوباره به سطحی می‌رسد که باعث نگرانی بازار‌ها شده بود در آوریل شده بود. فشار‌های سیاسی بر فدرال رزرو هم ممکن است شدت بگیرد و از کنترل خارج شود. آنچه مشخص است، این است که با وجود ترامپ همیشه احتمال رخداد‌های غیرمنتظره وجود دارد.

تنها در زمان وقوع بحران بعدی است که می‌توان دامنه آسیب واردشده به دلار را به‌طور کامل سنجید. اگر آشوب‌های سال ۲۰۲۵ معیار قابل اعتمادی باشند، به‌نظر نمی‌رسد که رسیدن به چنین موقعیتی چندان دور از ذهن باشد.

منبع: اقتصاد نیوز