باشگاه خبرنگاران جوان- نشریه آمریکایی والاستریت ژورنال در گزارشی نوشت: «جنگ ۱۲ روزه اسرائیل، شکاف نگرانکنندهای را در ذخایر موشکی آمریکا افشا کرد. در طول این درگیری، سامانه تاد تقریباً یکچهارم از موشکهای رهگیر که تاکنون توسط پنتاگون خریداری شده بود را، سوزاند.»
این ماجرا، نوک کوه یخ است. برای بررسی بیشتر موضوع ابتدا داستان سامانههای تاد را بررسی میکنیم؛ سامانهای که ایالاتمتحده از آن برای دفاع از خود استفاده میکند.
تاد چیست؟
تاد یک سامانه دفاع موشکی متعلق به آمریکاست. ایالاتمتحده درمجموع ۷ سامانه تاد دارد. هر سامانه شامل ۶ کامیون لانچر به همراه ۴۸ موشک رهگیر و رادار است که توسط ۹۵ افسر آمریکایی اپراتوری میشود. هر یک از موشکهای رهگیر تاد، ۱۲.۷ میلیون دلار هزینه دارد و ساخت آن بسیار زمانبر است. بهطوریکه سال گذشته آمریکا توانست تنها ۱۱ عدد از آن را تهیه کند.
تاد از چه زمان وارد اسرائیل شد؟
آمریکا ۲ عدد از ۷ سامانه تاد را در اسرائیل مستقر کرده است که اقدامی بیسابقه به شمار میرود. اما نکته مهمتر، زمان ارسال سامانه تاد به اسرائیل است. این سامانه بعد از عملیات وعده صادق ۲ و اصابت دقیق موشکهای ایران، در اسرائیل مستقر شد.
در آن زمان، روزنامه تایمز اسرائیل نوشته بود: «آمریکا ممکن است سامانه دفاع موشکی تاد را به اسرائیل بفرستد. واشنگتن گزارش داد که فکر میکند اسرائیل بتواند حملات احتمالی را به صفر برساند.»
ژنرال پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون در بیانیهای رسمی اعلام کرد: «به دستور رئیسجمهور، وزیر دفاع مجوز دارد سامانه دفاعی تاد به همراه خدمه مرتبط با آن از نیروهای نظامی آمریکا را باهدف تقویت دفاع هوایی اسرائیل بعد از حمله بیسابقه ایران مستقر کند. این اقدام بر تعهد آمریکا به دفاع از اسرائیل در برابر هرگونه حملات موشکی بیشتر ایران تأکید میکند.»
جنگ ۱۲ روزه چه بلایی سر تاد آورد؟
خبرگزاری آمریکایی CNN در گزارشی اعلام کرد: «ایالاتمتحده حدود یکچهارم از موشکهای رهگیری فوق پیشرفته خود را در جنگ اسرائیل و ایران استفاده کرد و این موضوع، شکاف تأمین آنها را آشکار ساخت.»
طبق این گزارش، آمریکا در طول جنگ، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ موشک تاد شلیک کرد. ازآنجاییکه هر سامانه ۴۸ موشک دارد و دو سامانه رویهم ۹۶ موشک در اسرائیل داشت، میتوان گفت که آمریکا حتی ذخایر دفاعی خارج از اسرائیل را هم خرج این رژیم کرد.
به گزارش منابع آگاه CNN، این روند، امنیت جهانی آمریکا را در وضعیت «نگرانکننده» قرار داد. سامانه تاد منبعی ارزشمند و کمیاب است. CNN میگوید باوجود چنین هزینهای، موشکهای ایران در طول جنگ به اسرائیل اصابت کرد. یک مقام سابق دفاعی آمریکا گفت: «ذخایر در حال کاهش هستند. ما به تعداد بیشتری نیاز داریم. ما به آنها سریعتر از آنچه ساخته میشوند، نیاز داریم.»
مارا کارلین، دستیار سابق وزیر دفاع ایالاتمتحده در امور استراتژیک گفت: «دفاع هوایی در حال حاضر در تمام صحنههای اصلی نبرد اهمیت دارد. اما سیستمهای کافی وجود ندارد. رهگیرهای کافی وجود ندارد. تولید کافی وجود ندارد و افراد کافی روی آن کار نمیکنند.»
هرچه جنگ پیش رفت، وضع اسرائیل بدتر شد
گزارش سیانان تاکید دارد که هرچه جنگ پیش میرفت، تعداد بیشتری از موشکهای ایران اصابت میکرد که نشاندهنده ضعف پدافند تاد و اسرائیل بود. شهرهای بزرگی مانند تلآویو خسارات زیادی دیدند، آپارتمانها ویران شدند، اماکن نظامی حساس هدف قرار گرفتند و بخشهایی از شبکه برق از کار افتاد.
آری سیکورل، گزارشگر «بنیاد یهودی امور امنیت ملی» (JINSA) میگوید: «ایالاتمتحده و اسرائیل پس از اتمام بخش بزرگی از موشکهای رهگیر موجود خود، هر دو با نیاز فوری به پر کردن ذخایر و افزایش شدید نرخ تولید مواجه هستند.» او تخمین زد که با نرخ تولید فعلی، سه تا هشت سال طول میکشد تا این ذخایر دوباره پر شوند. طبق دادههای جمعآوریشده توسط JINSA، نرخ رهگیری با گذشت زمان جنگ کاهش یافت. ایران همچنین با پیشرفت جنگ موشکهای پیشرفتهتری شلیک کرد.
مورا دیچ، رئیس مرکز تحلیل دادهها در موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل (INSS)، گفت: «ایران بهطور فزایندهای از سیستمهای پیشرفتهتری استفاده کرد. این سیستمها شامل موشکهای جدیدتر با کلاهکهای جنگی متعدد یا طعمههای فریبنده بودند.»
یکی از مقامات ارشد دفاعی سابق دولت بایدن که از جنگ ایالاتمتحده علیه یمنیها اطلاع مستقیم داشت، گفت: «خدا نکند که مثلاً درگیری در اقیانوس آرام رخ ندهد، در آن صورت واقعاً فشار زیادی بر ظرفیت موشکی ما و توانایی ارتش ما برای داشتن مهمات لازم برای ادامه کار وارد خواهد شد.»
درسی که آمریکا از موشکهای ایران گرفت
یکی از فرمانهای اجرایی ترامپ بعد از رسیدن به ریاست جمهوری، ساخت سامانه دفاع موشکی پیشرفته به نام «گنبد طلایی» بود. به گزارش بیبیسی، سرمایهگذاری اولیه پروژه، ۲۵ میلیارد دلار و هزینه کامل آن «۱۷۵ میلیارد» برآورد شده. این درحالی است که کل بودجه نظامی آمریکا در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۳۳ میلیارد دلار بود.
خبرگزاری رویترز بعد از عملیات وعده صادق ۲ و اصابت دقیق موشکهای ایران نوشت: «تحلیلگران میگویند رگبار موشکی ایران علیه اسرائیل، ضعف پدافند موشکی آمریکا و متحدانش در درگیری احتمالی منطقه اقیانوس آرام با چین را، نشان داد. ۴۰۰ موشک مختلفی که ایران به اسرائیل شلیک کرد، به ایالاتمتحده و چین ایدههایی ارائه میدهد که چه چیزهایی کار میکند و چه چیزهایی کار نمیکند.»
دکتر «کالین کوه»، پژوهشگر مطالعات دفاعی و استراتژیک و استاد مطالعات بینالملل میگوید: «نکته اصلی برای واشنگتن در حمله ایران -که بزرگترین حمله موشکی بالستیک علیه پدافندی مدرن بود- این است که رهگیری موشکهای پکن دشوارتر از ایران است. اگر صرفا از دریچه بازدارندگی نگاه کنیم، دیگر نمیتوان با انکار، به بازدارندگی امیدوار بود؛ این امید که سامانه دفاعی بتواند اثربخشی حملات موشکی را کاهش دهد، دیگر وجود ندارد.»
بازی از وعده صادق ۱ شروع شد
بعد از وعده صادق ۱، آمریکا تلاش فراوانی برای سانسور اصابت موشکهای ایران به کاربست. اما این حمله و اصابتهای آن، برای اولین بار رویای آمریکا و اسرائیل را دستخوش تغییر کرد.
«دیوید بن گوریون» مؤسس رژیم صهیونیستی ۴ رکن اصلی بهمنظور دکترین دفاعی این رژیم تعیین کرده بود. اصل چهارم این دکترین عبارت است از اینکه آسمان اسرائیل در برابر هرگونه تهدید هوایی و موشکی، مصون باشد. زیرا اسرائیل مؤلفههای قدرت همچون وسعت سرزمینی و جمعیت را نداشته و مصونیت هوایی، برای آن یک اصل حیاتی است. اولین دستاورد وعده صادق یک، شکست این دکترین اسرائیل بود که حدود ۷ دهه برای ایجاد آن تلاش کرده است.
منبع: فارس