حیات‌وحش زاگرس پشت سد کم‌آبی؛ اعتبار تازه برای نفس دوباره

باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی- استان لرستان با قرار گرفتن در قلب رشته‌کوه زاگرس، نه‌تنها بخشی مهم از منابع آبی کشور را در خود جای داده، بلکه با میزبانی از ۳۰ درصد تنوع زیستی ایران، جایگاهی بی‌بدیل در نقشه طبیعی کشور دارد.

 یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از شش میلیون هکتار زاگرس در لرستان قرار دارد و همین موضوع، این استان را به ذخیره‌گاه ژنتیکی زاگرس بدل کرده است.

اما تغییرات اقلیمی، خشکسالی‌های مداوم، تخریب زیستگاه‌ها و افزایش فشار انسانی، این سرمایه طبیعی را با تهدیدهای جدی مواجه کرده است.

در چنین شرایطی، افزایش اعتبارات محیط زیستی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در احیای زیستگاه‌ها و حفاظت از گونه‌ها داشته باشد.

اعتبار بی‌سابقه برای طبیعت لرستان

کامران فرمان‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان، با اشاره به توجه ویژه دولت چهاردهم به محیط زیست گفت:در این دولت اعتبارات قابل توجهی به محیط زیست اختصاص یافته و لرستان میزبان جذب اعتبارات بی‌سابقه‌ای بوده است. در همین راستا ۴۰۰ میلیارد ریال برای اقدامات تحقیقاتی، مدیریت مناطق، مانیتورینگ و سرشماری حیات وحش، احیای گونه‌های در معرض انقراض، مطالعات تفصیلی مناطق و احداث آبشخور اختصاص یافته است.

مقابله با تنش آبی و خشکسالی

خشکسالی‌های پی‌درپی تهدیدی جدی برای حیات وحش لرستان محسوب می‌شود.

فرمان‌پور در این باره توضیح داد:به منظور حفاظت از گونه‌های جانوری، احداث ۱۲ آبشخور در مناطق تحت مدیریت آغاز شده و این تعداد به ۵۲ مورد افزایش یافته است. این اقدام می‌تواند نقش مهمی در تأمین آب حیات وحش در شرایط کم‌آبی ایفا کند.

به گفته فرمان‌پور، نگاه دولت چهاردهم به محیط زیست تفاوتی بنیادین با سال‌های گذشته دارد. 

او بیان کرد: با شروع دولت چهاردهم گفتمان بسیار خوبی در حوزه محیط زیست آغاز شده و این حوزه به اولویت برنامه‌های دولت تبدیل شده است. پیگیری مسائل زیست‌محیطی با فوریت‌های کنونی بی‌سابقه بوده و همدلی میان دولت و سازمان محیط زیست به‌عنوان یک سیاست کلان دنبال می‌شود.

حفاظت مردمی و آموزش؛ بازوی دوم مدیریت زیست‌محیطی

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به سند جامع حفاظت محیط زیست گفت:تشکل‌های مردمی و انجمن‌های زیست‌محیطی احیا شده و اعتبارات قابل توجهی به آموزش و مدیریت مناطق حفاظت‌شده اختصاص یافته است. حدود ۳۰ میلیارد ریال نیز در حوزه آموزش جذب شده و لرستان در اغلب حوزه‌های آموزشی به‌عنوان پایلوت کشور انتخاب شده است.

پاسگاه‌های محیط‌بانی و گونه‌های اندمیک

در لرستان ۴۶۰ هزار هکتار از اراضی به‌عنوان مناطق تحت مدیریت و صید و شکار ممنوع تعریف شده است.

 فرمان‌پور در این زمینه بیان کرد:در این مناطق ۱۹ پاسگاه محیط‌بانی با ۱۲۰ محیط‌بان فعال وجود دارد که وظیفه حفاظت از این مناطق و جلوگیری از تخلفات صید و شکار را بر عهده دارند.

وی همچنین به تنوع گونه‌ای استان اشاره کرد: از مجموع ۳۹۶ گونه جانوری شناسایی‌شده در لرستان، شش گونه اندمیک و خاص استان هستند. همچنین از میان هشت هزار گونه گیاهی شناسایی‌شده در کشور، یک‌هزار و ۷۶۰ گونه در لرستان ثبت شده که ۲۰۰ گونه آن اندمیک و منحصر به استان است.

اختصاص ۴۰۰ میلیارد ریال برای حفاظت از محیط زیست لرستان می‌تواند نویدبخش آغاز فصل تازه‌ای در مدیریت زیست‌محیطی استان باشد. احداث آبشخورها، تقویت آموزش و مشارکت مردمی، و حفاظت از گونه‌های در معرض تهدید، گام‌های مهمی برای آینده محسوب می‌شوند.

با این حال، تجربه نشان داده است که صرف اختصاص بودجه تضمینی برای موفقیت نیست.

اجرای دقیق برنامه‌ها، نظارت مستمر، شفافیت در هزینه‌کرد و مشارکت واقعی جامعه محلی، شرط‌های اصلی حفظ ذخیره‌گاه ژنتیکی زاگرس در لرستان خواهد بود.

 طبیعت این استان نه تنها میراث مردم لرستان، بلکه سرمایه‌ای ملی و بین‌المللی است که حفاظت از آن وظیفه‌ای جمعی به شمار می‌رود.