رهنمود امام علی (ع) درباره مالیات در جامعه

زیرا همه مردم نان‏خور مالیات و مالیات دهندگانند، باید تلاش تو در آبادانی زمین بیشتر از جمع‏آوری خراج باشد که خراج جز با آبادانی فراهم نمی‏گردد، و آن کس که بخواهد خراج را بدون آبادانی مزارع به دست آورد، شهر‌ها را خراب، و بندگان خدا را نابود، و حکومتش جز اندک مدتی دوام نیاورد.

 پس اگر مردم شکایت کردند، از سنگینی مالیات، یا آفت‏زدگی، یا خشک شدن آب چشمه‏ها، یا کمی باران، یا خراب شدن زمین در سیلابها، یا خشکسالی، در گرفتن مالیات به میزانی تخفیف ده تا امورشان سامان گیرد، و هرگز تخفیف دادن در خراج تو را نگران نسازد. زیرا آن، اندوخته‏ای است که در آبادانی شهر‌های تو، و آراستن ولایت‌های تو نقش دارد، و رعیت تو را می‏ستایند، و تو از گسترش عدالت میان مردم خشنود خواهی شد، و به افزایش قوت آنان تکیه خواهی کرد، بدانچه در نزدشان اندوختی و به آنان بخشیدی، و با گسترش عدالت در بین مردم، و مهربانی با رعیت، به آنان اطمینان خواهی داشت.

 آنگاه اگر در آینده کاری پیش آید و به عهده ‏شان بگذاری، با شادمانی خواهند پذیرفت، زیرا عمران و آبادی قدرت تحمل مردم را زیاد می‏کند. همانا ویرانی زمین به جهت تنگدستی کشاورزان است که به آینده حکومتشان اعتماد ندارند، و از تاریخ گذشتگان عبرت نمی‏گیرند.

بخشی از نامه امام علی (علیه‌السلام) به مالک اشتر