رکوردشکنی مریخ نورد پرسویرنس در انجام طولانی‌ترین سفر رباتیک به مریخ

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - مریخ‌نورد پرسویرنس ناسا با ثبت رکورد طولانی‌ترین سفر رباتیک در سیاره‌ای دیگر، به یک نقطه عطف تاریخی دست یافته است.  در ۱۹ ژوئن، این مریخ‌نورد شش چرخ، ۴۱۱ متر را در یک حرکت بر روی سطح ناهموار مریخ طی کرد.

اگرچه این ممکن است در نگاه اول ناچیز به نظر برسد، اما در مقایسه با مریخ‌نورد‌های قبلی مانند کنجکاوی و فرصت که با سرعت بسیار کمی حرکت می‌کردند، جهشی بزرگ به جلو محسوب می‌شود و پرسویرنس را به یک دونده ماراتن در میان این وسایل نقلیه تبدیل کرده است.

سرعت برتر پرسویرنس به دلیل سیستم رانندگی خودکار پیشرفته آن است که آن را قادر می‌سازد تصاویر را پردازش کرده و زمین را در زمان واقعی در حین حرکت، بدون نیاز به توقف مانند پیشینیان خود، تجزیه و تحلیل کند.

در حالی که کنجکاوی و فرصت برای گرفتن تصاویر مکث می‌کردند و سپس قبل از انتخاب مسیر بعدی خود، دقایقی یا حتی ساعت‌ها را صرف تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌کردند، پرسویرنس این فرآیند را ساده کرد و راه‌های جدیدی را برای کاوش در مناطق وسیع‌تر و جمع‌آوری نمونه‌های متنوع‌تر در زمان رکورد باز کرد.

از زمان فرود خیره‌کننده‌اش بر روی سیاره سرخ در فوریه ۲۰۲۱، پرسویرنس راه درازی را پیموده است. پس از اولین گام‌های محتاطانه‌اش - تنها ۶.۵ متر به جلو و عقب - این مریخ‌نورد قابلیت‌های ناوبری چشمگیری را نشان داد، از جمله صعود چشمگیر از یک دهانه دشوار و حرکت مداوم رکوردشکن ۷۰۰ متری بدون سرنشین، سفری که دانشمندان آن را "چرخش آزاد بر روی باد مریخی" توصیف کردند.

شایان ذکر است که پشت این سفر طولانی، یک داستان علمی هیجان‌انگیز نهفته است. در یک ماه و نیم گذشته، پرسویرنس تحقیقات خود را بر روی فلات تمساح، واقع در لبه دهانه جزرو، متمرکز کرده است و به دنبال جمع‌آوری نمونه‌هایی از سنگ‌های غنی از خاک رس است.

اعتقاد بر این است که این سنگ‌ها که در دوره نوحی - قدیمی‌ترین دوران زمین‌شناسی در مریخ - تشکیل شده‌اند، حاوی مواد معدنی فیلوسیلیکات هستند که نشانه‌ای بالقوه از محیط‌های آبی باستانی است. مهمتر از همه، این مواد معدنی ممکن است مواد آلی یا حتی آثاری از حیات بدوی را که به میلیارد‌ها سال پیش برمی‌گردد، حفظ کرده باشند.

دکتر کن فارلی، معاون علمی پرسویرنس، خاطرنشان کرد که یافتن نشانه‌های زیستی در این منطقه می‌تواند فصل کاملاً متفاوتی از تاریخ مریخ را آشکار کند، فصلی بسیار قدیمی‌تر از لایه‌هایی که مریخ‌نورد سال گذشته در نزدیکی آبشار چیاوا مطالعه کرد. با این حال، چالش اصلی شکنندگی برخی از این سنگ‌های رسی است که جمع‌آوری نمونه‌های دست‌نخورده را به کاری حساس و نیازمند دقت بسیار بالا تبدیل می‌کند.

با باقی ماندن تنها هفت ظرف نمونه خالی، تیم ناسا در اواخر ژوئن تصمیم گرفت تا پرسویرنس را به محل قبلی که نتایج امیدوارکننده‌ای با غلظت بالای رس نشان داده بود، هدایت کند تا بهترین نمونه‌های ممکن را تضمین کند.

این سفر طولانی، با وجود چالش‌هایش، بار دیگر برتری فنی پرسویرنس را برجسته می‌کند. اگرچه آپورچونیتی، که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۸ در مریخ فعالیت می‌کرد، هنوز رکورد طولانی‌ترین مسافت طی شده توسط یک مریخ‌نورد در سیاره‌ای دیگر (بیش از ۴۵ کیلومتر) را در اختیار دارد، اما پرسویرنس با مسافت کلی بیش از ۳۶ کیلومتر تا به امروز، از نظر سرعت و دقت از آن پیشی می‌گیرد و اگر با همین سرعت ادامه دهد، می‌تواند به زودی آن را از تخت سلطنت پایین بکشد.

با این قابلیت‌ها، پرسویرنس همچنان فصل‌های جدیدی را در تاریخ اکتشافات فضایی رقم می‌زند و امید دانشمندان را برای کشف اسراری که می‌تواند درک ما از ریشه‌های حیات در کیهان را تغییر دهد، با خود به همراه دارد.

منبع: Science Alert