زنگ خطر کمیابی گوشت قرمز به صدا درآمد/ هشدار جدی دامداران به وزارت جهاد کشاورزی

اظهارات اخیر مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی دامداران درمورد کمبود نهاده‌های دامی و کشتار دام‌ها به دلیل کمبود و تاخیر در تحویل نهاده‌ها به همراه خبر کاهش واردات گوشت زنگ خطری است که می‌تواند در ماه‌های پیش رو کمیابی و گرانی گوشت قرمز را دربازار دامن بزند.  

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، بیش از یکسال است که بازار نهاده‌های دامی به دلیل کمبود بارش و خشکسالی شرایط پرچالشی را می‌گذراند و نیاز به نهاده‌های وارداتی را بسیاربیشتر از گذشته کرده است به طوری که حدود ۸۰ درصد نیاز به نهاده‌های دامی مانند ذرت، سویا و جو  درحال حاضر از طریق واردات تأمین می‌شود و محدودیت‌های بانکی و نوسانات نرخ ارز، هزینه‌های واردات را افزایش داده و قدرت رقابت واردکنندگان را کاهش داده است.  

گلایه واردکنندگان نهاده های دامی از بانک مرکزی بالا گرفت

ازسویی دیگر، تغییرات ناگهانی در تعرفه‌های گمرکی و محدودیت‌های تخصیص ارز منجر به جهش بی‌سابقه قیمت خوراک دام شد که محدودیت‌های پروازی در دوران جنگ تحمیلی با اسرائیل و پس از آن نیز به التهابات موجود دامن زد تا روند واردات نهاده‌های دامی با کندی پیش رود.  

واردکنندگان نهاده‌های دامی از تخصیص ارز با تأخیر طولانی‌مدت توسط بانک مرکزی گلایه دارند و براین باورند که در گذشته ارز به صورت پیش‌پرداخت تخصیص داده می‌شد، اما واردکنندگان مجبورند ابتدا کالا را وارد کرده و اظهار کنند و سپس برای دریافت ارز اقدام کنند که این تأخیر در برخی موارد به ۸ تا ۹ ماه نیز می‌رسد.  

واردکنندگان نهاده‌های دامی معتقدند که ادامه روند فعلی فشار مالی زیادی به واردکنندگان وارد می‌کند؛ به طوری که بخش عملا در نقش وام‌ دهنده ارزی به دولت ظاهر می‌شود و بسیاری از فعالان این حوزه امکان ادامه واردات را از دست می‌دهند؛ ضمن اینکه عدم شفافیت در تخصیص ارز و انتشار لیست دقیق دریافت‌کنندگان نیز به بحرانی شدن وضعیت واردکنندگان دامن زده است.  

دامدار نهاده ندارد ؛ دام را می کشد

بحران کمبود و گرانی نهاده‌های دامی کار را به جایی رسانده است که کشتار دام‌های مولد (ماده و آبستن) به دلیل کمبود نهاده‌های دامی و عدم صرفه اقتصادی تولید بار‌ها توسط اتحادیه‌ها و فعالان صنعت دامپروری مطرح و تایید شده است؛ به طوری که دامداران به دلیل گرانی و کمبود نهاده‌های دامی نمی‌توانند خوراک لازم برای دام‌های خود را تامین کنند، مجبور به فروش یا کشتار دام‌های مولد خود می‌شوند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنند.

مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی دامداران ایران گفت: در حال حاضر به دلیل کمبود نهاده‌های دامی، دامدار ناچار است دام‌ها را راهی کشتارگاه کند ؛ در حالی که ۶ ماه قبل این وضعیت را پیش بینی کرده و برای امنیت غذایی در جلسات با مسئولان وزارت جهاد کشاورزی آن را گوشزد کرده بودیم که باید امنیت نهاده‌های دامی برقرار باشد، این گونه نشد.

عالی  ادامه داد: دامدار پول نهاده را واریز می‌کند و بعد از دو ماه نهاده تحویل می‌شود که این را به اضافه ۴ ماه دیرکرد پرداخت پول شیر از سوی کارخانه‌های لبنی در نظر بگیریم ۶ ماه زمان می‌برد تا دامدار به پول خودش برسد؛ در حالی که نهاده دامی را اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی دامداران ایران تأمین می‌کرد در حال حاضر این وظیفه به یکی از زیرمجموعه‌های وزارت جهاد کشاورزی گذاشته شده است.

مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی دامداران ایرانبا تاکید بر اصل سیاست گذاری بر برون سپاری مسئولیت‌ها گفت: با وجود اصل این سیاست امروز این مجموعه وزارت جهاد از نهاده دامی تا حبوبات، صیفی‌جات و سبزیجات را نیز وارد می‌کند؛ این در حالی است که اگر واردات نهاده دامی بر عهده بخش خصوصی باشد تنظیم بازار بهتر مدیریت می‌شود.

آقای وزیر مطمئن هستید می توانید بازار داخل را مدیریت کنید؟ 

ازسویی دیگر، حذف واردات گوشت با ارز ترجیحی به طور مستقیم قیمت تمام‌شده گوشت وارداتی را افزایش داده و در نتیجه قیمت را برای مصرف‌کننده بالا برد که گرچه وزیر جهاد کشاورزی اعلام می‌کند که این سیاست با هدف حمایت از تولید داخل اتخاذ شده، اما در صورت عدم توانایی تولید داخلی در پوشش کامل نیاز بازار با قیمت مناسب، منجر به گرانی مجدد خواهد شد.

همچنین تغییر مبادی واردات به کشور‌هایی مانند مغولستان، پاکستان و هند که هزینه حمل و نقل و مسائل لجستیکی متفاوتی از برزیل دارد که به نظرمی رسد که بر قیمت نهایی گوشت‌های وارداتی اثربگذارد ؛ البته در طول جنگ با رژیم صهیونیستی و محدودیت‌های پروازی دراین دوران و حتی پس از آن نیز بی تاثیر در گرانی‌ها نبود و مسلم است که به دلیل لغو یا محدودیت پرواز‌های خطوط هوایی خارجی به ایران  روند واردات کالا‌های فسادپذیر مانند گوشت دشوارتر و پرهزینه‌تراز قبل شده است.  

گذشته از این عوامل، جنگ در کشور‌هایی مانند اوکراین و روسیه که از تأمین‌کنندگان اصلی ذرت و سایر غلات برای ایران بودند، به صورت مستقیم بر میزان تولید و صادرات آنها تأثیر گذاشته و قیمت‌ها را در سطح جهانی افزایش داده است.

به گزارش تابناک، کمبود نهاده‌های دامی و مشکلات تخصیص ارز، کاهش واردات گوشت و کشتار دام‌های مولد  وضعیت به شدت نگران‌کننده‌ای را رقم زده است؛ به طوری که  کاهش جمعیت دام‌های مولد، به معنای کاهش تولید گوشت و شیر در آینده و به خطر افتادن امنیت غذایی کشور خواهد بود.