گنج نهفته در دل زاگرس؛ ظرفیت‌های مغفول معدنی در لرستان

باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - موقعیت جغرافیایی خاص لرستان در زاگرس میانی، ساختار تکتونیکی فعال، و وجود سنگ‌های رسوبی، آذرین و دگرگونی در گستره وسیع، باعث شده تا استان به عنوان یکی از قطب‌های بالقوه معدنی کشور مطرح شود. 

از جمله مهم‌ترین ذخایر معدنی لرستان می‌توان به معادن سنگ‌های تزئینی مانند مرمریت، منابع عظیم آهن، گچ، آهک، دولومیت، و برخی مواد معدنی دیگر اشاره کرد.

خاکی که طلا می‌زاید: نگاهی نو به معادن غنی لرستان

بهمن جعفری مدیرکل صمت لرستان گفت: ۱۸ نوع ماده معدنی عمدتاً غیرفلزی در استان، شامل مرمریت، گرانیت، سنگ چینی و کربنات کلسیم با خلوص ۹۹٪  در استان شناسایی شد.

 جعفری افزود: استان دارای سه زون زمین‌شناسی است که به‌عنوان مناطق بالقوه برای سرمایه‌گذاری مطرح هستند.

مدیر کل صمت استان بیان کرد: صدور ۱۲ پروانه بهره‌برداری و احیای پنج معدن به‌همراه ثبت محدوده‌های اکتشافی در کاداستر صورت گرفته است.

 جعفری بر ظرفیت استخراج سالانه حدود ۱.۳ میلیون تن سنگ تزئینی و یک میلیون تن سنگ معدن دیگر تاکید کرد و در ادامه گفت: نیاز به بخش خصوصی به زیرساخت اعتباری الزام است

 سنگ‌های تزئینی (مرمریت، تراورتن و چینی)

لرستان به‌ویژه در حوزه سنگ‌های تزئینی شهرت کشوری دارد. شهرستان الیگودرز، دورود و خرم‌آباد از مراکز اصلی استخراج سنگ مرمریت و چینی به‌شمار می‌آیند.

 سنگ مرمریت الیگودرز، به‌دلیل رنگ روشن، رگه‌های زیبا و مقاومت بالا، نه تنها در بازار داخلی بلکه در صادرات نیز جایگاه خوبی دارد. 

معادن سنگ چینی دورود، از جمله مرغوب‌ترین انواع سنگ چینی در کشور محسوب می‌شود و سال‌هاست در پروژه‌های ساختمانی ملی و فراملی استفاده می‌شود.

 ذخایر سنگ آهن

استان لرستان دارای ذخایر آهن غنی، به‌ویژه در مناطق مانند شهرستان ازنا و الیگودرز است. معدن آهن "داشبلاغ" و "چغابل" از جمله معادن شناخته‌شده در منطقه هستند. 

با توسعه زیرساخت‌های معدنی و حمل‌ونقل، می‌توان این ذخایر را به شکلی صنعتی و صادرات‌محور بهره‌برداری کرد. اگرچه استخراج آهن در لرستان هنوز به سطح معادن بزرگ کشور نرسیده، اما مطالعات زمین‌شناسی نشان می‌دهد پتانسیل بالایی برای توسعه این حوزه وجود دارد.

معادن گچ و آهک

گچ یکی از مواد معدنی پرکاربرد در صنعت ساختمان است و لرستان با دارا بودن معادن وسیع گچ، به‌ویژه در شهرستان‌هایی مانند بروجرد و خرم‌آباد، می‌تواند نقش مهمی در تأمین گچ کشور ایفا کند. 

کیفیت بالای گچ‌های استخراجی از معادن این استان، آن را برای صادرات به کشور‌های همسایه مانند عراق، افغانستان و حتی کشور‌های حوزه خلیج فارس مناسب کرده است.

 همچنین ذخایر آهک و دولومیت نیز به‌وفور در این منطقه یافت می‌شود که می‌تواند در صنایع فولاد، سیمان و شیمیایی کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.

لرستان، طلای خام ایران؛ فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاری در معادن

شهرام دارابی معاون امور معادن سازمان صمت لرستان گفت:ظرفیت بسیار مناسب برای سرمایه‌گذاری معدنی در استان وجود دارد و از مشارکت بخش خصوصی استقبال می‌شود.

 وی گفت:شرکت یزد روزانه ۳۰ هزار تن آهک صنعتی خود را از لرستان تأمین می‌کند.

 معاون امور معادن سازمان صمت لرستان اظهار کرد: در نورآباد و دلفان ذخایر فلزی خوب مانند آهن و مس شناسایی شده‌اند و امکان سرمایه‌گذاری در این بخش وجود دارد.

 دارابی تاکید کرد:بروجرد سهم بزرگی در فلدسپات دارد و خاک معدنی این منطقه خوراک تعداد زیادی کارخانه‌های میبد و ساوه را تأمین می‌کند.

 وی افزود: تاکنون کارخانه فرآوری سنگ معدنی در استان وجود ندارد، بنابراین فرآوری در محل و جلوگیری از صادرات خام، یک ضرورت است.

 ظرفیت‌های معدنی لرستان؛ کلید اشتغال و تحول اقتصادی منطقه

با وجود پتانسیل عظیم معدنی در لرستان، بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت‌ها با چالش‌هایی روبه‌روست. کمبود صنایع فرآوری و تبدیل مواد خام به محصولات نهایی، ضعف در زیرساخت‌های حمل‌ونقل، نبود سرمایه‌گذاری کافی از سوی بخش خصوصی و بروکراسی‌های اداری از موانع اصلی توسعه این بخش به‌شمار می‌آید.

در صورت سرمایه‌گذاری هدفمند در احداث کارخانه‌های فرآوری سنگ و ایجاد زنجیره ارزش در حوزه معدن، نه‌تنها اشتغال‌زایی گسترده‌ای برای جوانان منطقه فراهم می‌شود، بلکه لرستان می‌تواند به قطب معدنی صادرات‌محور در کشور تبدیل شود.

لرستان استانی با ظرفیت‌های معدنی متنوع و غنی است که تاکنون بخش قابل‌توجهی از آن ناشناخته یا کمتر بهره‌برداری شده باقی مانده است. توسعه پایدار بخش معدن در لرستان نیازمند همکاری نزدیک دولت، بخش خصوصی، و مراکز پژوهشی است. با توجه به اهمیت اقتصاد غیرنفتی، تمرکز بر معادن لرستان می‌تواند گام مؤثری در مسیر خودکفایی اقتصادی و توسعه منطقه‌ای باشد.