معامله پشت پرده صلح: اردوغان سربازانش را در ازای پول و قدرت به اوکراین می‌فرستد

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - پایگاه خبری ار اف آی ترکیه در مطلبی مدعی توانایی ترکیه در پیشبرد صلح اوکراین شد و نوشت: نیرو‌های مسلح ترکیه می‌توانند نقش اصلی را در تضمین هرگونه توافق صلح بین اوکراین و روسیه ایفا کنند. از دید آنکارا، این فرصتی برای احیای جایگاهش در شرایطی است که بسیاری نگران به حاشیه رانده شدن آن توسط متحدان غربی هستند.

به گزارش رویترز، مقامات ارشد نظامی اروپا و آمریکا هفته گذشته طرح‌هایی را درباره چگونگی تضمین امنیت اوکراین در صورت حصول توافق صلح با روسیه، به مشاوران امنیت ملی خود ارائه کردند. این بحث‌ها پس از اجلاس رهبران اروپایی در واشنگتن با دونالد ترامپ برای پایان دادن به درگیری انجام شد.

«سرحات گوونچ»، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه کادیر هاس استانبول، گفت: «چالش بزرگی خواهد بود، اما آنها راه‌هایی برای مدیریت این چالش بدون حضور نیرو‌های زمینی آمریکا پیدا خواهند کرد. این یک نوآوری است، زیرا اروپا پیش از این هرگز عملیات حافظ صلح یا تثبیت وضعیتی در این ابعاد را انجام نداده است.»

ترکیه با داشتن دومین ارتش بزرگ ناتو، یک گزینه محتمل به شمار می‌رود. گوونچ افزود: «ترکیه یک گزینه است. به نظر می‌رسد صحبت‌هایی درباره مشارکت ترکیه در جریان باشد.»

آنکارا آمادگی خود را اعلام می‌کند

در همان روز، امانوئل مکرون، رئیس جمهور  فرانسه با رجب طیب اردوغان، همتای اوکراینی خود تماس تلفنی برقرار کرد تا درباره امنیت اوکراین گفت‌و‌گو کنند. آنکارا قبلاً نشان داده که ممکن است در نظارت بر هر توافق صلحی مشارکت کند، اما کسب موافقت مسکو ضروری است.

«مسعود کاسین»، مشاور سابق ریاست جمهوری و استاد دانشگاه یدیتپه استانبول، گفت: «اگر طرفین موافق باشند، ترکیه ممکن است نیروهایش را به عملیات حفظ صلح اعزام کند.» او به سابقه گذشته ترکیه در عملیات سازمان ملل اشاره کرد و گفت: «ترکیه در بسیاری از عملیات‌های حفظ صلح سازمان ملل در یوگسلاوی سابق، سومالی و کره و بسیاری دیگر شرکت کرده است. ارتش ترکیه بسیار قدرتمند است. علاوه بر این، به خاطر داشته باشید که پوتین بار‌ها با اردوغان گفت‌و‌گو کرده و همزمان زلنسکی از آنکارا دیدار می‌کند.»

موازنه‌گری بین مسکو و کی‌یف

اردوغان از آغاز جنگ، روابط خوبی با هر دو کشور روسیه و اوکراین حفظ کرده است. آنکارا از اعمال اکثر تحریم‌های بین‌المللی علیه مسکو خودداری کرده، در عین حال تجهیزات نظامی حیاتی به کی‌یف فروخته است. این رفتار موازنه‌گرانه، پرسش‌هایی برای شرکای اروپایی برانگیخته است.

«سولی اوزل»، پژوهشگر روابط بین‌الملل در مؤسسه مطالعات انسانی وین، گفت: «ترکیه می‌بایست در اجلاس واشنگتن حاضر می‌شد.» با وجود هممرز بودن ترکیه با اوکراین و روسیه، اردوغان از اجلاس این ماه بین ترامپ و رهبران اروپایی کنار گذاشته شد. اوزل افزود: «این واقعیت که دعوت نشد، نشان‌دهنده این مشاهده است که بازیگران بزرگتر یا شرکای اصلی، ترکیه را در کانون توجه قرار نمی‌دهند و آن را به حاشیه می‌رانند.»

با این حال، آنکارا از اهمیت راهبردی برخوردار باقی مانده است. اوزل گفت: «آن‌ها ترکیه را در بازی نگه می‌دارند، مهم است، زیرا اگر به نیرو نیاز داشته باشید، به ترکیه نیاز خواهید داشت. اگر قصد بحث درباره امنیت دریای سیاه را داشته باشید، به ترکیه نیاز دارید؛ بنابراین واقعاً نمی‌توانید ترکیه را نادیده بگیرید.»، اما او هشدار داد که بی‌اعتمادی، نقش آنکارا را محدود می‌کند: «آن‌ها ترکیه را بخشی از فرآیندی که امیدوارانه به نتیجه یا معاهده صلح بین اوکراین و روسیه بینجامد، قرار نمی‌دهند. بی‌اعتمادی وجود دارد و فکر می‌کنم این مسئله به نحوه دیپلماسی ترکیه مربوط است.»

شک‌ها درباره نفوذ

برخی تحلیلگران معتقدند آنکارا امیدوار است اروپا به نیرو‌های ترکیه یا نیروی دریایی آن برای امنیت دریای سیاه، بتواند به بازیابی نفوذش کمک کند. اما دیگران منافع محدودی را متصور هستند.

گوونچ گفت: «مشارکت در چنین عملیات‌هایی لزوماً به افزایش نفوذ و اعتبار ترکیه منجر نمی‌شود. قطعاً تأثیر خاص خود را دارد، اما از سوی دیگر، چنین مشارکت‌هایی نگاه شرکای غربی دیگر نسبت به ترکیه را تغییر نمی‌دهد.» به جای بازتعریف روابط با اروپا، گوونچ تداوم فعلی را پیش‌بینی می‌کند: «آنچه ممکن است رخ دهد، تجلی دیگری از رابطه مبتنی بر معامله‌گری از هر دو طرف است؛ و اگر ترکیه در حفظ صلح اوکراین مشارکت کند، احتمالاً اردوغان انتظار منافع ملموسی را دارد که به او در مدیریت وضعیت اقتصادی ترکیه کمک کند. بنابراین، نمی‌توان یک رابطه جامع و پایدار بر اساس آن معامله‌گری دوطرفه کرد.»

منبع: آر اف آی